Με τον ερχομό του χειμώνα, η βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης για τους αιτούντες άσυλο και τους μετανάστες εξακολουθεί να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα για τους φορείς ανθρωπιστικής δράσης στην Ελλάδα, αλλά και τεράστια πρόκληση. Οι άνθρωποι που ζουν σε σκηνές στο ύπαιθρο έχουν μεταφερθεί σε εναλλακτικές δομές στέγασης, και το πρόγραμμα στέγασης της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, έχει προσφέρει τις αναγκαίες 20.000 θέσεις για πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο. Ωστόσο, εξακολουθούν να υπάρχουν σημαντικές προκλήσεις καθώς πολλοί ακόμα ζουν σε χώρους φιλοξενίας που δεν πληρούν τις προδιαγραφές και χωρίς κατάλληλη προστασία απέναντι στον σκληρό χειμώνα.

Οι συνθήκες ποικίλλουν σε μεγάλο βαθμό. Σε ορισμένους χώρους οι συνθήκες εξακολουθούν να είναι ανεπαρκείς και να υπάρχουν ελλείψεις, όπως στην παροχή ψυχοκοινωνικής συμβουλευτικής, ιατρικής φροντίδας και διερμηνείας ή ακόμα και ασφάλειας. Τους τελευταίους μήνες, οι συνθήκες διαβίωσης έχουν βελτιωθεί στην πλειοψηφία των 40 επίσημων χώρων φιλοξενίας, μεταξύ άλλων προβαίνοντας σε αναβαθμίσεις στις υποδομές, σε μια κοινή προσπάθεια των ανθρωπιστικών οργανώσεων και των αρχών, υπό τον συντονισμό του Υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής. Η Υ.Α. προχώρησε σε εργασίες βελτίωσης και συντήρησης σε 15 από τους χώρους αυτούς.

Επιπλέον, σε οχτώ από τους χώρους φιλοξενίας που διαχειρίζεται η κυβέρνηση, οι άνθρωποι που ζουν σε σκηνές έχουν μεταφερθεί σε προκατασκευασμένους οικίσκους της Υ.Α. Μέχρι στιγμής, πάνω από 2.600 άνθρωποι έχουν μεταφερθεί στους προκατασκευασμένους οικίσκους ενώ μέχρι το τέλος του έτους ο αριθμός αυτός θα φτάσει συνολικά τους 4.000. Η Υ.Α. και μη κυβερνητικές οργανώσεις, προκειμένου να βοηθήσουν την κατάσταση σε όλους τους χώρους φιλοξενίας, καταβάλλουν προσπάθειες να κρατήσουν τους ανθρώπους προστατευμένους από το κρύο και τη βροχή. Για τον σκοπό αυτό, έχει διανείμει πάνω από 200.000 υπνόσακους, κουβέρτες και ρούχα, καθώς και άλλα είδη για τον χειμώνα.

Το πρόγραμμα παροχής στέγασης της Υ.Α., που έφτασε τον αρχικό στόχο των 20.000 θέσεων αυτή την εβδομάδα, παρέχει στέγαση σε υποψήφιους για τον Μηχανισμό Μετεγκατάστασης Έκτακτης Ανάγκης της Ε.Ε., καθώς και σε αιτούντες άσυλο που θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτοι. Το πρόγραμμα, το οποίο ξεκίνησε τον περασμένο Ιανουάριο, υποστηρίζει την ανταπόκριση της ελληνικής κυβέρνησης στις ανάγκες προσφύγων και μεταναστών που βρίσκονται στη χώρα.

Το 58% των θέσεων στέγασης παρέχεται σε μικρά προσωρινά διαμερίσματα, που διαχειρίζονται εταίροι της Υ.Α. Ένα 25% αφορά θέσεις σε ξενοδοχεία σε ειδικές τιμές. Με χρηματοδότηση κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, το πρόγραμμα παρέχει επίσης στέγαση σε αιτούντες άσυλο σε ενοικιαζόμενα κτίρια, καθώς και σε ελληνικές οικογένειες που προσφέρουν τη φιλοξενία τους. Επιπλέον, παρέχονται στους δικαιούχους ψυχοκοινωνικές και νομικές υπηρεσίες, καθώς και διερμηνεία. Πολλοί από τους ανθρώπους αυτούς περιμένουν να μετεγκατασταθούν. Έως τις 7 Δεκεμβρίου, μόνο 6.259 αιτούντες άσυλο είχαν φύγει από την Ελλάδα στο πλαίσιο του Μηχανισμού Μετεγκατάστασης της Ε.Ε., ποσοστό μικρότερο του 10% των 66.400 θέσεων που είχαν συμφωνηθεί το περασμένο έτος. Πρόκειται για μια απαράδεκτα μικρή ανταπόκριση, που προκαλεί περιττή αβεβαιότητα στους ανθρώπους αυτούς και επηρεάζει άμεσα τα παιδιά, ακόμα και τα ασυνόδευτα. Επίσης, παρατείνει μια ανθρωπιστική κατάσταση στην Ευρώπη που θα έπρεπε να έχει επιλυθεί εδώ και μήνες, η οποία επιφέρει τον κίνδυνο να παρακινεί τους ανθρώπους να μετακινηθούν με τη βοήθεια διακινητών. Η Υ.Α. απευθύνει έκκληση στις ευρωπαϊκές χώρες να πράξουν το σωστό και να βάλουν ένα τέλος στην κατάσταση αυτή χωρίς άλλη καθυστέρηση.

