Üçüncü ülkeye yerleştirme, mültecilerin iltica ülkelerinden koruma ve yardım alabilecekleri bir başka ülkeye gitmelerine olanak tanıyan bir çözümdür.
Üçüncü ülkeye yerleştirme bir hak değildir. Başvuruya dayalı bir süreç de değildir. Yalnızca çok sınırlı sayıda mülteci bu çözümden faydalanmaktadır. Bunun nedeni; her yıl üçüncü ülkeye yerleştirmeye yönelik açılan kotaların çok az olmasıdır. Bu kotalar en hassas durumdaki kişilere, iltica ülkelerinde risk altında olan ve menşe ülkelerine güvenli geri dönüş olanakları bulunmayan mültecilere ayrılmaktadır. Dünyadaki tüm mültecilerin %1’inden azı üçüncü ülkeye yerleştirilmektedir.
Mülteci statüsü tanınması, bir mültecinin her zaman üçüncü ülkeye yerleştirileceği anlamına gelmemektedir.
UNHCR, bireylerin üçüncü ülkeye yerleştirilmek üzere uygun olup olmadıklarını belirlemek amacıyla en hassas durumdaki vakaların tespit edilmesi için Göç İdaresi Genel Müdürlüğü’yle (GİGM) işbirliği içinde çalışmaktadır. Üçüncü ülkeye yerleştirmeye ilişkin nihai kararlar UNHCR tarafından değil, kabul ülkeleri tarafından verilmektedir.
Eğer dosyanız yerleştirme için seçilirse, UNHCR sizinle iletişime geçecektir.
Sıkça sorulan sorular
Üçüncü ülkeye yerleştirme başvurusunda bulunabilir miyim?
Hayır. Üçüncü ülkeye yerleştirme başvuruya dayalı bir süreç değildir. UNHCR, sürekli olarak en hassas durumdaki vakaları inceleyip onların UNHCR üçüncü ülkeye yerleştirme kriterlerine uyup uymadığını değerlendirmektedir. Eğer dosyanız yerleştirme için seçilirse, UNHCR sizinle iletişime geçecektir.
Yerleştirme bir hak değildir ve mülteci statüsü tanınan herkese uygulanmaz.
Hangi ülkeye yerleştirileceğimi seçebilir miyim?
Hayır, mülteciler yerleştirilecekleri üçüncü ülkeyi seçemezler.
Ülkeler, yerleştirme için mültecileri kabul etmekle yükümlü değillerdir. Farklı ülkelerin hükûmetleri her yıl UNHCR’ye kaç mülteciyi kabul etmek istediklerini belirtirler ve aynı zamanda kendi kriterlerini kendileri koyarlar.
Üçüncü ülkeye yerleştirme için seçilirseniz, UNHCR dosyanızla yerleştirme ülkelerine özgü kriterler arasında eşleştirme yaparak sizin için uygun üçüncü ülkeyi seçecektir.
Üçüncü ülkeye yerleştirme mülakatına girdim. Yerleştirilmek için ne kadar süre beklemeliyim?
Mülakatta da size bu konuda bilgi verildiği üzere, üçüncü ülkeye yerleştirme mülakatına girmiş olmanız yerleştirileceğinizin garantisini vermez.
Ayrıca lütfen üçüncü ülkeye yerleştirmenin uzun bir süreç olduğunu unutmayın. Bu süreç, yerleştirme ülkelerine ve bu ülkeler tarafından uygulanan usullere bağlı olarak aylar veya bir yıldan fazla sürebilir.
UNHCR, üçüncü ülkeye yerleştirme sürecinin farklı aşamalarında sizinle iletişime geçecektir. Ayrıca dosyanızın son durumuna ilişkin bilgi almak için UNHCR Türkiye ‘Sonuç’ sayfasını ziyaret edebilirsiniz veya 444 48 68 telefon numarasından UNHCR-SGDD Danışma Hattı’nı arayabilirsiniz.
Dosyamı yerleştirme usulleri açısından hızlandırmak mümkün mü?
Üçüncü ülkeye yerleştirme işlemleri birkaç unsura bağlıdır: sizin kişisel durumunuz, ülkelerin usulleri vb. Türkiye’de kalış süreniz işlem süresini etkilemez. Eğer koşullarınız değişirse ve sunmak istediğiniz yeni bilgi veya belgeler olursa, lütfen bu konuda UNHCR’yi bilgilendirin.
Yerleştirme dosyanızla ilgili ilerlemeleri takip etmek için UNHCR Türkiye ‘Sonuç’ sayfasını ziyaret edebilirsiniz veya 444 48 68 telefon numarasından UNHCR-SGDD Danışma Hattı’nı arayabilirsiniz.
Bana birisine para verirsem, üçüncü ülkeye yerleştirilebileceğim söylendi. Bu doğru mu?
Hayır, doğru değil. UNHCR ve ortakları tarafından sunulan bütün hizmetler ücretsizdir.
UNHCR veya ortaklarının sundukları hizmetler için para ödemenizi isteyen hiç kimseye veya hiçbir kuruluşa itibar etmeyin. Size yalan söylüyorlar. Hem para kaybedeceksiniz hem de yerleştirmeniz yapılmayacak. Size bu tür yalanlar söyleyen kişiler durumunuzu istismar etmeye çalışan kişilerdir. Onlardan ne pahasına olursa olsun uzak durun. Sizi UNHCR ile bağlantılı olduklarına ikna etmek için size bazı bilgiler sunabilirler. Onlara inanmayın.
Karşınıza size dosyanızla ilgili olarak yardımcı olabileceğini söyleyen birisi çıkarsa, lütfen UNHCR’yi derhal bilgilendirin.
Bildirimi aşağıdaki kanallar vasıtasıyla yapabilirsiniz:
- UNHCR Türkiye e-posta adresine (turan@unhcr.org) e-posta gönderebilirsiniz;
- Şikâyetinizi şikâyet kutusuna bırakabilirsiniz. Şikâyet kutuları Ankara’daki UNHCR ofisinin kapısına ve ortakların ofislerine konulmuştur;
- Şikâyetinizi elle UNHCR’ye iletilmek üzere UNHCR ortağının ofisine kapalı zarf içinde iletebilirsiniz.
Şikâyetiniz özenle ele alınacak ve tamamen gizli tutulacaktır. Yerleştirme dosyanız bundan etkilenmeyecektir. Adınızı veya dosya numaranızı kullanmak istemiyorsanız, adınızı vermeden de şikâyette bulunabilirsiniz.
Bir UNHCR personelinin bu tür bir sahteciliğe karıştığına ilişkin herhangi bir bilginiz varsa, lütfen şikâyet kutusunu kullanarak bizi bilgilendirin veya şikâyetinizi Cenevre’deki UNHCR Genel Merkezi’nde bulunan Genel Teftiş Bürosu’na iletin:
- E-posta: inspector@unhcr.org
- Gizli faks: +41 22 739 7380
- Posta: UNHCR, 94 Rue de Montbrillant, 1202 Geneva, Switzerland