با پیچیدهتر شدن بحران‌های بشردوستانه، کمیساریا با تعداد بیشتری از سازمان‌ها همکاری کرده است. ما در کمیساریا با تعدادی از نهادهای سازمان ملل متحد همکار که فعالیت آنها مکمل یا در راستای فعالیت های ماست، همکاری نزدیکی داریم. بارزترین این سازمان‌ها شامل برنامه جهانی غذا، صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف)، سازمان جهانی بهداشت، برنامه توسعه سازمان ملل متحد و برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز در ایران است. کمیساریا همچنین متعهد به همکاری نزدیک با سایر نهادها در قالب ابتکار عمل«خدمترسانی در قالب یک نهاد» است که هدف آن بهبود اقدامات مشترک سازمان ملل متحد در زمینههای توسعه، کمک بشردوستانه و محیط زیست میباشد.
در ایران، کمیساریا با نهادهای شریک سازمان ملل متحد، سازمانهای مردم نهاد و سازمانهای بین‌المللی در قالب راهحلهای راهبردی برای پناهندگان افغانستانی همکاری میکند. راهحلهای راهبردی برای پناهندگان افغانستانی راهبردی چهارجانبه منطقه‌ای چندساله بین کمیساریا و دولت‌های جمهوری اسلامی افغانستان، ایران و پاکستان است. راهحلهای راهبردی برای پناهندگان افغانستانی که در سال 2012 میلادی تدوین شده است، چارچوبی را برای همکاری بین دست اندرکاران فعالیت‌های توسعه محور و اقدامات بشردوستانه مهیا میکند تا به نیازهای پناهندگان افغانستانی و جوامع میزبان آنها رسیدگی شود. این راهبرد همچنین یک سیاست منطقه‌ای راهنما برای حمایت از پناهندگان افغانستانی و ارائه راه‌حل برای آنها نیز میباشد. اهداف اصلی راهحلهای راهبردی برای پناهندگان افغانستانی در ایران متمرکز بر حوزه‌های آموزش، سلامت و معیشت است.
آموزش
کمیساریا عهده‌دار هدایت کارگروه آموزش در ایران است که این کارگروه متشکل از کمیساریا، یونیسف، یونسکو، سازمان امور پناهندگی نروژی و ریلیف اینترنشنال است و سعی در ایجاد همافزایی میان دست اندرکاران در سطح گستردهتر بخش آموزش دارد. از آغاز وضعیت اضطراری افغانستان، کمیساریا همچنین عضوی از گروه آموزش در شرایط اضطراری است که یونیسف عهده دار مدیریت آن است. این کارگروه از تداوم هماهنگی میان دست اندرکاران اطمینان حاصل میکند تا بدین سان خدمات تکمیلی به بهترین نحو ممکن و به سرعت در اختیار بهره‌مندان قرار گیرند. از زمان شکل‌گیری آن، ورودیها و اطلاعات جدید کارگروه آموزش نیز در این بستر ارائه می‌شود.
سلامت
با توجه به آنکه پناهندگان مقیم ایران غالباً اهل کشور افغانستان هستند که از کشورهای واجد شرایط و متعهد به پیشرفت بازار تحت ساز و کار کووکس است، برنامه پوشش بشردوستانه توسط وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی و از طریق فرآیندی مشترک با کمیساریا، سازمان جهانی بهداشت و یونیسف (به مدیریت کمیساریا به نمایندگی از نهادهای بشردوستانه سازمان ملل متحد در ایران) تکمیل و ارسال شد. درنتیجه، در تاریخ 15 نوامبر 2021 میلادی ( برابر با 24 آبان 1400) تعداد 1،611،600 دوز واکسن از طریق ساز و کار بشردوستانه کووکس اهدا شد. از سال 2018 میلادی، برنامه مشترک سازمان ملل متحد در زمینه ایدز در ایران سالانه به فعالیت‌های ما برای کاهش آسیب کمک میکند که شامل ارائه خدمات حمایتی، آموزش و مشاوره در مورد خشونت مبتنی بر جنسیت یا خشونت خانگی از طریق سازمانهای مردم نهاد است (شرکا: انجمن حامی و سازمان دفاع از قربانیان خشونت).
معیشت
کمیساریا بهطور مستقیم و از طریق شرکای خود، فعالیت‌های مبتنی بر کمکهای نقدی را اجرا میکند تا پناهندگان بسیار آسیبپذیر بتوانند نیازهای اولیه و فوری حمایتی خود را برطرف کنند. از طریق کارگروه کمک نقدی، کمیساریا و دیگر شرکا (سازمان امور پناهندگی نروژی، ریلیف اینترنشنال و برنامه جهانی غذا) کمکهای نقدی ارائه داده و با یکدیگر جهت تسهیل تاثیر گذاری هر چه بیشتر منابع موجود همکاری کرده، همچنین از طریق مدیریت موردی مشترک و اشتراک‌گذاری داده‌ها، احتمال دوباره کاری را به حداقل میرسانند. در ایران، برنامه توسعه سازمان ملل متحد و کمیساریا از نظام‌های ملی حمایت میکنند تا دسترسی به خدمات اولیه را تضمین کرده و استقامت پناهندگان و جوامع میزبان را تقویت کنند تا در نهایت انسجام اجتماعی و همزیستی مسالمت آمیز ارتقا یابد.
وضعیت اضطراری افغانستان و پاسخگویی بین سازمانی در ایران
در ماه اوت سال 2021 میلادی، کمیساریا برنامه منطقه‌ای پاسخگویی به وضعیت پناهندگان و افغانستان را آغاز کرد. این طرح بین سازمانی با همکاری 10 شریک برنامه ریزی شده که با حمایت از کشورهای میزبان شامل ایران، پاکستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان، بر روی پاسخگویی هماهنگ به افرادی که احتمالا افغانستان را ترک میکنند، تاکید دارد. این برنامه متمرکز بر آمادگی، پاسخگویی اضطراری محدود و حمایت گسترده از برنامه‌های جاری است. در سال 2022 میلادی، 16 سازمان بشردوستانه بین‌المللی تحت برنامه پاسخگویی به پناهندگان برای وضعیت افغانستان برای پاسخگویی به نیازهای حدود 794،000 دارنده کارت آمایش، 274،000 فرد تازه وارد شده و 585،000 افغانستانی فاقد مدرک و 550،000 نفر از اعضای جامعه میزبان، بهعنوان جامعه هدف تحت این برنامه درخواست مبلغی حدود 258.7 میلیون دلار داشتند.
کمیساریا و یونیسف، با حمایت دولت جمهوری کره، پروژه‌ای را برای انجام مداخلات در زمینه آب و بهداشت و ایجاد زیرساخت‌های آب و بهداشت برای افراد تازه وارد افغانستانی در استان‌های شرقی ایران، راه‌اندازی کردند.