Asielzoekers
Asielzoekers hebben rechtsbijstand nodig in de procedure tot erkenning van de status van vluchteling.
De termen ‘asielzoeker’ en ‘vluchteling’ worden vaak door elkaar gebruikt. Een asielzoeker is een persoon die beweerd een vluchteling te zijn, maar van wie de aanvraag nog wordt onderzocht. In Nederland is een vluchteling iemand die de asielprocedure met goed gevolg heeft doorlopen en die asiel verkregen heeft (en daarmee de status van vluchteling.)
Binnen nationale asielprocedures wordt bepaald welke asielzoekers aanspraak kunnen maken op internationale bescherming. Personen kunnen naar hun land van herkomst worden teruggestuurd als er na het doorlopen van een eerlijke procedure wordt geoordeeld dat ze geen vluchteling zijn, of dat ze geen andere, bijzondere internationale bescherming nodig hebben.
Een systeem van asielprocedures moet helder zijn. Bij een snel en rechtvaardig asielsysteem zullen personen die weten dat ze geen vluchteling zijn, minder geneigd zijn een aanvraag in te dienen. Dit verlicht niet alleen de druk voor het opvangland, maar komt ook de vluchtelingen ten goede voor wie het systeem bedoeld is.
Bij een grote toestroom van vluchtelingen (als gevolg van conflicten of algemeen geweld, of om aan vervolging te ontsnappen) is het organiseren van een individueel intakegesprek met iedereen die de grens oversteekt niet mogelijk. In dergelijke omstandigheden is dit overigens overbodig, omdat het doorgaans overduidelijk is waarom ze hun toevlucht ergens anders zoeken. Deze groepen worden ‘prima facie vluchtelingen’ genoemd.
