BİRLEŞMİŞ MİLLETLER MÜLTECİLER YÜKSEK KOMİSERLİĞİ (UNHCR), 10 EYLÜL 2018 TARİHİ İTİBARIYLA TÜRKİYE’DE KAYIT ALMA VE MÜLTECİ STATÜSÜ BELİRLEME İŞLEMLERİNİ SONLANDIRMIŞTIR
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu uyarınca görevlendirilen ulusal makam olarak Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM), uluslararası koruma başvurularını kayıt altına almak ve değerlendirmekle sorumludur. UNHCR, kuruluş aşamasında uluslararası koruma başvuru sahiplerinin kayıtlarının alınması ve sevk süreçleri de dâhil olmak üzere GİGM’e destek olmuştur.
UNHCR, 10 Eylül 2018 tarihi itibarıyla Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulunmak isteyen yabancıların kayıtlarını almayı ve bu kişilerin sevk işlemlerini gerçekleştirmeyi sonlandırmıştır. 10 Eylül 2018 tarihinden itibaren, UNHCR mülteci statüsü belirleme işlemlerine son vermiştir.
Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu gereğince, Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulunmak isteyen yabancılar, ülkeye giriş yapmalarını müteakip illerde bulunan İl Göç İdaresi Müdürlüklerine giderek başvuru talebinde bulunacaklardır. İGİM’ler bireyler tarafından yapılan uluslararası koruma başvurularının kayıt ve takip eden işlemlerini başlatacak ve üstleneceklerdir.
UNHCR, Türkiye’deki mülteciler ve sığınmacılara danışmanlık hizmetleri sunmak da dâhil olmak üzere koruma faaliyetlerine devam edecektir. Koruma ihtiyacınız varsa veya Türkiye’deki usuller veya hak ve yükümlülükleriniz hakkında danışmanlığa ihtiyaç duyuyorsanız, UNHCR’ye ve UNHCR’nin ortak kuruluşlarına başvurabilirsiniz. UNHCR’nin, uluslararası koruma başvuru sahiplerine ve başvuru sahibinin rızası dâhilinde birey tarafından İGİM’e yapılan uluslararası koruma başvurusuyla ilgili bilgilere erişimi devam edecektir.
Bu bağlamda, Türkiye’ye yakın zaman önce geldiyseniz ve hâlâ İGİM’e kayıt yaptırmadıysanız;
- Lütfen Türkiye’ye giriş yaptıktan sonra en kısa süre içerisinde İGİM’e giderek kayıt başvurunuzu yapın.
- İGİM’e uluslararası koruma başvurusunda bulunabilmek için UNHCR’den sevk yazısı almanıza gerek yoktur. Bulunduğunuz ildeki İGİM’e veya istediğiniz herhangi bir ildeki İGİM’e başvurabilirsiniz.
- İGİM’deki kaydınızın tamamlanması, Türkiye’de yasal olarak kalmanızı sağlayacaktır. Size üzerinde yabancı kimlik numarasının bulunduğu bir kimlik kartı düzenlenecektir. Bu kart sayesinde, Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı kapsamındaki hak ve hizmetlere erişim sağlamanız mümkün olacaktır.
- Uluslararası koruma başvuruları 81 ilde alınmakta olup mevzuat kapsamında bazı illerde daimi ikamete izin verilmemektedir. İkamete izin verilmeyen illerden birinde başvuruda bulunursanız, uzun vadeli ikametin mümkün olduğu illerden birine sevk edileceksiniz. Bu iller, haritada yeşille gösterilmiştir.
- İGİM, koruma ihtiyaçlarınızı veya hassas durumunuzu tespit edecektir. Herhangi bir özel ihtiyacınız varsa, lütfen İGİM’deki mülakat görevlisini bilgilendirin. Yapılacak değerlendirmeye bağlı olarak, başvurunuza öncelik tanınabilir.
- UNHCR ve ortakları, Türkiye’deki uluslararası koruma başvuru ve statü sahiplerine danışmanlık da dâhil olmak üzere koruma hizmetleri sunmaya devam edeceklerdir. Koruma ihtiyacınız varsa veya danışmanlığa ihtiyaç duyuyorsanız, UNHCR’ye ve UNHCR’nin ortak kuruluşlarına başvurabilirsiniz.
- UNHCR’nin, uluslararası koruma başvuru sahiplerine ve başvuru sahiplerinin rızası dâhilinde uluslararası koruma başvurularıyla ilgili bilgilere erişimi devam edecektir.
