Πρόσβαση στην εκπαίδευση για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο στην Ελλάδα:
Το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα βρίσκεται υπό την αρμοδιότητα και την εποπτεία του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.
Για περισσότερες πληροφορίες από το Υπουργείο στα ελληνικά, κάντε κλικ εδώ.
Ο πολύγλωσσος οδηγός σε θέματα εκπαίδευσης στην Ελλάδα είναι επίσης διαθέσιμος στα αγγλικά, τα αραβικά και τα φαρσί.
Μπορούν τα παιδιά μου να έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση στην Ελλάδα;
Ναι, εάν αιτείστε άσυλο ή είστε αναγνωρισμένος πρόσφυγας ή δικαιούχος επικουρικής προστασίας, τα ανήλικα παιδιά σας μπορούν να έχουν πρόσβαση στο εθνικό εκπαιδευτικό σύστημα υπό τις ίδιες συνθήκες, οι οποίες ισχύουν και για τους Έλληνες πολίτες.
Για την εγγραφή στο ελληνικό σχολείο απαιτούνται τα ίδια δικαιολογητικά που ζητούνται και από τους Έλληνες πολίτες. Τα παιδιά σας μπορούν να εγγραφούν ακόμη και αν δεν έχετε πιστοποιητικό γέννησης ή οικογενειακής κατάστασης. Ωστόσο, απαιτούνται τα ακόλουθα έγγραφα:
- Το «δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία» ή το «δελτίο αιτούντος άσυλο» ή η έγκυρη άδεια διαμονής,
- ένα βιβλιάριο υγείας ή εμβολίων,
- απόδειξη διαμονής.
Τα παιδιά των προσφύγων έχουν δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση για όσο χρονικό διάστημα παραμένουν στη χώρα και λαμβάνουν πιστοποιητικό παρακολούθησης κατά την επίσημη ημερομηνία αναχώρησής σας από την Ελλάδα. Η πρόσβαση στο εκπαιδευτικό σύστημα της Ελλάδας δεν υποχρεώνει εσάς και τα μέλη της οικογένειάς σας να παραμείνετε στην Ελλάδα.
Είναι υποχρεωτική η εκπαίδευση στην Ελλάδα;
Η εκπαίδευση είναι υποχρεωτική για όλα τα παιδιά στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, αγοριών και κοριτσιών, ηλικίας από 5 έως 15 ετών.
Η υποχρεωτική εκπαίδευση περιλαμβάνει την προσχολική (ένα έτος), την πρωτοβάθμια και την κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση.
Η πρωτοβάθμια εκπαίδευση (Δημοτικό) διαρκεί έξι έτη, η κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο) διαρκεί τρία έτη. Η ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση διαρκεί τρία έτη και περιλαμβάνει το Ενιαίο Λύκειο και την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση (ΤΕΕ).
Οι μαθητές μπορούν να επιλέξουν μεταξύ της επαγγελματικής ή της ακαδημαϊκής κατεύθυνσης στην ηλικία των 15, στο τέλος του Γυμνασίου.
Προσχολική εκπαίδευση και βρεφονηπιακοί σταθμοί:
Στην Ελλάδα, τα παιδιά από έξι μηνών έως πέντε ετών μπορούν να εγγράφονται σε βρεφονηπιακούς σταθμούς.
Εάν το παιδί σας είναι μεταξύ 2 και μισό έως 5 ετών, μπορείτε να αιτηθείτε μια θέση σε έναν κρατικό ή ιδιωτικό παιδικό σταθμό. Από την ηλικία των τεσσάρων τα παιδιά μπορούν να εγγραφούν στο νηπιαγωγείο, το οποίο είναι υποχρεωτικό μετά την ηλικία των πέντε ετών.
Εάν διαμένετε σε ανοικτά κέντρα (καταυλισμούς), μπορείτε να αποκτήσετε πρόσβαση στα νηπιαγωγεία, τα οποία σχεδιάζει να δημιουργήσει το Υπουργείο Παιδείας.
Εάν διαμένετε σε μια πόλη, μπορείτε να μεταβείτε στο πλησιέστερο νηπιαγωγείο για να εγγράψετε σε αυτό το παιδί σας.
Θα πρέπει να συμπληρώσετε μια αίτηση, να υποβάλετε ένα έγγραφο ως απόδειξη της διεύθυνσής σας και να παρουσιάσετε το «βιβλιάριο υγείας» του παιδιού, το οποίο θα αποδεικνύει ότι έχει εμβολιαστεί. Η εγγραφή πραγματοποιείται κάθε χρονιά από την 1η έως τις 15 Ιουνίου, ωστόσο οι αιτήσεις γίνονται δεκτές και μετά από τις ημερομηνίες αυτές, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμες θέσεις στο σχολείο.
