Wat gebeurt er in de Sahel-regio?
De Sahel is een steppegebied op het Afrikaanse continent tussen de noordelijke Saharawoestijn en het tropische gebied in het zuiden, en strekt zich meer dan 5.000 kilometer uit van de Atlantische Oceaan in het westen tot de Rode Zee in het oosten. UNHCR focust vooral op de centrale Sahel-regio, met name de vijf landen Mauritanië, Mali, Burkina Faso, Niger en Tsjaad. Mensen in deze landen hebben niet enkel te lijden onder voedselonzekerheid en natuurrampen, maar zijn ook het slachtoffer van oorlog en willekeurig geweld van gewapende groeperingen tegen de burgerbevolking.
In 2012 brak opnieuw een gewapend conflict uit in Mali, toen separatistische groeperingen territorium veroverden in het noorden van het land waarna het leger een militaire coup pleegde. Vredesakkoorden in 2015, en meerdere internationale vredesoperaties, brachten uiteindelijk niet de lang verhoopte politieke stabiliteit die het land nodig heeft. In 2020 werd de macht wederom overgenomen door het leger. Het conflict is nog steeds gaande en is sinds 2012 uitgebreid naar de buurlanden, voornamelijk naar Burkina Faso en Niger. Naast separatistische groepen, maakten ook terroristische en criminele groepen gebruik van de instabiliteit om hun invloed uit te breiden.
Sinds 2019 is het aantal vluchtelingen en intern ontheemden in de centrale Sahel-regio met meer dan 200% gestegen (cijfers voor 2021, zie Global Focus). In 2022 waren er zo’n 3 miljoen mensen op de vlucht binnen de eigen landsgrenzen in deze regio, waarvan bijna 2 miljoen in Burkina Faso (dit zijn intern ontheemden). Samen vangen deze landen bovendien bijna een miljoen vluchtelingen en asielzoekers op: Meer dan de helft verblijft in Tsjaad, terwijl bijna een derde zich in Niger bevindt (cijfers voor augustus 2022, zie dataportaal). Mensen ontvluchten de Sahel-regio ook, vooral richting de kustlanden in West-Afrika, zoals Benin en de Ivoorkust. Zo dreigt de huidige crisis ook over te slaan naar deze landen.
Vooral op de grens tussen Mali, Niger en Burkina Faso zijn duizenden mensen op zoek naar veiligheid en onderdak. En dit in een gebied waar weinig middelen beschikbaar zijn en waar geweld steeds aanwezig is. Omdat ook scholen en gezondheidscentra onder vuur worden genomen, zijn veel kwetsbare gemeenschappen niet langer in staat om essentiële diensten te verlenen. Een verdere escalatie van de gewapende conflicten zou de reeds precaire voedselzekerheidssituatie nog verergeren en zou meer mensen dwingen te vluchten.
“Eerst dachten we dat ze enkel mannen vermoorden. Toen beseften we dat ze ook vrouwen en kinderen zouden doden. Ik ben gehandicapt. Ik heb niets te bieden. Toch is het mijn plicht om deze situatie te helpen verlichten .”
– Dianbendé, 67-jarige gemeenschapsleider in Burkina Faso –
Welke hulp biedt UNHCR?
UNHCR werkt samen met de autoriteiten en partners ter plaatse en voorziet mensen op de vlucht in de Sahel-regio van onderdak, hulpgoederen en cash bijstand om in hun basisbehoeften te voorzien. We ondersteunen slachtoffers van seksueel en gendergerelateerd geweld, en zorgen ervoor dat tienduizenden kinderen opnieuw naar school kunnen gaan. Hier zijn slechts enkele voorbeelden van ons werk in de verschillende centrale-Sahel landen.
In Mali organiseren we bijvoorbeeld sensibiliseringscursussen en -campagnes over gendergerelateerd geweld en misbruik, bouwen we sanitaire voorzieningen, geven we studiebeurzen aan leerlingen, zorgen we voor COVID-19 vaccins en ondersteunen we Ivoriaanse vluchtelingen die vrijwillig terugkeren naar de Ivoorkust.
In Burkina Faso bouwen we ecologisch verantwoorde onderkomens voor vluchtelingen uit Mali, voorzien we noodhulp voor mensen op de vlucht binnen de eigen landsgrenzen vanwege overstromingen en werken we samen met de lokale autoriteiten om duurzame oplossingen te vinden voor vluchtelingen en intern ontheemden in het land.
In Niger ondersteunen we programma’s voor het integreren van vluchtelingen uit Mali, zorgen we voor keukensets voor duizenden intern ontheemden en bouwden we waterpompen voor toegang tot schoon water.
In Mauritanië gaan we in gesprek met de overheid om het wettelijke kader omtrent vluchtelingen te versterken en zorgen we ervoor dat vluchtelingen en asielzoekers geregistreerd worden. In Tsjaad ondersteunen we de lokale autoriteiten en partners met het opvangen van onder andere Kameroense vluchtelingen die sinds 2021 naar Tsjaad zijn gevlucht.
Maar de noden blijven groter dan onze middelen. In september 2022 was minder dan de helft van het UNHCR budget voor de Sahel-crisis gefinancierd (bron). Jouw steun kan het verschil maken.