Türkiye’de ikamet edebileceğiniz iller yeşil ile renklendirilmiştir:
Türk makamlarına kaydınız ile ilgili olarak sorunlarla karşılaşırsanız veya bu konuda daha fazla bilgiye ihtiyacınız olursa, aşağıdaki telefon numaraları üzerinden GİGM ve UNHCR ile iletişime geçebilirsiniz:
157 YİMER – GİGM Yabancılar İletişim Merkezi
444 48 68 – UNHCR Danışma Hattı
Sıkça Sorulan Sorular
MSB mülakatım UNHCR tarafından yapılmıştı. Mülakat sonucumla ilgili verilen karar tarafıma tebliğ edilecek mi?
UNHCR, MSB mülakatları UNHCR tarafından gerçekleştirilen herkesle iletişime geçecek ve kişiyi sürecin sonunda varılan sonuçla ilgili olarak bilgilendirecektir. UNHCR, resmi kararlar vermeyecektir, ancak MSB mülakatına girdiyseniz, UNHCR sizi üçüncü ülkeye yerleştirilmeye uygunluğunuz hakkında bilgilendirecektir.
Ancak, Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’nün (GİGM) ülkede MSB kararlarını vermekle yetkili tek makam olduğunu unutmayın. Dosya takibinizi İGİM üzerinden yapmanız son derece önemlidir.
(10 Eylül 2018 itibarıyla, Türkiye’deki MSB süreci yalnızca GİGM ve il müdürlükleri tarafından bu kurumların Türk Cumhuriyeti mevzuatı kapsamındaki sorumlulukları doğrultusunda yürütülmektedir. Bu nedenle, İGİM mülakatınızın gerçekleşeceği tarihte ilgili İGİM’de olmanız ve imza yükümlülüğünü yerine getirmeniz çok önemlidir.)
UNHCR’ye itirazda bulundum. İtirazla ilgili verilen karar tarafıma tebliğ edilecek mi?
UNHCR, artık Türkiye’deki MSB usullerini yürütmemektedir ve dolayısıyla itirazları da değerlendirmemektedir. Bu nedenle, itirazınızla ilgili resmi bir karar alınmayacaktır. Dosyanızı İGİM üzerinden takip edebilirsiniz.
UNHCR’ye dosyamın yeniden açılması için başvuruda bulundum. Bu konuda verilen karar tarafıma tebliğ edilecek mi?
Eğer dosyanızın yeniden açılması talebiniz 10 Eylül 2018 tarihinden önce UNHCR tarafından alınmış ve kabul edilmişse, yeniden değerlendirme sürecine ilişkin sonuç konusunda size iletişime geçilerek bilgi sunulacaktır.
UNHCR’ye kayıt yaptırdığımda, bana bir MSB mülakatı randevu tarihi verildi. Bu durumda ne olacak? UNHCR’deki randevum hâlâ geçerli mi?
Lütfen UNHCR tarafından gerçekleştirilen MSB mülakatlarının artık geçerli olmadığını göz önünde bulundurun. 10 Eylül 2018 itibarıyla, GİGM Türkiye’deki bireysel dosya değerlendirmesinden sorumlu tek yetkili makamdır.
Bu nedenle, bulunduğunuz ildeki İGİM’e kayıt yaptırmanız, imza yükümlülüğünüzü yerine getirmeniz ve mülakat tarihinde İGİM’de hazır bulunmanız büyük önem taşımaktadır.
Ulusal iltica usullerine erişimde zorluklarla karşılaşırsanız, lütfen GİGM Yabancılar İletişim Merkezi’ni (157 YİMER) veya UNHCR Danışma Hattı’nı (444 48 68) arayın.
UNHCR ile kayıt veya mülakat randevumun artık geçerli olmadığını ve İGİM’e hâlâ kaydolmadıysam, kaydolmam gerektiğini belirten bir SMS aldım. Bu konuda daha fazla bilgi verebilir misiniz?
GİGM, Eylül 2018 itibarıyla artık Türkiye’de bireysel dosyaların işleme konulmasından sorumlu tek yetkili kurum olduğunu duyurmuştur. Bu, UNHCR’nin artık sığınmacıların kayıt ve mülakat işlemlerini geçmişte olduğunun aksine yürütmediği anlamına gelmektedir. Bu değişiklik doğrultusunda, UNHCR daha önceden kayıt veya mülakat randevusu verilmiş sığınmacılara SMS göndererek randevularının artık geçerli olmadığı bilgilendirmesini yapmaktadır.
