Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης, ο Διεθνής Ναυτιλιακός Οργανισμός, το Γραφείο του ΟΗΕ για τον Έλεγχο των Ναρκωτικών και την Πρόληψη του Εγκλήματος και η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα, εκφράζουμε τη βαθύτατη ανησυχία μας για τις απώλειες ζωής, τους τραυματισμούς, τα ψυχικά τραύματα  και τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων που ταξιδεύουν μέσω θαλάσσης. Η κατάσταση ασκεί πίεση στις δυνατότητες διάσωσης, τις υποδομές υποδοχής, καθώς και τους πόρους των λιμενικών και ναυτικών δυνάμεων, ενώ παράλληλα επηρεάζει τη διεθνή ναυτιλία.

Η μεγάλη συχνότητα των περιστατικών όπου σημειώνονται θάνατοι στη Μεσόγειο έχει προσελκύσει τη διεθνή προσοχή. Ωστόσο, τέτοιες τραγωδίες δεν λαμβάνουν χώρα μόνο στη Μεσόγειο, αλλά και σε πολλά ακόμα μέρη σε ολόκληρο τον κόσμο. Πίσω από τα στατιστικά στοιχεία για τις διασώσεις ή τις απώλειες στη θάλασσα βρίσκονται προσωπικές ιστορίες, για ανθρώπινες τραγωδίες και παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καθ’ όλη τη μεταναστευτική διαδικασία.

Η μακροχρόνια παράδοση της διάσωσης στη θάλασσα, η οποία έχει ενσωματωθεί στο διεθνές δίκαιο, βρίσκεται σε κίνδυνο. Σημαντικές συμβάσεις προβλέπουν την υποχρέωση του πλοίαρχου ενός σκάφους να παρέχει βοήθεια σε ανθρώπους που βρίσκονται σε κίνδυνο στη θάλασσα, καθώς και την υποχρέωση των κρατών να συντονιστούν και να συνεργαστούν προκειμένου να μεταφέρουν όσους διασώζονται στη θάλασσα σε κάποιο ασφαλές σημείο, σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αυτές οι υποχρεώσεις ισχύουν ανεξάρτητα από το καθεστώς των ατόμων που κινδυνεύουν στη θάλασσα.

Μεγάλο μέρος της προσοχής των μέσων μαζικής ενημέρωσης και του κοινού επικεντρώνεται στην παράτυπη ή ποινικά κολάσιμη διάσταση της μετανάστευσης δια θαλάσσης. Θέλουμε να τονίσουμε ότι οι άνθρωποι που πραγματοποιούν αυτά τα ταξίδια δεν είναι εγκληματίες. Εγκληματίες είναι όσοι εκμεταλλεύονται την ανάγκη τους για προστασία ή την ελπίδα τους για ένα καλύτερο μέλλον, θέτοντας σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές και παραβιάζοντας τα ανθρώπινα δικαιώματα με σκοπό το κέρδος.

Είμαστε πεπεισμένοι ότι απαιτείται συντονισμένη δράση από τη διεθνή κοινότητα για την αντιμετώπιση όλων των πτυχών του ζητήματος. Η στενότερη συνεργασία μεταξύ των κρατών προέλευσης, διέλευσης και προορισμού, καθώς και με άλλα εμπλεκόμενη μέρη, είναι ζωτικής σημασίας για να μειωθούν οι απώλειες ζωής στη θάλασσα, να αντιμετωπιστούν τα αίτια των επικίνδυνων θαλάσσιων ταξιδιών και να διασφαλιστεί ότι η ανταπόκριση των κρατών κατά την άφιξη και αποβίβαση σέβεται τα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, και ικανοποιεί τις ειδικές ανάγκες για προστασία των μεταναστών, των αιτούντων άσυλο και των προσφύγων. Αυτή η συνεργασία είναι επίσης εξαιρετικά σημαντική για τον εντοπισμό, τη δίωξη και την τιμωρία των εγκληματικών οργανώσεων που ευθύνονται για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και για θαλάσσιες μεταφορές που παραβιάζουν κάθε κανόνα ασφαλείας.

Η αποφασιστική δράση για την καταπολέμηση των εγκληματικών δικτύων είναι ζωτικής σημασίας, όμως η αντιμετώπιση της διακίνησης μεταναστών και της σχετικής διαφθοράς αποτελεί ένα μόνο μέρος της εξίσωσης. Πρέπει επίσης να αντιμετωπιστούν δυναμικά οι πραγματικές αιτίες της παράτυπης θαλάσσιας μετανάστευσης, που περιλαμβάνουν την έλλειψη πρόσβασης σε ασφαλείς και νόμιμες μεταναστευτικές οδούς. Χωρίς αξιόπιστες εναλλακτικές λύσεις για να ξεφύγουν από την απόγνωση, οι άνθρωποι θα συνεχίσουν να θέτουν τη ζωή τους και τη ζωή των οικογενειών τους σε κίνδυνο, πραγματοποιώντας μη ασφαλή θαλάσσια ταξίδια.