Somalië blijft één van de vijf landen waaruit meer dan twee derde (67%) van de vluchtelingen in de wereld afkomstig is.
Somalië bevindt zich in het hart van een van de ergste humanitaire rampen ter wereld. Bijna dertig jaar van conflicten en extreme droogteperiodes hebben ertoe geleid dat meer dan 25% van de 7,5 miljoen inwoners intern werd ontheemd. Nu de regio geconfronteerd wordt met de ergste droogte in 60 jaar, groeit het aantal intern ontheemden en vluchtelingen van Somalische origine snel.
Er is dringend behoefte aan medische hulp, schoon water, onderdak en basisvoorzieningen in de opvangsites.
Op vlucht in eigen land
Het aantal intern ontheemden in Somalië is in 2018 met 25 procent (602,700 mensen) toegenomen. Dit brengt het totaal aantal intern ontheemden in Somalië op 2,6 miljoen, de op drie na grootste IDP-bevolking ter wereld. Deze grootschalige ontheemding wordt aangewakkerd door gewapende conflicten en voedselonzekerheid. Veel ontheemden zijn terughoudend om terug te keren uit angst voor represailles en vanwege de beperkte sociale en financiële diensten ter beschikking om levensmiddelen te voorzien.
De meesten komen van het platteland en trekken naar stedelijke centra op zoek naar humanitaire hulp en veiligere levensomstandigheden. Zij vestigen zich vooral in opvangsites die vaak ondermaats zijn. Bovendien worden ontheemden in de steden herhaaldelijk bestempeld als armlastigen en kampen zij ook met een lokale afwijzing vanwege hun sociale achtergrond. Dit leidt tot een groot aantal gedwongen uitzettingen van intern ontheemden en kansarme stadsbewoners.
Bijgevolg hebben zij het meest behoefte aan een coördinatiesysteem met als doel de belemmeringen voor bijstand te verminderen, te zorgen voor een rechtvaardige dienstverlening, de verantwoordingsplicht jegens de getroffen bevolking te versterken en de betrokkenheid, participatie en empowerment van de gemeenschap te versterken met het oog op zelfbeschikking.
Welke hulp biedt UNHCR?
Het coördinatensysteem dat gezamenlijk wordt geleid door IOM en UNHCR, werd in mei 2017 in werking gesteld. Op basis van drie hoofddoelstellingen streeft de organisatie de levensomstandigheden op de locaties en de toegang tot basisdiensten te verbeteren.
UNHCR helpt Somalische vluchtelingen naar huis terug te keren via het programma voor vrijwillige repatriëring (VRP). Elk Somalisch gezin van vluchtelingen dat op basis van goede informatie en op vrijwillige basis beslist om naar huis terug te keren, krijgt een terugkeerpakket om hun leven in Somalië weer op te bouwen.
UNHCR geeft schoolgaande kinderen een studietoelage waarmee ze na hun terugkeer hun opleiding kunnen hervatten. Elk schoolgaand kind krijgt een schooluniform, lesmateriaal en schoolgeld voor één schooljaar. In 2018 ondersteunde UNHCR zo 3,559 kinderen die na terugkeer in Somalië hun opleiding hervatten.
UNHCR voorziet levensbelangrijke bescherming en bijstand door de administratieve instellingen, regionale wetten en beleidskaders en praktijken die relevant zijn voor de bescherming van vluchtelingen te helpen versterken.
De VN-Vluchtelingenorganisatie heeft dringend meer financiële middelen nodig om noodhulp te kunnen bieden. Help mee om vluchtelingen en ontheemden in Somalië een veilig onderkomen te geven.