Πρωτοβάθμια και κατώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση (Γυμνάσιο):
Εάν το παιδί σας είναι έξι ετών, τότε μπορεί να εγγραφεί στην Α΄ τάξη του δημοτικού σχολείου.
Για παιδιά άνω των έξι ετών, θα πρέπει να παρουσιάσετε ένα σχετικό πιστοποιητικό ή να δηλώσετε πόσα έτη έχουν φοιτήσει σε κάποιο σχολείο έως τώρα και σε ποια χώρα.
Εάν ζείτε σε ένα διαμέρισμα ή σε κάποιο ξενοδοχείο ή σε ένα κτίριο σε μια πόλη, μπορεί να εγγράψετε παιδιά από έξι έως δεκαπέντε ετών σε κάποια σχολική τάξη. Στα δημοτικά σχολεία λειτουργούν πρωινές τάξεις και σε σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης λειτουργεί ένα πρόγραμμα με την ονομασία «Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας» (ΖΕΠ), υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας. Τα παιδιά φοιτούν στο σχολείο που φοιτούν και οι Έλληνες πολίτες. Θα δημιουργηθούν τάξεις υποδοχής προκειμένου να παρέχουν πρόσθετη υποστήριξη, ιδιαίτερα για την κατανόηση της ελληνικής γλώσσας.
Θα πρέπει να μεταβείτε στο πλησιέστερο σχολείο της κατοικίας σας και να αναφέρετε ότι επιθυμείτε να εγγράψετε τα παιδιά σας στο σχολείο. Το πιο σημαντικό έγγραφο που χρειάζεστε να έχετε μαζί σας είναι η απόδειξη ότι στα παιδιά σας έχουν γίνει τα σχετικά εμβόλια.
Το σχολείο ενδέχεται επίσης να σας ζητήσει:
- Ένα έγγραφο που να αποδεικνύει τη διεύθυνση κατοικίας σας. Εάν ζείτε σε ένα «ανοικτό κέντρο» ή σε έναν καταυλισμό, σε ένα διαμέρισμα ή σε ένα κέντρο υποδοχής μιας ΜΚΟ ή οποιουδήποτε άλλου φορέα (π.χ. δήμο), μπορείτε να ζητήσετε ένα πιστοποιητικό που θα αποδεικνύει τη διεύθυνσή σας από τον φορέα που διαχειρίζεται τη διαμονή σας. Εάν φιλοξενείστε από κάποιον Έλληνα ή κάποιον άλλο μετανάστη ή αναγνωρισμένο πρόσφυγα, θα πρέπει να υποβάλετε μια επίσημη, έγγραφη δήλωση από το άτομο αυτό, στην οποία θα αναγράφεται ότι σας φιλοξενεί. Η δήλωση αυτή θα πρέπει να περιλαμβάνει τον αριθμό του φορολογικού μητρώου του ατόμου αυτού και την πιστοποίηση του γνήσιου της υπογραφής του από ένα ΚΕΠ. Επιπρόσθετα, θα πρέπει να αποδείξετε ότι το εν λόγω άτομο είναι ο ιδιοκτήτης ή ο ενοικιαστής της κατοικίας της διεύθυνσης, υποβάλλοντας το μισθωτήριο συμβόλαιο, το συμβόλαιο αγοράς ή μια φωτοτυπία ενός λογαριασμού κοινής ωφέλειας.
- Ένα υγειονομικό πιστοποιητικό. Το έγγραφο αυτό το λαμβάνετε αφού πραγματοποιηθεί μια ιατρική εξέταση στο παιδί σας. Το πιστοποιητικό αυτό επιτρέπει στο σχολείο να γνωρίζει οποιοδήποτε πρόβλημα υγείας αντιμετωπίζει το παιδί σας, το οποίο ενδεχομένως απαιτεί υποστήριξη. Οι ιατρικές εξετάσεις παρέχονται δωρεάν και είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν στο πλησιέστερο δημόσιο κέντρο υγείας ή στην πλησιέστερη κλινική.
- Το δελτίο αιτούντος διεθνή προστασία (ή δελτίο αιτούντος άσυλο) ή η έγκυρη άδεια διαμονής.
Το σχολείο θα κάνει ένα αντίγραφο των εγγράφων αυτών.
