UNHCR evacueert vluchtelingen en asielzoekers uit Libië na onderbreking van zeven maanden

153 kwetsbare vluchtelingen en asielzoekers zijn midden oktober geëvacueerd vanuit Libië naar Niger. Daar werden ze bij aankomst opgevangen door het Emergency Transit-mechanisme (ETM), dat door UNHCR wordt gerund. Vanwege de Covid-19-pandemie is dit de eerste evacuatievlucht van UNHCR vanuit Libië naar Niger sinds maart.

Een vluchtelingenfamilie komt in april 2019 via een evacuatievlucht van UNHCR uit Libië aan op de internationale luchthaven Diori Hamani in Niamey, Niger. © UNHCR/Juan Haro

Een vluchtelingenfamilie komt in april 2019 via een evacuatievlucht van UNHCR uit Libië aan op de internationale luchthaven Diori Hamani in Niamey, Niger. © UNHCR/Juan Haro

De evacuatievlucht van UNHCR uit Libië vervoerde in totaal 153 passagiers, waaronder zestien gezinnen en vijftien minderjarigen. Het gaat om vluchtelingen en asielzoekers met de Eritrese, Somalische, Soedanese en Zuid-Soedanese nationaliteit.

“Extreem slechte omstandigheden”

Het merendeel van de vluchtelingen en asielzoekers woonde in de Libische hoofdstad Tripoli. Daar werden ze vrijwel allemaal (97 procent) onderworpen aan willekeurige detentie, onder meer in de detentiecentra Tajoura, Zintan en Triq al Sikka. “Sommigen onder hen leefden al meer dan twee jaar in extreem slechte omstandigheden,” zegt Andrej Mahecic, woordvoerder van UNHCR.

“Vandaag tellen de detentiecentra in Libië meer dan 3.400 migranten en asielzoekers. Ze leven er in erbarmelijke omstandigheden en lopen bovendien een groot risico om mishandeld te worden.”

“Vluchtelingen en asielzoekers in Libië krijgen het steeds moeilijker om voor zichzelf en hun familie te zorgen. Dat komt voornamelijk door de onstabiele situatie in het land, de snelle verspreiding van het coronavirus en de gevolgen daarvan op hun gezondheid en sociaaleconomische situatie,” aldus Mahecic. “UNHCR is blij dat de Libische autoriteiten hebben meegewerkt om de evacuatievlucht en de vrijlating van vluchtelingen en asielzoekers uit detentiecentra mogelijk te maken.”

Eerste evacuatievlucht in zeven maanden

“Deze eerste evacuatievlucht in zeven maanden tijd bewijst dat, ondanks de Covid-19-dreiging, evacuaties uit Libië perfect mogelijk zijn. Door samen te werken, expertise te delen en medische protocollen te hanteren kunnen we een veilige overdracht van passagiers garanderen.”

De evacués werden bijvoorbeeld voor hun vertrek naar Niger uit voorzorg getest. Libië kent een toenemend aantal coronabesmettingen. Alle vluchtelingen en asielzoekers testten negatief op COVID-19, en zullen een tweede test doen bij aankomst, en twee weken in quarantaine gaan. Ze kregen ook advies over hoe ze zichzelf en hun familie tegen het virus kunnen beschermen.

Drie jonge kinderen wachten om te worden geëvacueerd vanuit Libië naar Niger, op de aankomst- en vertrekfaciliteit van UNHCR in Tripoli. © UNHCR/Mohamed Alalem

Drie jonge kinderen wachten om te worden geëvacueerd vanuit Libië naar Niger, op de aankomst- en vertrekfaciliteit van UNHCR in Tripoli. © UNHCR/Mohamed Alalem

Sinds hun aankomst in Niger ontvangen de evacués humanitaire hulp via het Emergency Transit-mechanisme (ETM). Ze kunnen rekenen op onderdak, voedsel, medische zorg en dagelijkse cursussen en activiteiten. Intussen zoekt UNHCR naar oplossingen, zoals hervestiging.

Duurzame oplossingen

Het Emergency Transit-mechanisme (ETM) in Niger is sinds 2017 operationeel. Dankzij de medewerking van de Nigerese autoriteiten heeft UNHCR de afgelopen drie jaar 3.165 kwetsbare vluchtelingen en asielzoekers uit Libië naar Niger geëvacueerd. In 2020 zijn dat er tot nu toe 501, waarvan er 221 naar Europa zijn hervestigd.

UNHCR blijft intussen bij regeringen pleiten voor meer hervestigingsplaatsen en andere duurzame oplossingen. “Deze moeten ervoor zorgen dat meer kwetsbare vluchtelingen en asielzoekers Libië kunnen verlaten,” verklaart Mahecic.