UNHCR, de VN-vluchtelingenorganisatie, dringt er vandaag bij wereldleiders op aan zich harder in te spannen om vrede, stabiliteit en samenwerking te bevorderen. Al bijna tien jaar blijft het aantal mensen op de vlucht toenemen, veroorzaakt door geweld en vervolging.
De 52-jarige Shaker Ali zit voor wat vroeger een marktplaats was in Aden, Jemen. © UNHCR/Saleh Bahulais
Ondanks de pandemie is het aantal mensen dat op de vlucht is voor oorlogen, geweld, vervolging en mensenrechtenschendingen in 2020 gestegen tot bijna 82,4 miljoen, volgens het laatste jaarlijkse Global Trends-rapport van UNHCR. Het gaat om een stijging van vier procent in vergelijking met het recordaantal van 79,5 miljoen eind 2019.
Uit het rapport blijkt dat er eind 2020, 20,7 miljoen vluchtelingen waren onder UNHCR-mandaat, 5,7 miljoen Palestijnse vluchtelingen en 3,9 miljoen Venezolanen die hun land hadden verlaten. Nog eens 48 miljoen mensen waren binnen hun eigen land op de vlucht, 1 miljoen mensen waren asielzoekers. Deze cijfers geven aan dat, ondanks de pandemie en de oproepen tot een wereldwijd staakt-het-vuren, conflicten mensen van huis en haard bleven verjagen.
“Elk cijfer vertegenwoordigt een persoon die uit zijn huis is verdreven”
“Elk cijfer vertegenwoordigt een persoon die uit zijn huis is verdreven en staat voor een verhaal van ontheemding, verlies en lijden. Deze mensen verdienen onze aandacht en steun, niet alleen met humanitaire hulp, maar ook bij het vinden van oplossingen voor hun benarde situatie.”
“Het Vluchtelingenverdrag van 1951 en het Global Compact on Refugees bieden weliswaar het juridische kader en de instrumenten om op ontheemding te reageren, maar er is veel meer politieke wil nodig om conflicten en vervolging aan te pakken,” zegt Filippo Grandi, VN Hoge Commissaris voor de Vluchtelingen.
Meisjes en jongens onder de 18 jaar maken 42 procent uit van alle mensen die gedwongen op de vlucht zijn. Ze zijn bijzonder kwetsbaar, vooral wanneer crises jarenlang aanhouden. Uit nieuwe schattingen van UNHCR blijkt dat tussen 2018 en 2020 bijna één miljoen kinderen als vluchteling werd geboren. Velen van hen zullen mogelijk nog jarenlang vluchteling blijven.
“De tragedie van zoveel kinderen die in ballingschap worden geboren, zou reden genoeg moeten zijn om veel meer inspanningen te leveren om conflicten en geweld te voorkomen en te beëindigen,” zegt Grandi.
In het rapport wordt ook opgemerkt dat op het hoogtepunt van de pandemie in 2020, meer dan 160 landen hun grenzen hadden gesloten. 99 landen maakten toen geen uitzondering voor mensen die bescherming zochten.
Maar met verbeterde maatregelen – zoals medische screenings aan de grenzen, testuitslagen of tijdelijke quarantaine bij aankomst, vereenvoudigde registratieprocedures en interviews op afstand, vonden steeds meer landen manieren om toegang tot asiel te verzekeren en tegelijkertijd de verspreiding van de pandemie in te dammen.
Terwijl mensen hun landen bleven ontvluchten, raakten er nog eens miljoenen mensen ontheemd in hun eigen land. Vooral gedreven door crises in Ethiopië, Soedan, de Sahel, Mozambique, Jemen, Afghanistan en Colombia steeg het aantal binnenlands ontheemden met meer dan 2,3 miljoen.
In de loop van 2020 keerden zo’n 3,2 miljoen binnenlands ontheemden en slechts 251.000 vluchtelingen terug naar huis – een daling van respectievelijk 40 en 21 procent in vergelijking met 2019.
Nog eens 33.800 vluchtelingen werden genaturaliseerd door hun land van asiel.
De hervestiging van vluchtelingen kende een drastische daling – vorig jaar werden slechts 34.400 vluchtelingen hervestigd. Dit is het laagste niveau in 20 jaar en is een gevolg van een verminderd aantal hervestigingsplaatsen en Covid-19.
“Om tot oplossingen te komen, moeten wereldleiders en invloedrijke mensen hun verschillen opzijzetten, een einde maken aan een eenzijdige benadering van politiek en zich in plaats daarvan concentreren op zowel het voorkomen als het oplossen van conflicten en het waarborgen van respect voor mensenrechten,” aldus Grandi.
Het UNHCR Global Trends-rapport en een bijbehorend pakket multimediamiddelen zijn beschikbaar op onze mediapagina.
Deel op Facebook Deel op Twitter