Εάν διαμένετε σε ένα ανοικτό κέντρο ή καταυλισμό, τα παιδιά σας έχουν το δικαίωμα πρόσβασης στην εκπαίδευση. Μπορούν να έχουν πρόσβαση στα κοντινά σχολεία για να παρακολουθούν το πρόγραμμα Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας ή τα απογευματινά μαθήματα, όπως περιγράφηκε παραπάνω. Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να απευθυνθείτε στον Συντονιστή Εκπαίδευσης Προσφύγων στην περιοχή σας ή μπορείτε επίσης να βρείτε περισσότερες πληροφορίες που παρέχονται από τις Πληροφορίες για Πρόσφυγες σε περισσότερες γλώσσες εδώ.
Τι περιλαμβάνει η δευτεροβάθμια εκπαίδευση;
Η Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση περιλαμβάνει δύο επίπεδα:
- Γυμνάσιο τριετούς διάρκειας υποχρεωτικής εκπαίδευσης,
- Γενικό Λύκειο, Επαγγελματικό Λύκειο και Τεχνικές Σχολές προαιρετικής εκπαίδευσης.
Πώς εγγράφω το παιδί μου στο Γυμνάσιο ή το Λύκειο;
Η εγγραφή πραγματοποιείται αυτόματα για παιδιά που έχουν αποφοιτήσει από το Δημοτικό ή το Γυμνάσιο στην Ελλάδα.
Εάν το παιδί σας έχει φοιτήσει στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στη χώρα σας ή σε κάποια άλλη χώρα, μπορείτε να υποβάλετε το αντίστοιχο πιστοποιητικό παρακολούθησης. Εάν δεν έχετε πιστοποιητικό παρακολούθησης, το παιδί σας μπορεί να εξεταστεί από μία επιτροπή.
Τι είναι τα Ειδικά Δημοτικά Σχολεία;
Ορισμένα δημοτικά σχολεία διαθέτουν εξειδικευμένο προσωπικό και δασκάλους για μαθητές με αναπηρία (σοβαρή ακουστική βλάβη ή νοητικές ή μαθησιακές δυσκολίες) Για την εγγραφή σε ειδικά σχολεία, το Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης Διάγνωσης και Υποστήριξης Ειδικών Εκπαιδευτικών Αναγκών (ΚΕΔΔΥ) εκδίδουν τη σχετική σύσταση και το αντίστοιχο παραπεμπτικό.
Τι είναι το διαπολιτισμικό σχολείο;
Τα σχολεία αυτά εφαρμόζουν ειδικά προγράμματα έρευνας και καινοτομίας με έμφαση στη διαπολιτισμική επικοινωνία και τις εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών. Οι δάσκαλοι επιλέγονται και προσλαμβάνονται βάσει της εμπειρίας τους στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, τη γνώση των μητρικών γλωσσών των μαθητών τους και τη διδασκαλία της Ελληνικής ως ξένης γλώσσας. Υπάρχουν 13 διαπολιτισμικά σχολεία πρωτοβάθμιας και 13 σχολεία δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη χώρα.
Μπορείτε να βρείτε τη λίστα των διαπολιτισμικών σχολείων στα ελληνικά εδώ. Σημειώστε ότι οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτόν τον σύνδεσμο είναι στα Ελληνικά.
Μπορείτε επίσης να απευθυνθείτε σε ΜΚΟ που υποστηρίζουν μετανάστες / πρόσφυγες για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργία των διαπολιτισμικών σχολείων στην περιοχή σας.
Τι είναι το Εσπερινό Γυμνάσιο και Λύκειο;
Αυτά τα σχολεία είναι για μαθητές άνω των 15 ετών, οι οποίοι εργάζονται το πρωί.
Η φοίτηση διαρκεί επίσης 3 έτη, με 4 ή 5 ώρες φοίτησης κάθε απόγευμα.
Τι δυνατότητες υπάρχουν μετά το Λύκειο;
Τα παιδιά που αποφοιτούν από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα (Λύκειο) μπορούν να λάβουν μέρος σε εξετάσεις προκειμένου να εισαχθούν σε Πανεπιστήμια ή Τεχνολογικά Εκπαιδευτικά Ιδρύματα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (ΤΕΙ) ή να εγγραφούν σε κάποιο Ινστιτούτο Επαγγελματικής κατάρτισης (ΙΕΚ).
