Door oorlog, geweld en vervolging zijn ruim 79 miljoen mensen op de vlucht. Ruim de helft van hen wordt opgevangen in stedelijk gebied. Daar kunnen ze een kamer of appartement huren. Niet altijd is zulke opvang mogelijk. Dat hangt bijvoorbeeld af van de directe noodsituatie, de situatie in het opvangland (of opvanggemeenschap) of van het economische welzijn van de vluchtelingen.
Daarom wonen nog altijd miljoenen mannen, vrouwen en kinderen in tentenkampen. De tenten werden uitgedeeld als noodopvang, maar door gebrek aan alternatieve oplossingen dienen ze vaak ook voor langere tijd (jaren) als “woning”.
“De gemiddelde traditionele tent gaat slechts 6 maanden mee.”
De gemiddelde traditionele tent gaat slechts 6 maanden mee. Het is kwetsbaar in vaak extreme weersomstandigheden en biedt beperkte veiligheid. Als je weet dat vluchtelingen gemiddeld genomen pas na zeventien jaar weer terug kunnen naar huis, is het duidelijk dat een alternatief hard nodig is. Een alternatief dat kwetsbare families op de vlucht voor geweld een waardig en veilig onderdak biedt voor langere tijd.
RHU: Refugee Housing Unit
Het alternatief is er. Een paar jaar geleden sloeg UNHCR de handen ineen met de IKEA Foundation en een team van Zweedse ontwerpers. Samen ontwikkelden we een revolutionaire nieuwe woonunit voor vluchtelingen in kampen: de Refugee Housing Unit (RHU). De afgelopen jaren zijn prototypes getest in vluchtelingenkampen in Ethiopië, Libanon en Irak. Op basis daarvan zijn ze verder geoptimaliseerd.
De nieuwe woonunit is niet langer een tent. Het ziet er eerder uit als een klein ‘huisje’. Het is waardiger en veel comfortabeler dan een tent. De RHU’s zijn voor geproduceerd en worden geleverd in een soort bouwpakket. Met 4 personen duurt het maximaal 4 uur om 1 prefab woning op te zetten. De panelen zijn gemaakt van gerecycled plastic. Ze zijn licht en isoleren goed tegen zowel warmte als koude. In de dakpanelen zijn lichte zonnepanelen verwerkt, zodat elke woning over zijn eigen energiebron beschikt.
Veiligheid en ruimte
Door een metalen frame en halfharde daken en muren biedt de RHU een steviger onderkomen dan een tent. In de prefab woning zit een afsluitbare deur die zowel van binnen als van buiten afgesloten kan worden. Hierdoor voelen vluchtelingen – vooral vrouwen en kinderen – zich veiliger. Het vloeroppervlak van 1 RHU is 17,5 m2. Door het hoge plafond kunnen de mensen rechtop staan. Er kan optioneel aan de binnenkant een scheidingswand geplaatst worden waardoor twee kamers ontstaan, die helpen om woon- en slaapvertrekken van elkaar te scheiden. Ook is er ruimte voor apparatuur en/of kasten.
Duurzaam en kosteneffectief
De RHU is geschikt voor 5 personen en heeft een aanzienlijk langere levensduur. Het bouwpakket is plat verpakt en geoptimaliseerd voor een zo goedkoop mogelijk opslag en logistiek. De montage is redelijk eenvoudig. Met 4 personen staat een huis binnen 4 uur. Alle gereedschappen en benodigdheden zitten in de verpakking. De woonunits kunnen ook worden gecombineerd om grotere ruimtes te bouwen, denk aan klinieken en klaslokalen. Ook kunnen ze weer worden gedemonteerd, verplaatst en opnieuw in elkaar gezet worden.
Duurzame energie
In het dak zitten zonnepanelen verwerkt. De LED-lamp aan de binnenkant van de woning biedt daardoor meer dan 6 uur licht. Daarnaast zijn er ook stekkers voor het opladen van elektronische apparatuur. De binnenzijde kan met lokale materialen worden ingericht en aangekleed. Alle openingen, denk aan raam- en deuropeningen, kunnen worden afgedekt met muskietennetten. De ramen en luchtopeningen helpen de luchtstroom in de woning te verbeteren en de extreme temperaturen te beheersen.
