Η ξιφασκία σε αμαξίδιο δίνει ζωή και ελπίδα σε έναν πρόσφυγα από το Ιράκ

O Wissam Sami, 29χρονος πρόσφυγας από το Ιράκ, κατά τη διάρκεια της προπόνησής του στην ξιφασκία σε αμαξίδιο σε ένα γήπεδο στην Αθήνα. © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Σε ένα γήπεδο στην Αθήνα, οι ξιφομάχοι παίρνουν τα ξίφη τους και προσπαθούν να στοχεύσουν τον αντίπαλο στο στήθος και τους ώμους. Ένας από αυτούς είναι ο Wissam Sami, ένας 29χρονος πρόσφυγας από το Ιράκ, που προπονείται στην ξιφασκία σε αμαξίδιο υπό την καθοδήγηση του Έλληνα προπονητή του.

«Όταν κρατώ το ξίφος, η καρδιά μου γεμίζει χαρά», λέει ο Wissam και τα μάτια του λάμπουν από ενθουσιασμό. Αν και έχει δοκιμάσει πολλά παραολυμπιακά αθλήματα, η ξιφασκία τον γοήτευσε από την αρχή. «Με το που είδα την ξιφασκία, το ένιωσα βαθιά μέσα μου ότι αυτό ήταν το άθλημα που ήθελα να ακολουθήσω».

Το να δίνει μάχες στη ζωή του δεν είναι κάτι ασυνήθιστο για τον Wissam, ο οποίος έχει αναπηρία στο κάτω άκρο του. Στην τρυφερή ηλικία των τριών ετών, τον πήγε η μητέρα του στο νοσοκομείο στο Ιράκ γιατί είχε έναν επίμονο πυρετό. Εκεί του χορήγησαν κατά λάθος μια ένεση που προοριζόταν για ενήλικους, με αποτέλεσμα το δεξί του πόδι να υποστεί μόνιμη βλάβη. Πλέον περπατάει κουτσαίνοντας αργά. Στο Ιράκ, δεν κατάφερε να τελειώσει το σχολείο εξαιτίας του πολέμου αλλά ήταν πάντα πολύ δραστήριος. Έμαθε αγγλικά, έπαιζε βόλεϊ και σπούδασε φωτογραφία σε ένα κέντρο νεότητας. «Πήρα και πιστοποιητικό, αλλά έπρεπε να το αφήσω πίσω όταν έφυγα», λέει.

Ο Wissam εγκατέλειψε το Ιράκ όταν ο ISIS σκότωσε τον μικρότερο αδερφό του που ήταν αστυνομικός. Μετά από ένα μακρύ και δύσκολο ταξίδι μέσα από τη Συρία και την Τουρκία, έφτασε στη Σάμο το 2016. Εκεί έζησε σε μια μικρή σκηνή για έξι μήνες σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Με την υποστήριξη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), ο Wissam παραπέμφθηκε για να λάβει ιατρική βοήθεια και τελικά μεταφέρθηκε στην Αθήνα, σε διαμέρισμα που νοικιάζει η Υ.Α. στο πλαίσιο του προγράμματος ESTIA.

Στην Αθήνα, η αναπηρία του δεν τον εμπόδισε να συνεχίσει να είναι ενεργός και να βοηθά άλλους πρόσφυγες. Συνεργάστηκε εθελοντικά με οργανώσεις, ως δάσκαλος ηλεκτρονικών υπολογιστών, ως διερμηνέας αλλά και ως φωτογράφος σε διάφορες εκδηλώσεις. Αλλά τα πράγματα δεν ήταν πάντα εύκολα. «Mερικές φορές, νιώθεις ότι είσαι τυχαίος. Η ζωή είναι τυχαία εδώ», τονίζει αναφερόμενος στις καθημερινές δυσκολίες.

Ο Wissam άρχισε να προπονείται στην ξιφασκία πριν από δύο χρόνια και αυτό του άλλαξε τη ζωή. Είναι μέλος της Ομάδας Προσφύγων της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής, η οποία βοηθάει πρόσφυγες με αναπηρία να συμμετέχουν σε αθλητικά προγράμματα με σκοπό την ενδυνάμωσή τους και τη διευκόλυνση της κοινωνικής τους ένταξης. «Ο Wissam Sami είναι ένας από τους πολλούς αθλητές που έχουν πάρει μέρος στα αθλητικά μας προγράμματα, τα οποία στηρίζουν πρόσφυγες με αναπηρία. Είμαστε πολύ περήφανοι για την επίδοσή του στην ξιφασκία αλλά και για τον ρόλο του ως ένα θετικό πρότυπο που μπορεί να παρακινήσει κι άλλους ανάπηρους πρόσφυγες να συμμετέχουν σε παραολυμπιακά αθλήματα και να ενδυναμωθούν», λέει ο Γιώργος Φουντουλάκης, Πρόεδρος της Ελληνικής Παραολυμπιακής Επιτροπής.