Καθώς επωφελούνται από το πρόγραμμα και όσοι θεωρούνται ιδιαίτερα ευάλωτοι, έχει ζητηθεί από την Υ.Α. να μεταφέρει ανθρώπους από τους χώρους φιλοξενίας που διαχειρίζεται η κυβέρνηση, στους οποίους δεν έχουν γίνει εγκαίρως οι απαραίτητες προετοιμασίες για τον χειμώνα. Τις τελευταίες εβδομάδες, περίπου 1.300 άνδρες, γυναίκες και παιδιά μεταφέρθηκαν από τους χώρους φιλοξενίας στην Πέτρα Ολύμπου (Βόρεια Ελλάδα) και τη Μαλακάσα (Αττική), προκειμένου να στεγαστούν στο πλαίσιο του προγράμματος της Υ.Α. Νωρίτερα το φθινόπωρο, περίπου 300 άνθρωποι είχαν μεταφερθεί από το Κυψελοχώρι (Κεντρική Ελλάδα) και το Τσεπέλοβο (Δυτική Ελλάδα). Επρόκειτο για χώρους που ήταν ακατάλληλοι για χειμώνα και έκλεισαν λόγω του κρύου.

Τα ασυνόδευτα και χωρισμένα από την οικογένειά τους παιδιά είναι ιδιαιτέρως ευάλωτα απέναντι στις ελλείψεις στην παροχή στέγασης και προστασίας στην Ελλάδα. Η Υ.Α. παρέχει προς το παρόν πάνω από 600 θέσεις στέγασης σε ασυνόδευτα παιδιά σε ειδικά κέντρα φιλοξενίας, όπου λαμβάνουν φροντίδα και συμβουλευτική. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, 1.200 κορίτσια και αγόρια ζουν σε τέτοιους ξενώνες, ενώ υπάρχει άμεση ανάγκη να βρεθεί κατάλληλη στέγαση σε άλλα 1.200 παιδιά.

Μια άλλη πρόκληση εξακολουθεί να είναι ο υπερσυνωστισμός και οι ανεπαρκείς συνθήκες στις επίσημες δομές στέγασης, συμπεριλαμβανομένων των Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, όπως στη Μόρια της Λέσβου και στο Βαθύ της Σάμου. Οι αυξημένες εντάσεις και βία εκεί εκθέτουν τους ανθρώπους σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Η Υ.Α. καλεί εκ νέου να βρεθούν κατά προτεραιότητα εναλλακτικές μορφές στέγασης. Κάτι τέτοιο είναι σημαντικό ώστε να μετριαστούν οι άθλιες συνθήκες ενώ στηρίζουμε τις προσπάθειες αυτές σε συντονισμό με τις αρχές. Επίσης, προκειμένου να βελτιωθούν οι συνθήκες διαβίωσης, είναι ζωτικής σημασίας να συνεχιστούν με τη βοήθεια της Υ.Α. οι μεταφορές στην ενδοχώρα των αιτούντων άσυλο, που έχουν ενταχθεί στη διαδικασία ασύλου, σε στενή συνεργασία με την Υπηρεσία Υποδοχής και την Αστυνομία. Τους τελευταίους δύο μήνες, έχουμε εντοπίσει, ενημερώσει και μεταφέρει περίπου 900 ανθρώπους από τους υπερπλήρεις χώρους φιλοξενίας στα νησιά σε δομές στέγασης που παρέχονται στο πλαίσιο του προγράμματος της Υ.Α. Όλα τα αιτήματα ασύλου πρέπει να καταγράφονται πλήρως και να διεκπεραιώνονται εγκαίρως ενώ είναι αναγκαίο να δοθεί μεγαλύτερη στήριξη στην Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Υποστήριξης για το Άσυλο (EASO).

« Επιστροφή