Fiidiyo

Aisha waxay jirtay 12 sano oo kaliya markii aabaheed lagu dilay muran dhuleed oo ka dhacay Muqdisho, Soomaaliya. Weli ma qaangaarin, Aisha waxay hore u soo martay dhibaato aad u badan - waayid waalid, barokac, guur caruur, iyo foosha dhabarka

Guriga Soomaaliya, Aamina si tartiib tartiib ah ayey u luminaysay rajada. Waxay ku wayday xubno qoyskeeda dagaal ama jirro, waxayna ku noolayd gobol ay si arxan darro ah u maamulaan mintidiinta Islaamiga ah ee Al-Shabaab. Keligeed, way qiyaasi wayday sida ay wax u wado. Haddaba markii qaar ka mid ah dhalinyarada xaafadeeda ay maqleen inay nolol cusub ka samaysan karaan meel kale oo ay bilaabeen inay qorsheeyaan inay dalka ka baxaan, Aamina, oo markaa 18 jir ah, ayaa ku biirtay. "Mararka qaar, noloshu waa ku qasabtaa," ayay tiri go'aanka.

Najma waxay ahayd 15 jir markii ay uur yeelatay. Waxa ay ku nooleyd degmada Qoryooley ee koonfurta Soomaaliya ee gobolka Shabeellaha Hoose, xilligaasi oo ay gacanta ku hayeen xoogagga Islaamiyiinta ah ee Al-Shabaab. Mujaahidiinta ayaa lagu yaqaanay inay dhagxaan haweenka uurka leh ee aan la qabin si ay u dilaan, laakiin Najma nolosheeda khatar kama gelin iyaga oo keliya.

Kadib dilkii ay maleeshiyada Al-Shabaab u geysteen aabihiis iyo walaalkii, 15 jir Saacid wuxuu dareemay halis. Waxa uu ka tagay gurigiisa oo ku yaalla bartamaha magaalada Buuloburde si uu u raadiyo amni iyo fursad kale oo ka mid ah Soomaaliya. Wuxuu ifka kaga tagay hooyadii, walaashii, saaxiibtiis iyo wax kasta oo uu yaqaanay

Anagoo la kaashanayna BBC Media Action, waxaanu soo bandhigaynaa filimo gaagaaban oo taxane ah, ku saabsan sheeko ‘Nolol maalmeedka’ qaxootiga, taas oo muujinaysa waxtarka ay qaxoontigu eey kusoo kordhiyeen bulshada ee la noolyihii.

Ali waxaa lagu qasbay inuu ka baxsado Soomaaliya si uu uga baxsado qoritaanka Al Shabaab. Waxa uu galay safar halis ah oo ay ku hayeen tahriibayaal kala duwan oo ku sugan dalka Libya. Ugu dambeyntii, waxaa loo daadgureeyay Niger iyada oo loo sii mariyay habka Gaadiidka Gurmadka Degdegga ah ee UNHCR (ETM) si looga daadgureeyo qaxootiga iyo magangelyo-doonka nugul ee Liibiya.

Maymuun iyo Mahamed ayaa iyaga iyo qoysaskooda uga soo qaxay dagaaladii sokeeye ee ka dhacay Soomaaliya iyaga oo caruur ah, waxayna magan u noqdeen dalka Itoobiya. Waxay ahaayeen kuwii ugu horreeyay ee qoysaskooda ah ee helay waxbarasho jaamacadeed.

Yaasmiin waxay lahayd makhaayad yar oo ku taal magaaladeeda Soomaaliya. Maalin maalmaha ka mid ah ayay ragga qafaalatay qaarna way kufsadeen. Ka dib waxay noqotay mid bulshada dhexdeeda laga caayo, dadku waxay joojiyeen inay lahadlaan oo joojiyaan imaansheedii maqaayada. Waxay sii joogi kari weyday halkaas waxayna goaansatay inay ka baxdo Soomaaliya, iyada oo qaadaysa marinka tahriibka ee u sii gudbaya Yemen iyo Suudaan una sii gudbaya Liibiya, iyada oo rajeynaysa in ay gaadho Yurub. Waxay ku xidhnayd Liibiya ugu dambayntiina waxay UNHCR u daadgureeysay Niger halkaas oo uu sugayo dib u dejin.

Cabdi wuxuu gurigiisa uga cararay abaarta iyo nabadgelyo-xumada guud ee ka jirta Soomaaliya. Wuxuu u safray Yemen markii hore, ka dibna wuxuu aaday Suudaan wuxuuna u sii maray Saxarara ilaa Liibiya. Wuxuu si xun ula dhaqmay iyo bahdilaad gacan tahriibiyaasha. Waxaa lagu xidhay Liibiya ugu dambayntiina UNHCR ayuu u daadgureeyay Niger halkaas oo uu sugayo dib u dejin.

"Waxaa halkaas ku yaalay qol ay ugu yeedheen “Cadaabta” ama “qolka geeridi” marka ay halkaas noo qadeen, waxay naga soo laalaadiyeen saqafka sare ee qolka, wayna na jidh dileen, iyagaa oo noo isticmaalaya koronto iyo caag la dhalaaliyay”

“Waxa lay sheegay inYurub ay lacagtu iska daadsan tahay dhulka, in aad meel kasta ka heli karto. Qof kasta oo ku dhaafaa in uu dhawr kun oo dollar uu kuu dhiibi doono. In ay tahay meel aad si fudud lacag u heli karto mustaqbalna aad ka samaysan karto. Sidaas darteed baan magafayaasha u raacay.”

Zakaria Osman and his friends could not take the daily torture anymore and tried to break out of the trafficker’s prison. Watch his story!