Wissam Sami

Η ξιφασκία ήταν ένα από τα παραολυμπιακά αθλήματα που γοήτευσαν τον Wissam από την αρχή. © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Wissam Sami

Ο Wissam πριν ξεκινήσει την προπόνησή του στην ξιφασκία σε αμαξίδιο η οποία τον γεμίζει χαρά. © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Wissam Sami

O 29χρονος Ιρακινός πρόσφυγας Wissam Sami προπονείται στην ξιφασκία σε αμαξίδιο σε γήπεδο στην Αθήνα. © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Wissam Sami

Ο Wissam (L) μαζί με τον προπονητή του στην ξιφασκία σε αμαξίδιο Λεωνίδα Κούκο (R) κατά τη διάρκεια της προπόνησής του σε γήπεδο στην Αθήνα. © UNHCR/Socrates Baltagiannis

Το 2018, ο Wissam έλαβε θετική απόφαση στο αίτημα ασύλου του και αναγνωρίστηκε ως πρόσφυγας στην Ελλάδα. Αυτόν ήταν για τον ίδιο ένα πολύ σημαντικό βήμα ώστε να φτάσει πιο κοντά στην πραγματοποίηση του ονείρου του.

Το 2019 ταξίδεψε στην Πολωνία και αγωνίστηκε στο Παγκόσμιο Κύπελλο ξιφασκίας με αμαξίδιο μαζί με πρωταθλητές του αθλήματος, κάνοντας το διεθνές του ντεμπούτο ως ανεξάρτητος αθλητής στη σπάθη κατηγορίας Α. «Ήμουν ενθουσιασμένος. Ποτέ δεν πίστευα ότι θα έπαιζα με πρωταθλητές.» Η μεγάλη έκπληξη ήταν όταν στο πρώτο του παιχνίδι αγωνίστηκε με έναν αθλητή από το Ιράκ, που εκπροσωπούσε τη χώρα του. Ο Wissam έπαιζε για τους πρόσφυγες, με τη σημαία των προσφύγων, κάτι για το οποίο ένιωθε μεγάλη τιμή. Ακόμα και αν δεν κέρδισε κάποιο παιχνίδι, ο Wissam λέει ότι όταν αγωνίζεται, δεν σκέφτεται εάν θα κερδίσει ή όχι, απλά το απολαμβάνει.

Ο Wisam ασκείται δύο φορές την εβδομάδα. Ο προπονητής του, Λεωνίδας Κούκος, επαινεί την εσωτερική του δύναμη, το πάθος του και τις δεξιότητές του. «Μου αρέσει να δουλεύω με τον Wisam», λέει, «δουλεύει σκληρά και με επιμονή. Είναι ακριβώς αυτό που θέλει κάποιος από έναν αθλητή». Και προσθέτει χαριτολογώντας: «Όταν είπαμε στον Wissam ότι θα πάμε στην Πολωνία και ότι εκεί υπάρχει ένα καμπ (camp), εκείνος φοβήθηκε. Ήταν ένα αθλητικό καμπ, αλλά η λέξη αυτή έφερε διαφορετικούς συνειρμούς στο μυαλό του Wissam.»

Ως αναγνωρισμένος πρόσφυγας στην Ελλάδα, και ανάπηρο άτομο, ο Wissam αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις. Πρόσφατα του έκλεψαν την άδεια διαμονής του σε ένα λεωφορείο και τώρα παλεύει με τη γραφειοκρατία για να εκδώσει καινούρια. Είναι αποφασισμένος να βρει δουλειά και μιλάει τρεις γλώσσες – αγγλικά, ελληνικά και αραβικά – αλλά, όπως λέει, όταν οι πιθανοί εργοδότες του παρατηρούν την αναπηρία του, αρνούνται να του προσφέρουν τη θέση. «Όταν είσαι μόνος και δυσκολεύεσαι να βρεις δουλειά και να τα βγάλεις πέρα, ενώ έχεις ένα όνειρο, πώς μπορείς να συνεχίσεις τη ζωή σου;» αναρωτιέται.

Αλλά ο Wissam έχει δύναμη και φιλοδοξία, δεν χάνει την ελπίδα του. «Πιστεύω ότι η καλύτερη στιγμή στη ζωή μου δεν έχει φτάσει ακόμη. Το όνειρό μου είναι να συμμετάσχω στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Τόκιο το 2020. Αν πάω, αρκεί να κερδίσω μόνον έναν αγώνα και μετά θα ξεκινήσω μια νέα ζωή στην Ελλάδα».