Lancering rapport Gesloten Verlengde Asielprocedure
'Sluit asielzoekers niet langdurig op aan de grens'
'De Gesloten Verlengde Asielprocedure moet worden afgeschaft', zeggen VluchtelingenWerk Nederland en UNHCR in een rapport dat op 23-04-2013 gepresenteerd is. VluchtelingenWerk en UNHCR vinden dat asielzoekers die niets anders hebben gedaan dan asiel aanvragen, niet achter de tralies thuishoren. Het is niet uit te leggen aan mensen die naar Nederland kwamen om hun leven te redden, waarom zij in gevangenschap hun asielprocedure moeten doorlopen, aldus Dorine Manson, directeur VluchtelingenWerk Nederland.
Asielprocedure in gevangenschap
Alle asielzoekers die via Schiphol naar Nederland komen, doorlopen hun asielprocedure in gevangenschap. Wanneer de IND meer tijd nodig heeft om te beslissen op hun asielverzoek dan de 8 dagen van de algemene asielprocedure, komen asielzoekers in de zogeheten Gesloten Verlengde Asielprocedure (GVA) terecht. Hun detentie kan dan nog maanden voortduren. Deze behandeling staat in schril contrast met asielzoekers die over land naar Nederland reizen: zij doorlopen hun asielprocedure in een open asielzoekerscentrum. Ik kwam naar Nederland om mijn leven te redden, maar belandde in de gevangenis, aldus Hamed uit Iran over zijn ervaringen in detentie.
Grensdetentie niet verplicht
De overheid ziet het weigeren van de toegang van asielzoekers aan de grens, en dus detentie, als verplichting op basis van de Schengengrenscode. Uit dit rapport blijkt dat toegangsweigering echter helemaal geen verplichting is. De overheid kan op grond van de humanitaire clausule asielzoekers toelaten tot het Nederlands grondgebied, zodat zij, net als asielzoekers die over land naar Nederland reizen, in een open asielzoekerscentrum hun asielprocedure doorlopen. UNHCR en VluchtelingenWerk vinden daarom dat de overheid gebruik moet maken van deze clausule. Het was voor mij erg moeilijk om mijn jaar in gevangenschap te beschrijven, zegt Rasiah uit Sri Lanka, mijn maag keert zich om als ik er aan terugdenk.
Detentie minder vaak en korter
Uit het onderzoek blijkt dat de Gesloten Verlengde Asielprocedure minder vaak wordt toegepast dan voorheen; in 2012 werden vijftig asielzoekers naar deze procedure verwezen, terwijl dat in 2009 nog 92 mensen waren. Ook de duur van de detentie wordt korter. In 2012 is de gemiddelde detentieduur volgens de IND 39 dagen, terwijl dit in 2009 nog 62 dagen waren. De dalende trend die in een eerder rapport naar voren kwam, zet dus door. Maar ondanks dat de duur van de detentie korter wordt, zijn er ook onacceptabele uitschieters bij van 178 dagen. Het is positief dat detentie minder vaak voorkomt en minder lang duurt. Maar de overheid moet nu doorpakken. Er ligt hier echt een kans om het asielbeleid humaner te maken, aldus beide organisaties.
Schaf de Gesloten Verlengde Asielprocedure af
UNHCR en VluchtelingenWerk vragen al jaren aandacht voor de Gesloten Verlengde Asielprocedure. René Bruin van UNHCR Nederland; In 1986 stelden we al dat je asielzoekers in principe niet moet detineren. Als toch een detentiemaatregel wordt opgelegd moet die noodzakelijk en proportioneel zijn, na een individuele afweging. Die afweging vindt in Nederland niet plaats. Op basis van dit rapport concluderen beide organisaties dat er geen humanitaire, juridische, noch praktische legitimiteit is om deze lengde asielprocedure nog langer in stand te houden. Daarom pleiten VluchtelingenWerk en UNHCR voor het afschaffen van de gesloten verlengde asielprocedure.
