Een persoon die ‘asiel’ aanvraagt is een azielzoeker en vraagt per definitie om internationale bescherming in een land dat niet zijn of haar land van herkomst is.
De termen ‘asielzoeker’ en ‘vluchteling’ worden vaak door elkaar gebruikt, maar toch betekenen ze niet hetzelfde.
In België kan een asielzoeker bij de Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) asiel aanvragen. Die dienst zendt het verzoek door naar het Commissariaat-Generaal voor de Vluchtelingen en Staatlozen (CGVS), dat zich ertoe verplicht dat verzoek te bestuderen en een beslissing te nemen. Als de persoon in kwestie erkend wordt als vluchteling krijgt hij of zij een verblijfsvergunning.
Binnen een nationaal asielsysteem wordt bepaald welke asielzoekers effectief aanspraak kunnen maken op internationale bescherming. Ook hebben asielzoekers er recht op om in een taal die zij beheersen gevraagd te worden naar hun motieven om asiel te vragen of zoeken. Personen die, nadat hun dossier de passende procedures heeft doorlopen, geen gegronde vluchtelingen blijken te zijn of geen bijzondere internationale bescherming nodig hebben, kunnen worden teruggestuurd naar hun land van herkomt.