Ik ben Yusra

De Syrische Yusra Mardini (22) inspireerde vluchtelingen van over de hele wereld toen ze zwom op de Olympische Spelen in 2016. Nog maar een jaar eerder zwom ze voor haar leven toen ze de oversteek waagde van Turkije naar Lesbos. De motor van het rubberbootje waarin ze zat, weigerde op volle zee. Yusra en haar zus zwommen uren-lang om de boot in veiligheid te brengen. Zij riskeerden hun leven om de 18 mensen aan boord te redden. Yusra’s moed en zwemvaardigheden werden opgemerkt door het Internationaal Olympisch Comité en ze werd een teamlid van het eerste Olympische Vluchtelingenteam. Sinds april 2017 is Yusra ambassadeur van UNHCR en zij heeft een belangrijke boodschap.

Dit verhaal komt uit het UNHCR Magazine 2020 – Voorjaar

 

Ik ben vluchteling en met trots zet ik me in voor vrede

“Mijn naam is Yusra. Ik zwom voor mijn leven en ik zwom op de Olympische spelen. Maar dit verhaal gaat niet over zwem-men. Het gaat over mijn andere identi-teit. Mijn naam is vluchteling, althans, zo noemen ze mij. Mij en die 26 miljoen anderen, die gedwongen oorlog, geweld en vervolging ontvluchtten. Dus, wie is deze vluchteling? Ooit was ik net als u. Ik had een thuis, ik hoorde erbij. Ik leefde mijn dagelijkse leven en was bezig met mijn eigen hoop, passies en problemen. Toen kwam de oorlog en veranderde alles. De oorlog gaf me een nieuwe naam, een nieuwe rol, een nieuwe identiteit: vluchteling. Plots moest ik alles laten vallen en rennen voor mijn leven.”

 

“Niemand van ons had zich op die reis kunnen voorbereiden. De wanhopige gebeden op zee, de lange tocht, de vernedering bij het prikkeldraad.”

 

“Ik verliet mijn huis, familie, vrienden en rende. Pas nadat ik de grens was overgestoken, realiseerde ik me dat ik meer had ver loren dan mijn huis en al mijn bezittingen. Ik was mijn nationaliteit, mijn identiteit en mijn naam kwijt. Ik was vluchteling. Maar hoe moeilijk het ook was, we wisten dat er geen weg terug was. En toen, plotseling, eindigde de reis. We waren veilig. Ergens in een tent in een kamp begon de volgende fase: het lange wachten. Ik denk dat het toen pas echt tot ons doordrong. We hadden niets anders te doen dan huilen om wat we verloren hadden. Nu wisten we pas echt wat het betekent om vluchteling te zijn. Dus hier zijn we, in een nieuw leven, waarvan we niet weten hoe lang het zal duren. Gemiddeld zijn vluchtelingen 20 jaar van huis. Een half leven gaat verloren en we horen er nooit echt bij. We wachten simpelweg tot er een einde aan de waanzin komt, zodat we naar huis kunnen.”

“We worstelen door. We doen ons uiterste best om te studeren, te werken, een nieuwe taal te leren, te integreren. Vaak zijn de barrières te hoog, de omstandigheden niet in ons voordeel. Maar we weten dat we het beste van deze vreemde en onverwachte situatie moeten maken. Dit is ons leven als vluchteling en ik heb een belangrijke boodschap. Onze dood op zee mag niet normaal worden en onze ellende aan de grenzen evenmin. We verdwijnen uit het zicht en leven in overvolle vluchtelingenkampen. Mensen zijn bang omdat we er anders uitzien, anders praten en anders geloven. Maar we zijn geen criminelen die een manier van leven willen bedrei-gen. We komen hier niet uit vrije wil.  Het is geen schande om vluchteling te zijn als we onthouden wie we zijn. Als we ons herinneren dat vluchteling zijn geen keuze is. Dat onze enige keuze was om thuis te sterven of de dood te riskeren door te proberen te ontsnappen. Het was de keuze tussen een bom of verdrinken op zee.” 

Een bezoek aan het vluchtelingenkamp Za’atari in Jordanië. Foto: © UNHCR/Jordi Matas

Yusra tijdens haar vlucht bij de Hongaars-Servische grens. Foto: © UNHCR/Lam Duc Hier

“We zijn nog steeds de moeders en vaders, broers en zussen. Geweld maakte wezen van ons. Oorlog maakte van ons doodsbange ouders, die alles opofferen om onze kinderen van een bloedbad te redden. Vervolging verdreef ons uit onze huizen, op zoek naar vrede. Dit betekent het om vluchteling te zijn. Dat is wie ik ben. Dat is wie wij allemaal zijn, die groeiende groep mensen zonder land. Ik ben Yusra. Ik ben vluchteling en met trots zet ik me in voor vrede, voor fatsoen en waardigheid voor alle mensen die op de vlucht zijn voor geweld. Uw steun aan UNHCR maakt dit mede mogelijk en daar ben ik u enorm dankbaar voor.”