တၢ်ဒုးလိၢ်စ့လၢအဖီစှၤတၢ်တိာ်ကျဲၤ လၢပိာ်မုၣ်ပှၤမၤစံာ်ဖိအဂီၢ် ဒုးအိၣ်ထီၣ်တၢ်မုၢ်လၢ်
	Irrawaddy
	29/05/2018
	https://www.irrawaddy.com/business/low-interest-loan-project-female-farmers-raising-hopes.html

၀့ၢ်တကူၣ် - မ့ၢ်လၢတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်အိၣ်လၢ တၢ်ကပာ်ကီၤဃာ်ဘုလၢ တၢ်ကအိၣ်ခိးအပှ့ၤထီၣ်အဂီၢ်အဃိ, မၣ်စ့ၤမၤခဲၣ် မုၢ်လၢ်၀ဲ လၢတနံၣ်အံၤ အဟံၣ်ဖိဃီဖိကမၤန့ၢ်စ့တၢ်ဟဲနုာ်အါန့ၢ်ဒံး နံၣ်လၢအပူၤကွံာ်န့ၣ်လီၤ.

လၢအပူၤကွံာ်, အ၀ဲအိၣ်ခိးဘုအပှ့ၤကထီၣ်တသ့အဃိ ဘၣ်ဆါ၀ဲအဘုဆူပှၤကၤတၢ်ဖိ ဒီးပှၤမၤတၢ်လၢတၢ်ခၢၣ်သးအအိၣ် တဘျီ ဃီဖဲအကူးဘု၀ံၤ ဒ်သိးကလိးကဒါက့ၤစ့လၢ အလိၢ်န့ၢ်၀ဲတဖၣ်လီၤ.

ဒ်ဟံၣ်ဖိဃီဖိလၢအဂၤ လၢလဲၤခၠီပီၣ်သ၀ီ, မကွ့ကီၢ်ဒိၣ် ပခိၣ်ခူၤကီၢ်ဆၣ်တဖၣ်အသိး, မၣ်စ့ၤမၤခဲၣ် အဟံၣ်ဖိဃီဖိ ဘၣ်လိၢ်စ့လၢ ပှၤဒုးလိၢ်စ့အအိၣ် အိၣ်ဒီးစ့အဖီတုၤ ၁၀၀ မျၤကယၤ, ဒ်သိးကသူၣ်ဖျးအစံာ်လီၢ်
လၢအသူၣ်၀ဲမိၢ်ဟဲ, သဘ့ ဟီၣ်လာ်, ပထီးဒီး ဘုခ့ အဂီၢ်လီၤ.

ဖဲ ၂၀၁၇ ကတၢၢ်, အ၀ဲဒၣ်မ့ၢ်ပှၤတဂၤလၢ ပိာ်မုၣ်ပှၤမၤစံာ် ဖိ ၁၂၄ ဂၤအကျါ လၢပခိၣ်ခူၤသ၀ီယဲၢ်ဖျၢၣ်, လၢအဒိးန့ၢ်စ့ ဒုးလိၢ်ခဲလၢာ်ပာ်ဖှိၣ် ၈၀ ကကွဲၢ်ကၠး ($59,000) ဃုာ်ဒီး တၢ်ဘျၢလၢဘၣ်ပိာ်ထွဲ ဒ်အမ့ၢ်တၢ်မၤကွၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤတခါ လၢဘၣ်တၢ်မၤအီၤခီဖျိ KBZ Bank and ActionAid စ့တၢးတဖၣ်လီၤ.

တၢ်တိာ်ကျဲၤအံၤ ဟ့ၣ်လီၤ၀ဲစ့ဒုးလိၢ်ပှၤတဂၤ တုၤလၢတ ကကွဲၢ်ကၠး, စ့ဒုးလိၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤအအါအစှၤ ဒိးသန့ၤထီၣ် သးလၢ စံာ်အလဲၢ်အထီဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

မၣ်စ့ၤမၤခဲၣ် ဒိးန့ၢ်၀ဲစ့ဒုးလိၢ် ၅၀၀,၀၀၀ ကၠး အိၣ်ဒီးစ့အဖီတနံၣ် ၁၃ မျးကယၤ, ဖဲလါဒံၣ်စ့ဘၢၣ်လီၤ.

