هر کشوری فرایند پناهندگی مختص به خود را دارد، تا بتواند تعیین کند که آیا یک فرد پناهنده است. در آلمان این فرایند با حقوق و وظایف پناهجویان و ادارۀ مسئول در قانون پناهندگی مقرر شده است. طبق این قانون ادارۀ فدرال برای مهاجرت و پناهندگان (بامف) مسئولِ رسیدگی به درخواست های پناهندگی می باشد.
به چه نحوی درخواست پناهندگی می نمایم؟
اقامتگاه پذیرش یا مکان ثبت نام وقت قرار ملاقاتتان را با ادارۀ فدرال به شما اطلاع می دهد تا بتوانید به صورت رسمی درخواست پناهندگی کنید. شما باید شخصا به این موعد در یکی از شعبه های ادارۀ فدرال حضور یابید. هر فرد بزرگسالی باید خود درخواست پناهندگی کند و شخصا حضور یابد. چنانچه به زبان آلمانی مسلط نیستید، یک مترجم به شما کمک خواهد نمود. مترجمان موظف به رازداری می باشند و به هیج وجه اجازه ندارند که اطلاعاتی که در میان می گذارید به افراد دیگر بدهند.
شما می توانید راهنمایی هایی در بارۀ کودکان بدون همراه زیر نکتۀ شمارۀ 5 بیابید.
بعد از اینکه شما به صورت رسمی در ادارۀ بامف درخواست پناهندگی کردید، گواهی دراثنای موقت اقامه اجازه پناهندگی درخواست را دریافت خواهید نمود. این یک مدرک کتبی است و تصدیق می کند که شما اجازه دارید برای مدتی که فرایند پناهندگی تان طول می کشد، در آلمان بمانید و به عنوان پناهجو حق تامین احتیاجات عمده را هم در آلمان خواهید داشت. گواهی اجازه پناهندگی درخواست دراثنای موقت اقامه جایگزین مدرک ورودی شما می شود. شما می توانید در قبال اداره های دولتی نیز با گواهی اجازۀ اقامت پناهجویان هویت خود را ثابت کنید.
کدام کشور مسئول فرایند پناهندگی من است؟
قبل از اینکه ادارۀ فدرال از شما شخصا در بارۀ دلایل فرارتان پرسش کند، بررسی می شود که آیا آلمان اصلا مسئول فرایند پناهندگی شما است. در اتحادیۀ اروپا و در کشورهای سوئیس، نروژ، ایسلاند و لیشتن شتاین هر درخواست پناهندگی فقط یکبار بررسی می شود. از این رو ادارۀ فدرال از شما پرسش هایی می کند، که کی و از کجا وارد اروپا شده اید. طبق معیارهای معینی که درمقررات به اصطلاح دابلین III قید شده اند، تعیین می شود که کدام کشور مسئول می باشد. چنانچه شما از قبل بستگان نزدیک در اتحادیه اروپا دارید، آن کشور مسئولتان می شود. در غیر این صورت قاعدتا آن کشوری که ورود شما را به اتحادیۀ اروپا امکان پذیر نموده است، مسئولتان می باشد.
فرایند پناهندگی شما در آلمان طی خواهد شد، چنانچه جمهوری فدرال طبق معیارهای معین، مسئول باشد. در قدم بعدی سپس مصاحبۀ شخصی شما انجام خواهد شد.
چنانچه آلمان مسئول نباشد، شما از ادارۀ فدرال یک ابلاغیۀ کتبی دریافت خواهید نمود. عدم پذیرش به آن معنی نیست که درخواست پناهندگی شما در مجموع رد شده است. در این صورت فقط تصریح می شود، که یک کشور دیگر – نه آلمان – مجبور است محتوای درخواست شما را مورد بررسی قرار بدهد. سپس شما باید در یک مهلت زمانی خاصی به کشور مسئول برده شوید. شما می توانید علیه این رای با استفاده از طرق قضایی اقدام کنید. البته برای همچنین اقدامی فقط چند روزی مهلت خواهید داشت. در همچنین موردی بایستی بلا فاصله از پشتیبانی یک مرکز راهنمایی و مشاوره یا از یک خانم یا آقای وکیل استفاده نمایید
شما می توانید لیست مراکز راهنمایی و مشاوره را در تارنامۀ اتحادیۀ اطلاعات پناهندگی بیابید.
