Mensen die binnen de eigen landsgrenzen op de vlucht zijn, worden ontheemden genoemd. Ze zijn gevlucht voor geweld, vervolging of natuurrampen.
Ze vormen de grootste groep van alle mensen die wij helpen.
Ontheemden vormen de grootste groep binnen het totale aantal mensen dat gedwongen op de vlucht is. Hoewel ze meestal om dezelfde redenen op de vlucht slaan als vluchtelingen (gewapend conflict, geweld, schending van de mensenrechten), blijven ontheemden wettelijk onder de bescherming staan van de overheid in hun land, ook al is diezelfde overheid soms medeverantwoordelijk voor het feit dat die mensen hun woonplaats verlaten.
Omdat ze bijgevolg niet beschermd zijn door het internationale recht, zijn ze extra kwetsbaar. UNHCR zorgt ervoor dat deze mensen niet aan hun lot worden overgelaten. We hebben een voortrekkersrol wat betreft de bescherming van ontheemden, het verschaffen van een noodonderkomen en het beheren en coördineren van de kampen waar ontheemden worden opgevangen.
Eind 2016 waren er wereldwijd 40,3 miljoen mensen op de vlucht in eigen land. Het merendeel van de ontheemden zijn woonachtig in Syrië, Colombia en Afghanistan.