Duizenden Centraal-Afrikaanse vluchtelingen keren terug naar huis vanuit de DRC

Dit is een samenvatting van wat de woordvoerder van UNHCR, Babar Baloch, heeft gezegd tijdens de persconferentie van 22 november in het Palais des Nations in Genève. – de tekst kan aan hem worden toegeschreven -.

Gelach en gezang weerklinkt op de terugweg naar huis met deze groep vluchtelingen uit de CAR © UNHCR/Adrienne Surprenant

UNHCR, de VN-Vluchtelingenorganisatie, heeft op donderdag 21 november honderden vluchtelingen die momenteel in de Democratische Republiek Congo wonen, geholpen terug te keren naar de Centraal-Afrikaanse Republiek (CAR). UNHCR startte zo het eerste vrijwillige repatriëringsprogramma vanuit de DRC voor de +/- 172.000 mensen die gedwongen uit de CAR zijn verdreven sinds 2013. Zo’n 400 vluchtelingen – en hun bezittingen – vertrokken in een konvooi van vier vrachtwagens en lichte voertuigen van het vluchtelingenkamp Mole naar Zongo in de provincie Zuid-Ubangi in het noorden van de DRC. Vervolgens zetten zij hun boottocht in naar Bangui, de hoofdstad van de Centraal-Afrikaanse Republiek.

De meerderheid van de vluchtelingen woonde al enkele jaren in de DRC, nadat ze door het geweld in de CAR gedwongen werden te vluchten en hun toevlucht zochten in het buurland.

De start van het vrijwillige repatriëringsprogramma volgt op een tripartiete overeenkomst die in juli 2019 door UNHCR en de regeringen van de DRC en de CAR is ondertekend.

Sinds de ondertekening van de overeenkomst hebben zich zo’n 4000 mensen geregistreerd om gebruik te maken van dit programma. Hoewel sommige vluchtelingen spontaan hun eigen terugkeer hebben georganiseerd, is UNHCR van plan om tegen eind 2020 zo’n 25.000 mensen via dit graduele programma te helpen.

De terugkerende vluchtelingen verklaarden dat de verbetering van de veiligheidssituatie in hun thuisregio en de vredesovereenkomst tussen de Centraal-Afrikaanse regering en de gewapende groepen de belangrijkste redenen waren voor hun besluit om terug te keren.

In de Centraal-Afrikaanse Republiek keren vluchtelingen terug naar de regio’s Bangui en de prefecturen Lobaye, Ombella M’poko, Kemo, Nana Mambere, Mambere Kadei en Sangha-Mbaere, waar de situatie de afgelopen twee jaar verbeterd is.

Voor hun repatriëring waren vertegenwoordigers van de vluchtelingen naar hun thuisregio’s gereisd, waar zij de aanwezigheid van administratieve- en veiligheidsinstanties en humanitaire- en ontwikkelingsorganisaties hadden gezien.

Vluchtelingen die terugkeren, krijgen vervoersbijstand en een terugkeerpakket dat bestaat uit een uitkering in contanten en basishuishoudelijke artikelen. Dit helpt hen hun leven te hervatten zodra ze zich weer in de Centraal-Afrikaanse Republiek hebben gevestigd.

 

UNHCR vergemakkelijkt hun reïntegratie ook door steun te verlenen voor het verkrijgen van officiële documenten en schoolcertificaten. Ook werden er klaslokalen gebouwd in een aantal van de terugkeergebieden.

Aangezien ongeveer de helft van de gerepatrieerde vluchtelingen boeren zijn, heeft de Centraal-Afrikaanse regering hen landbouwgrond toegewezen om hen in staat te stellen hun eigen voedsel te verbouwen en voor hun gezinnen te zorgen. UNHCR werkt ook samen met de gerechtelijke autoriteiten om het toekennen van voormalige eigendommen aan vluchtelingen te vergemakkelijken.

Er zijn echter extra middelen nodig om de Centraal-Afrikaanse regering te ondersteunen bij haar inspanningen om de toegang tot basisgezondheidszorg, onderwijs en andere sociale voorzieningen te verbeteren.

Bijna 600.000 Centraal-Afrikaanse vluchtelingen wonen in de DRC en andere buurlanden, terwijl een even groot aantal van hen nog steeds intern ontheemd is. Vrijwillige terugkeer is gebaseerd op de beslissingen van individuele vluchtelingen. Toegang tot bescherming in de gastlanden zal noodzakelijk zijn voor mensen die menen dat de veiligheidssituatie in de Centraal-Afrikaanse Republiek niet veilig genoeg is om terug te kunnen keren.

Voor meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen:

In Bangui, Djerassem Mbaiorem, [email protected], +236 72 30 12 88.

In Kinshasa, Fabien Faivre, [email protected], +243-825 443 443 419.

In Dakar, Romain Desclous, [email protected], +221 786 396 396 385.

In Pretoria, Hélène Caux, [email protected], +27 82 376 376 5190.

In Genève, Babar Baloch, [email protected], +41 79 513 9549, +41 79 513 9549.