Nieuws over deze noodsituatie
Meer nuttige informatie
Andere noodsituaties
Wat gebeurt er in de Sahel-regio?
De Sahel is een steppegebied op het Afrikaanse continent tussen de noordelijke Saharawoestijn en het tropische gebied in het zuiden, en strekt zich meer dan 5.000 kilometer uit van de Atlantische Oceaan in het westen tot de Rode Zee in het oosten. UNHCR focust vooral op de centrale Sahel-regio, met name de vijf landen Mauritanië, Mali, Burkina Faso, Niger en Tsjaad. Mensen in deze landen hebben niet enkel te lijden onder voedselonzekerheid en natuurrampen, maar zijn ook het slachtoffer van oorlog en willekeurig geweld van gewapende groeperingen tegen de burgerbevolking.
In 2012 brak opnieuw een gewapend conflict uit in Mali, toen separatistische groeperingen territorium veroverden in het noorden van het land waarna het leger een militaire coup pleegde. Vredesakkoorden in 2015, en meerdere internationale vredesoperaties, brachten uiteindelijk niet de lang verhoopte politieke stabiliteit die het land nodig heeft. In 2020 werd de macht wederom overgenomen door het leger. Het conflict is nog steeds gaande en is sinds 2012 uitgebreid naar de buurlanden, voornamelijk naar Burkina Faso en Niger. Naast separatistische groepen, maakten ook terroristische en criminele groepen gebruik van de instabiliteit om hun invloed uit te breiden.
Sinds 2019 is het aantal vluchtelingen en intern ontheemden in de centrale Sahel-regio met meer dan 200% gestegen (cijfers voor 2021, zie Global Focus). In 2022 waren er zo’n 3 miljoen mensen op de vlucht binnen de eigen landsgrenzen in deze regio, waarvan bijna 2 miljoen in Burkina Faso (dit zijn intern ontheemden). Samen vangen deze landen bovendien bijna een miljoen vluchtelingen en asielzoekers op: Meer dan de helft verblijft in Tsjaad, terwijl bijna een derde zich in Niger bevindt (cijfers voor augustus 2022, zie dataportaal). Mensen ontvluchten de Sahel-regio ook, vooral richting de kustlanden in West-Afrika, zoals Benin en de Ivoorkust. Zo dreigt de huidige crisis ook over te slaan naar deze landen.
Vooral op de grens tussen Mali, Niger en Burkina Faso zijn duizenden mensen op zoek naar veiligheid en onderdak. En dit in een gebied waar weinig middelen beschikbaar zijn en waar geweld steeds aanwezig is. Omdat ook scholen en gezondheidscentra onder vuur worden genomen, zijn veel kwetsbare gemeenschappen niet langer in staat om essentiële diensten te verlenen. Een verdere escalatie van de gewapende conflicten zou de reeds precaire voedselzekerheidssituatie nog verergeren en zou meer mensen dwingen te vluchten.
“Eerst dachten we dat ze enkel mannen vermoorden. Toen beseften we dat ze ook vrouwen en kinderen zouden doden. Ik ben gehandicapt. Ik heb niets te bieden. Toch is het mijn plicht om deze situatie te helpen verlichten .”
– Dianbendé, 67-jarige gemeenschapsleider in Burkina Faso –
Welke hulp biedt UNHCR?
UNHCR werkt samen met de autoriteiten en partners ter plaatse en voorziet mensen op de vlucht in de Sahel-regio van onderdak, hulpgoederen en cash bijstand om in hun basisbehoeften te voorzien. We ondersteunen slachtoffers van seksueel en gendergerelateerd geweld, en zorgen ervoor dat tienduizenden kinderen opnieuw naar school kunnen gaan. Hier zijn slechts enkele voorbeelden van ons werk in de verschillende centrale-Sahel landen.
In Mali organiseren we bijvoorbeeld sensibiliseringscursussen en -campagnes over gendergerelateerd geweld en misbruik, bouwen we sanitaire voorzieningen, geven we studiebeurzen aan leerlingen, zorgen we voor COVID-19 vaccins en ondersteunen we Ivoriaanse vluchtelingen die vrijwillig terugkeren naar de Ivoorkust.
In Burkina Faso bouwen we ecologisch verantwoorde onderkomens voor vluchtelingen uit Mali, voorzien we noodhulp voor mensen op de vlucht binnen de eigen landsgrenzen vanwege overstromingen en werken we samen met de lokale autoriteiten om duurzame oplossingen te vinden voor vluchtelingen en intern ontheemden in het land.
In Niger ondersteunen we programma’s voor het integreren van vluchtelingen uit Mali, zorgen we voor keukensets voor duizenden intern ontheemden en bouwden we waterpompen voor toegang tot schoon water.
In Mauritanië gaan we in gesprek met de overheid om het wettelijke kader omtrent vluchtelingen te versterken en zorgen we ervoor dat vluchtelingen en asielzoekers geregistreerd worden. In Tsjaad ondersteunen we de lokale autoriteiten en partners met het opvangen van onder andere Kameroense vluchtelingen die sinds 2021 naar Tsjaad zijn gevlucht.
Maar de noden blijven groter dan onze middelen. In september 2022 was minder dan de helft van het UNHCR budget voor de Sahel-crisis gefinancierd (bron). Jouw steun kan het verschil maken.