مصاحبۀ شخصی در ادارۀ فدرال
مصاحبۀ شخصی یک موعد مهمی است در فرایند پناهندگی شما. در آنوقت باید دقیقا توضیح بدهید، که چرا نمی توانید به کشور مبدا خود برگردید. سپس بررسی خواهد شد، که آیا شما به عنوان پناهنده به رسمیت شناخته خواهید شد یا نه.
چنانچه به موجب تجربه های زندگی برای شما مشکل باشد که دربارۀ دلایل فرارتان صحبت کنید، شما می توانید این موضوع را قبل از رسیدن موعد مصاحبه با ادارۀ فدرال در میان بگذارید. این امر در مواردی هم صدق می کند، که شما قربانی شکنجه یا خشونت جنسی شده باشید. چنانچه شما به عنوان یک زن ترجیح بدهید، که با یک همکار زن ادارۀ فدرال صحبت کنید، می توانید این موضوع را قبل از فرا رسیدن موعد مصاحبه اعلام کنید. در همچنین مواردی یکی از همکاران آموزش دیدۀ زن و مرد مصاحبه را با شما انجام خواهد داد.
سایر اطلاعات در بارۀ روند فرایند پناهندگی را می توانید در تارنامۀ ادارۀ فدرال نیز بیابید.
تصمیم گیری در مورد درخواست پناهندگی
شما نتیجۀ تصمیم گیری در مورد فرایند پناهندگی خود را بطور کتبی دریافت می نمایید. از این رو نیز خیلی مهم است که شما به مجرد اینکه نقل مکان نمودید، همواره آدرس جدید خود را به ادارۀ فدرال اعلام کنید. ممکن است که به زیان شما در آید، چنانچه ادارۀ فدرال نتواند به شما دسترسی پیدا کند. ادارۀ فدرال تصمیم خود را در مورد فرایند پناهندگی تان بر مبنای مصاحبۀ شخصی با شما می گیرد و احیانا بر مبنای مدارک و اسنادی که شما تقدیم نموده اید. بعلاوه ادارۀ فدرال اطلاعات عمومی هم که مربوط به کشور مبدا شما می باشند، تحت نظر می گیرد. این اداره تصمیم خود را باید بر مبنای قوانین بگیرد. ادارۀ فدرال در مورد هر درخواست رسمی اول از همه چیز بررسی می نماید، که آیا ممکن است به یک فرد حمایت بر مبنای کنوانسیون 1951 ژنو مربوط به وضع پناهندگان و احتمالا حمایت طبق قانون اساسی آلمان اعطا شود. چنانچه حمایت پناهندگی بر مبنای کنوانسیون پناهندگی ژنو قبول نشود، ادارۀ فدرال بررسی خواهد نمود که آیا پیش شرط های حمایت ثانوی وجود دارند. چنانچه به این هم جواب منفی داده شود، ادارۀ فدرال به طور نهایی بررسی خواهد نمود که آیا اجازه است که شما به دلایل دیگری اخراج نشوید. تصمیمات در بارۀ اشکال مختلف حمایت قانونی در یک نامۀ پستی به شما اعلام خواهد شد و اگر یک شکل حمایت رد شود در بارۀ آن نیز توضیحاتی داده خواهد شد.
اجازۀ اقامت در صورت اعطا حمایت
در صورتی که ادارۀ فدرال تشخیص دهد، که شما به یکی از اشکال حمایت نیاز دارید، ادارۀ اتباع خارجیان برایتان اجازۀ اقامت صادر می نماید. اعتبار مدت زمان اجازۀ اقامت شما بستگی دارد به اینکه کدام شکل حمایت را اخذ نموده اید:
- در صورتی که ویژگی پناهندگی مطابق کنوانسیون ژنو مربوط به وضع پناهندگان به رسمیت شناخته شود:
- اجازۀ اقامت برای سه سال
- مورد به مورد امکان تمدید اجازۀ اقامت تا سه سال
در صورتیکه در طول این مدت وضعیت در کشور مبدا برای شما بطور اساسی بهبود نیابد، اجازۀ اقامت شما تمدید خواهد شد.
– اجازۀ اقامت سکونتی بعد از سه یا پنج سال امکان پذیر است
شما می توانید با اخذ اجازۀ اقامت سکونتی به طور دائم در آلمان بمانید. در این صورت البته شما باید قادر باشید بخش اعظم معاش خود را تامین و به اندازۀ کافی آلمانی صحبت کنید ( سطح A 2 ). چنانچه شما فوق العاده خوب آلمانی حرف بزنید ( سطح C 1) و معاش خود را نیز تقریبا به صورت کامل خودتان تامین نمایید، می توانید دیگر بعد از سه سال اجازۀ اقامت سکونتی و دائم بگیرید.