တၢ်တိာ်ကျဲၤ မုၢ်လၢ်၀ဲလၢ ပိာ်မုၣ်ပှၤမၤစံာ်ဖိတဖၣ် ကမၤန့ၢ်စ့ဒုးလိၢ်ညီထီၣ်န့ၢ်လီၤ.

မ့ၢ်လၢတၢ်ြတီတံာ်တာ် လၢဟံၣ်ပူၤဃီပူၤတၢ်စိတၢ်ကမီၤတအိၣ်အဃိ, ဒီးတၢ်နီးတၢ်ဘျးဒ်အမ့ၢ် ဟီၣ်ခိၣ်အမံၤအိၣ်လၢ ပိာ်ခွါအမံၤ အဃိ, ပိာ်မုၣ်တဖၣ်ထံၣ်ဘၣ်တၢ်ကီဒိၣ်န့ၢ်ဒံးပိာ်ခွါ လၢကမၤန့ၢ်စ့ဒုးလိၢ်အဂီၢ်လီၤ.

ကိၣ်အီၣ်မ့နဲၣ်, လၢအကွၢ်ထွဲ ActionAid တၢ်တိာ်ကျဲၤလၢကီၢ်ပယီၤ တၢ်ဃ့ထီအလီၢ်, စံးဘၣ်အ့ယၣ်၀တံၣ်တၢ်ကစီၣ်လၢ တၢ် မၤန့ၢ်စ့ဒုးလိၢ် တမ့ၢ်ထဲလၢအမ့ၢ်သီးခွဲးလၢ တၢ်ကမၤစှၤလီၤတၢ်ဖှီၣ်တၢ်ယာ်အဂီၢ်ဘၣ်, မ့ၢ်စ့ၢ်ကီးတၢ်မၤဂ့ၤထီၣ် ပိာ်မုၣ်တၢ်ဒုးသ့ဒုး ဘၣ်ထီၣ် လၢခိခိၣ်ဒူသ၀ီ ခီဖျိအိးထီၣ်ြတဲၤလၢပိာ်မုၣ် ပနံာ်တၢ်မၤတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်အဂီၢ် ဒီးမၤစၢၤအ၀ဲသ့ၣ်လၢ ကလုၢ်အီၣ်အဟံၣ်ဖိ ဃီဖိန့ၣ်လီၤ.

တုၤမ့ၢ်တၢ်ဟ့ၣ်လီၤစ့ဒုးလိၢ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, မၣ်စ့ၤမၤခဲၣ် စံး၀ဲ, ပိာ်မုၣ်လၢအ ၀ဲဒၣ်သ၀ီအပူၤတဖၣ် ဟူးဂဲၤအါထီၣ်လၢပှၤတ၀ၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ်, ဒီး လၢတၢ်ပၢဆှၢဟံၣ်ဃီကျိၣ်စ့စ့ၢ်ကီး အမူဒါသနၢၣ်ဒိၣ်ထီၣ်န့ၣ်လီၤ.

"အပူၤကွံာ်, ပိာ်မုၣ်တဖၣ်တနၢ်ပၢၢ်၀ဲလၢ အ၀ဲသ့ၣ်အိၣ်ဒီးခွဲးယာ်စ့ၢ်ကီး လၢ ကလဲၤထီၣ်ဒိကနၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ရိဖှိၣ် ဒီး တၢၣ်ပီၣ်သကိးဒူသ၀ီတၢ်ဂ့ၢ် တၢ်ကျိၤန့ၣ်ဘၣ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.

