Hervestiging

Deze alternatieve uitweg voor wie onmogelijk naar zijn thuisland kan terugkeren, wordt mogelijk gemaakt door UNHCR en de overheden

Sommige vluchtelingen kunnen of willen niet naar hun thuisland terugkeren omdat de vervolging er blijft voortduren. Veel vluchtelingen leven bovendien in gevaarlijke omstandigheden of hebben specifieke noden waaraan het opvangland niet kan voldoen. In die gevallen helpt UNHCR vluchtelingen om zich te hervestigen in een derde land, omdat dat voor hen de enige duurzame, veilige en haalbare oplossing is. Van de 10,5 miljoen vluchtelingen die UNHCR wereldwijd onder zijn hoede heeft, bestaat voor nauwelijks 1 % de mogelijkheid van hervestiging.

Slechts een handvol landen neemt deel aan de hervestigingsprogramma’s van UNHCR. Grootste hervestigingsland is de Verenigde Staten, gevolgd door Australië, Canada en de Scandinavische landen. De laatste jaren scharen steeds meer Europese en Latijns-Amerikaanse landen zich achter deze hervestigingsprogramma’s.

Het hervestigingsland biedt een juridische en fysieke bescherming aan vluchtelingen. Het land verleent toegang tot dezelfde burgerlijke, politieke, economische, sociale en culturele rechten als zijn eigen staatsburgers. Deze bescherming zou uiteindelijk moeten leiden tot naturalisatie van de vluchtelingen.

In 2008 gaf UNHCR de namen van meer dan 121.000 vluchtelingen op voor onderzoek in de hervestigingslanden, meteen het hoogste aantal sinds 15 jaar en 22 % meer dan in 2007 (98.999 namen). Wanneer we naar de nationaliteit van de vluchtelingen kijken, stellen we vast dat de begunstigden van de door UNHCR beheerde hervestigingsprogramma’s voornamelijk vluchtelingen zijn uit Irak (33.512), Myanmar (30.388) en Buthan (23.516).

In 2008 waaierden 65.548 vluchtelingen uit naar 26 hervestigingslanden, tegenover 49.868 hervestigers het jaar voordien. De meeste vluchtelingen die zich met de hulp van UNHCR hervestigden, kwamen uit Thailand (16.807), gevolgd door Nepal (8.165), Syrië (7.153), Jordanië (6.704) en Maleisië (5.865).

Hervestiging is een levensveranderende ervaring, die tegelijk een immense uitdaging, maar ook een voldoening inhoudt. Vaak is het zo dat vluchtelingen zich hervestigen in een land met een compleet andere samenleving, taal en cultuur dan ze gewend zijn - alles is nieuw voor hen.

Een goede begeleiding en een geslaagde inburgering komen zowel de hervestigde als het opvangland ten goede. De overheden en ngo-partners bieden allerlei diensten aan om hun inburgering soepeler te laten verlopen, met onder meer culturele oriëntatiecursussen, taallessen, een beroepsopleiding en allerhande programma’s die de toegang tot onderwijs en tewerkstelling moeten bevorderen.

Momenteel aanvaarden tien overheden jaarlijks meer dan 95 % van alle hervestigers. Het gaat om de overheden van Australië, Canada, Denemarken, Finland, Noorwegen, Nieuw-Zeeland, Nederland, Zweden, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. De eerste zorg van UNHCR is om nog meer andere landen te vinden die bereid zijn om kwetsbare vluchtelingen op te vangen.