Bu tür bir SMS aldıysanız, başvurunuzu artık UNHCR’ye değil, kaldığınız ildeki İGİM’e yapmanız gerekmektedir. Kayıt ve mülakat işlemleriniz İGİM’de gerçekleştirilecektir.
Bulunduğunuz ildeki İGİM’e kaydınızı yaptırmanız, imza yükümlülüğünüzü yerine getirmeniz, mülakat için randevu almanız ve randevu tarihinde İGİM’de hazır bulunmanız gerekmektedir. (Önemli not: Bazı İGİM’ler yazılı bir randevu tarihi vermek yerine kayıt ve mülakat randevusunu sizi arayıp sözlü olarak bildirebilmektedir.)
Mülakat tarihinde başvurunuzla birlikte tüm destekleyici belgeleri de sunmanız gerekmektedir. İGİM dosyanızı inceleyerek size mülteci statüsü tanıyıp tanımayacağı konusunda bir karar verecektir. Dolayısıyla bu, hem kendiniz hem de aileniz için çok önemli bir mülakattır.
Yanınızda ne getirmeniz ve kiminle gelmeniz gerektiği gibi mülakatla ilgili tüm bilgileri İGİM’den almayı unutmayın! Mülakata hazır olduğunuzdan emin olmak için, gerekirse İGİM’den mülakat hakkında ek bilgi talebinde bulunabilirsiniz.
Eğer para ödersem, MSB mülakatım UNHCR tarafından yapılır mı?
Hayır, yapılmaz. Öncelikle, UNHCR artık MSB mülakatı yapmamaktadır.
İkinci ve eşit derecede önemli olarak, UNHCR ve ortakları tarafından sunulan bütün hizmetler ücretsizdir.
Sundukları hizmetlerden ötürü UNHCR’ye veya ortaklarına para ödenmesini talep eden hiç kimseye veya hiçbir kuruluşa güvenmeyin. Size yalan söylüyorlar. Hem para kaybedeceksiniz hem de size bir mülakat tarihi verilmeyecek. Size bu tür yalanlar söyleyen kişiler durumunuzu istismar etmeye çalışan kişilerdir. Onlardan ne pahasına olursa olsun uzak durun. Sizi UNHCR ile bağlantılı olduklarına ikna etmek için size bazı bilgiler sunabilirler. Onlara inanmayın.
Karşınıza size dosyanızla ilgili olarak yardımcı olabileceğini söyleyen birisi çıkarsa, lütfen UNHCR’yi derhal bilgilendirin.
UNHCR tarafından yapılacak bir mülakata davet edildiğime ilişkin bilgi aldım. Bu ne anlama geliyor? UNHCR, MSB mülakatlarını sonlandırmadı mı?
UNHCR, GİGM ile yakın istişarelerde bulunarak uluslararası koruma ihtiyacı içinde olduğunu belirten ve olası bir üçüncü ülkeye yerleştirilme işlemine uygun olduğu tespit edilen kişilerin dosyalarını işleme almaktadır.
UNHCR, bu doğrultuda uluslararası koruma başvuru sahibinin yerleştirme ülkeleri (bazen “üçüncü ülkeler” olarak da nitelendirilmektedir) tarafından belirlenen üçüncü ülkeye yerleştirme kriterlerini karşılayıp karşılamadığını tespit etmek amacıyla bireysel mülakatlar yapmaktadır.
Bu konuyla ilgili daha fazla bilgi edinmek amacıyla Üçüncü Ülkeye Yerleştirme bilgi sayfamızı ziyaret edin.
Türkiye’de uluslararası koruma başvurusunda bulunmak üzere GİGM’ye/İGİM’e gitmedim. UNHCR tarafından üçüncü ülkeye yerleştirme kapsamında değerlendirilmem mümkün mü?
Hayır. Yalnızca uluslararası koruma başvurusunda bulunan ve Türkiye Cumhuriyeti Devleti tarafından şartlı mülteci olarak değerlendirilen ve aynı zamanda kanun kapsamındaki yükümlülükleri yerine getiren (imza yükümlülüğünü yerine getirme dâhil) kişiler bu kapsamda UNHCR tarafından değerlendirmeye alınacaklardır.