– این امر به همین منوال صدق خواهد نمود، چنانچه در کنار ویژگی پناهندگی تان بر مبنای کنوانسیون ژنو، مضافا حق پناهندگی طبق قانون اساسی آلمان (صلاحیت پناهندگی) نیز به شما اعطا شود.
- چنانچه شما حمایت ثانوی اخذ نمودید:
- اجازۀ اقامت برای حد اقل یک سال
- مورد به مورد امکان تمدید اجازۀ اقامت برای دو سال دیگر
در صورتیکه در طول این مدت وضعیت در کشور مبدا برای شما بطور اساسی بهبود نیابد، اجازۀ اقامت شما تمدید خواهد شد.
- امکان اجازۀ اقامت سکونتی بعد از پنج سال
شما می توانید با اخذ اجازۀ اقامت سکونتی به طور دائم در آلمان بمانید. البته در این صورت شما باید قادر باشید معاش خود را کاملا تامین و به اندازۀ کافی آلمانی صحبت کنید ( سطح B 1 ).
- چنانچه در مورد شما منع اخراج ملی تصریح شده باشد:
– اجازۀ اقامت برای حد اقل یک سال
– امکان تمدید اجازۀ اقامت
– بعد از پنج سال امکان اجازۀ اقامت سکونتی
شما می توانید با اخذ اجازۀ اقامت سکونتی به طور دائم در آلمان بمانید. در این صورت البته شما باید قادر باشید معاش خود را کاملا تامین و به اندازۀ کافی آلمانی صحبت کنید (سطح B 1).
وظیفۀ خروج از کشور در صورت عدم پذیرش همۀ اشکال حمایت
در صورتی که هیچ کدام از شرایط لازم از اشکال حمایت – حمایت بر مبنای کنوانسیون پناهندگی ژنو، پناهندگی طبق
قانون اساسی آلمان، حمایت ثانوی یا منع اخراج ملی – در میان نباشد، درخواست شما رد خواهد شد. در این صورت
شما باید آلمان را در یک مهلت زمانی خاصی ترک کنید عدم پذیرش دو شکل گوناگون دارد:
– در صورت عدم پذیرش سادۀ درخواستتان، شما باید کشور را ظرف 30 روز ترک کنید.
– در صورت بی دلیل بودن آشکار در خواستتان، شما باید کشور را ظرف یک هفته ترک کنید.
و اخواهی حقوقی (اعتراض حقوقی)
شما می توانید علیه تصمیم ادارۀ فدرال درخواست واخواهی کنید. این اعتراض باید در فاصلۀ زمانی کوتاهی به دادگاه ارائه شود. چنانچه تصمیم دادگاه به صورتی باشد که هیچ یک از اشکال حمایت قانونی به شما تعلق نگیرد، یا در صورت عدم پذیرش حمایت پناهندگی بر مبنای کنوانسیون پناهندگی ژنو و عدم پذیرش حمایت ثانوی، شما بایستی در اسرع وقت با یک مرکز مشاوره یا با یک آقا یا خانم وکیل تماس برقرار کنید. در جواب کتبی ادارۀ فدرال ذکر شده است که شما از کدام امکان واخواهی برخوردار هستید و شما چقدر مهلت برای شکایت دارید.
چنانچه شما علیه این تصمیم شکایت کنید، دادگاه اداری رای ادارۀ فدرال برای مهاجرت و پناهندگان را بررسی خواهد نمود. قاعدتا شما به جلسۀ دادرسی در دادگاه احضار می شوید و بار دیگر دلایل فرار شما مورد پرسش قرار می گیرد. چنانچه دادگاه به همان نتیجه ایی برسد که ادارۀ فدرال رسیده بود، رای ادارۀ فدرال به قوت خود باقی خواهد ماند. چنانچه دادگاه تشخیص بدهد، که شما محتاج حمایت قانونی هستید، ادارۀ فدرال یک رای جدید صادر خواهد نمود. در این مورد اقدام درخواست واخواهی حقوقی در دادگاهی که درمرتبۀ بالاتری قرار گرفته است ( دادگاه عالی اداری ایالت مربوطه) فقط در صورتی امکان پذیر می شود، که دادگاه عالی بعد از رسیدگی به پیش شرط های تنگ حقوقی واخواهی متعاقب شما را مجاز بداند.