De bescherming van 42,5 miljoenen ontwortelden en staatlozen is een van de belangrijkste opdrachten van UNHCR
Doorgaans is het de overheid die de fundamentele rechten van mensen en de fysieke veiligheid van haar burgers waarborgt. Wanneer burgers echter op de vlucht slaan, valt dit vangnet weg. Mensen die op de vlucht slaan voor oorlog of vervolging zijn vaak bijzonder kwetsbaar. Ze kunnen niet rekenen op de bescherming van hun eigen staat – het is daarentegen vaak hun eigen overheid die hen dreigt te vervolgen. Als andere landen deze vluchtelingen niet opvangen en beschermen, of hen geen hulp bieden wanneer ze zich op hun grondgebied bevinden, worden de vluchtelingen veroordeeld tot een leven in ondraaglijke omstandigheden, waarbij hun fundamentele rechten, hun veiligheid en in sommige gevallen zelfs hun leven in gevaar zijn.
De bescherming van 42,5 miljoen ontwortelden en staatlozen is een van de belangrijkste opdrachten van UNHCR. De organisatie vervult deze opdracht op verschillende manieren: ze ziet toe op de naleving van de fundamentele mensenrechten van ontwortelden en staatlozen in het land van asiel of het land waar ze gewoonlijk verblijven, zodat vluchtelingen niet tegen hun wil worden teruggestuurd naar een land waar ze het slachtoffer kunnen worden van vervolging. Op langere termijn helpt de organisatie vluchtelingen om een duurzame oplossing te vinden voor hun schrijnende situatie, door:
1) de vrijwillige repatriëring naar hun land van herkomst
2) inburgering in het land van asiel of
3) hervestiging in een derde land
In veel landen werken de medewerkers van UNHCR samen met andere partners, zowel in de hoofdsteden als in afgelegen kampen of grensgebieden, en stellen ze alles in het werk om een degelijke juridische en fysieke bescherming te bieden door hen te ondersteunen en gewelddreigingen terug te dringen - ook seksuele intimidatie - waaraan tal van vluchtelingen zijn blootgesteld, ook in de asiellanden. Daarnaast wil UNHCR en zijn partners vluchtelingen meteen na hun vlucht een onderkomen bieden en voedsel, water en gezondheidszorg verstrekken, rekening houdend met de bijzondere noden van vrouwen, kinderen, ouderen en mensen met een handicap.