Υφίσταται εκπαίδευση ενηλίκων στην Ελλάδα;
Υπάρχουν αρκετά εκπαιδευτικά προγράμματα για ενήλικες που οργανώνονται από το κράτος ή ιδιωτικούς φορείς, ΜΚΟ και άλλους οργανισμούς. Η Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης του Υπουργείου Παιδείας είναι η αρμόδια αρχή για τα περισσότερα εκπαιδευτικά προγράμματα για ενήλικες. Τα παρακάτω είναι μερικά παραδείγματα.
Τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας είναι για ενήλικες που δεν έχουν ολοκληρώσει την υποχρεωτική εκπαίδευση. Η διάρκεια σπουδών είναι δύο έτη και περιλαμβάνει απογευματινά μαθήματα. Οι μαθητές που αποφοιτούν αποκτούν ένα πιστοποιητικό που είναι ισότιμο με εκείνο του Γυμνασίου. Εδώ μπορείτε να βρείτε πληροφορίες στα Ελληνικά σχετικά με τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας που λειτουργούν σε διάφορες τοποθεσίες στη χώρα.
Τα Κέντρα Δια Βίου Μάθησης λειτουργούν σε δήμους.
Μαθήματα ελληνικής γλώσσας για μετανάστες και πρόσφυγες διοργανώνονται από Πανεπιστήμια, ΜΚΟ και Κέντρα επαγγελματικής κατάρτισης. Μπορείτε να απευθυνθείτε σε ΜΚΟ που υποστηρίζουν πρόσφυγες και μετανάστες για περισσότερες λεπτομέρειες ή για να σας βοηθήσουν να μάθετε περισσότερα σχετικά με την εφαρμογή και τη διαθεσιμότητα του προγράμματος.
Online μαθήματα γλώσσας παραδίδονται από Πανεπιστήμια στην Ελλάδα, όπως από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου, το οποίο έχει 1 000 διαθέσιμες θέσεις. Τα πανεπιστήμια αυτά συμμετέχουν στο πρόγραμμα Erasmus OLS+ το οποίο προσφέρει σε πρόσφυγες και μετανάστες τη δυνατότητα εκμάθησης μιας ευρωπαϊκής γλώσσας. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να βρείτε εδώ.
Μπορώ να εγγραφώ στην τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα;
Εάν έχετε αποφοιτήσει από τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα, μπορείτε να έχετε πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση υπό τους ίδιους όρους που ισχύουν και για τους Έλληνες πολίτες. Θα πρέπει να συμμετάσχετε στις σχετικές εξετάσεις.
Εάν έχετε αποφοιτήσει από ένα σχολείο δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης σε άλλη χώρα, ισχύουν όσα ισχύουν και για τους άλλους μετανάστες. Δεν υπάρχουν ειδικές νομοθετικές διατάξεις, οι οποίες διευκολύνουν την εισαγωγή των προσφύγων ή των αιτούντων άσυλο σε Πανεπιστήμια στην Ελλάδα. Το Υπουργείο Παιδείας παρέχει περισσότερες πληροφορίες στα Αγγλικά εδώ.
Αναγνωρίζεται το δίπλωμά μου από μια άλλη χώρα στην Ελλάδα;
Εάν είστε αναγνωρισμένος πρόσφυγας ή δικαιούχος επικουρικής προστασίας, τυγχάνετε της ίδιας αντιμετώπισης με τους Έλληνες πολίτες αναφορικά με την αναγνώριση ξένων πτυχίων, πιστοποιητικών και τίτλων τυπικών προσόντων.
Εάν αδυνατείτε να αποδείξετε τα προσόντα σας, οι αρμόδιες ελληνικές αρχές θα πρέπει να διευκολύνουν τη διαδικασία. Ωστόσο, δεν προβλέπονται ακόμη οι διαδικασίες που λαμβάνουν υπόψη τους την ειδική κατάσταση των προσφύγων.
Εάν είστε αιτών ασύλου, μπορείτε ενδεχομένως να καταφέρετε να αναγνωριστεί το πτυχίο ή το πιστοποιητικό σας, ωστόσο θα πρέπει να πληροίτε επιπρόσθετες απαιτήσεις.
Οι παρακάτω κρατικοί φορείς διευκολύνουν την αναγνώριση των πτυχίων.
Το Τμήμα Σπουδών, Προγραμμάτων, Οργάνωσης και Μαθητικών Θεμάτων του Υπουργείου Παιδείας για την αναγνώριση των τίτλων της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην ελληνική γλώσσα εδώ.
Ο Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ). Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην ελληνική γλώσσα εδώ.
Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης. Βρείτε περισσότερες πληροφορίες στην ελληνική γλώσσα εδώ.