မၣ်မ့ၤစ့ၤအူ, လၢမုၢ်ထီၣ်နါကးသ၀ီ, စံး၀ဲလၢစ့ဒုးလိၢ်လၢအန့ၢ်လၢတၢ် တိာ်ကျဲၤ ၃၀၀,၀၀၀ ကၠးတလၢလၢအတၢ်လိၣ် အဂီၢ်ဘၣ်, ဒီးအ၀ဲဒၣ်ဘၣ်ဟံးလိၢ်ဒံးလၢ သ၀ီပှၤဒုးလိၢ်စ့အအိၣ်န့ၣ်လီၤ.

"လၢခံတနံၣ် အ၀ဲသ့ၣ်မ့ၢ်ဟ့ၣ်အါထီၣ်၀ဲဒီး ကဂ့ၤ၀ဲလီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.

မၣ်စ့ၤမၤခဲၣ်စံ့း၀ဲ, စးထီၣ်ဖဲတၢ်မၤကွၢ်တၢ်တိာ်ကျဲၤစးထီၣ်၀ံၤအလီၢ်ခံ, သ၀ီပှၤဟ့ၣ်လိၢ်စ့တဖၣ် မၤစှၤလီၤ၀ဲအ၀ဲသ့ၣ် စ့အဖီတစဲး န့ၣ်လီၤ.

အူစိတ့ၤမီၤ, လၢအမ့ၢ်ပှၤပၢဆှၢရဲၣ်ကျဲၤတၢ်ခိၣ်ကျၢၢ်အဒိၣ်တဂၤလၢ KBZ တၢ်ဒုးလိၢ်စ့၀ဲၤကျိၤ, စံး၀ဲလၢတၢ်ကမၤလဲၢ်ထီၣ်တၢ်တိာ် ကျဲၤ ဒိးသန့ၤထီၣ်သးလၢတၢ်မၤကွၢ် ၁၂ လါအစၢဟဲထီၣ်ဖီခိၣ်န့ၣ်လီၤ.

အ၀ဲဒၣ်စံး၀ဲလၢ တၢ်ဟဲနုာ်တနီၤ လၢစ့တၢးအတၢ်ဒုးလိၢ်စ့ တၢ်ကဘျၢလီၤကဒါက့ၤလၢ ပှၤတ၀ၢအပူၤ ဒီးစ့တၢးကမၤစၢၤပှၤဟံး လိၢ်စ့ ဒ်သိးကမၤန့ၢ်စ့ဒုးလိၢ် တၢ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်သူၣ်ဖျးထုးထီၣ်၀ဲအဂီၢ် ဃုာ်ဒီးတၢ်မၤစၢၤလၢ ဟီၣ်က၀ီၤဒီး ထံလီၢ်ကီၢ်ပူၤပှာ်ဘျးစဲ န့ၣ်လီၤ.

လၢမၣ်စ့ၤမၤခဲၣ် သးနံၣ် ၂၇ နံၣ်အဂီၢ်, လၢအကွၢ်ထွဲအဟံၣ်ဖိဃီဖိစံာ်လီၢ်အလဲၢ် ၄ အ့ခၢၣ် လၢအနီၢ်တပျိၤခါလံၤလံၤ, တၢ်သူၣ်ဖှီၣ် သးဖှီၣ်လၢအ၀ဲဒၣ်တူၢ်ဘၣ် လၢအါနံၣ်အါလါအတီၢ်ပူၤ ခီဖျိစ့အဖီအဒိၣ်အဃိ, အဘျုးကဲကီၢ်မး၀ဲလီၤ.

"ယတအဲၣ်ဒိး အိၣ်ဒ့ၣ်အိၣ်ကမၢ် ဒီးပှၤနီတဂၤလၢၤဘၣ်. နမ့ၢ်သံကွၢ်ယၤ တၢ်လၢယအဲၣ်ဒိးအဒိၣ်ကတၢၢ်မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်ဒီး, ယက စံးဒ်သိးကအိၣ်မူလၢဒ့ၣ်ကမၢ်တအိၣ်ဘၣ်လီၤ." အ၀ဲဒၣ်စံး.