Ρίο ντε Τζανέιρο, Βραζιλία.

Με το πλήθος να χειροκροτεί με ενθουσιασμό και να επευφημεί όρθιο, δέκα μέλη της πρώτης Ολυμπιακής Ομάδας Προσφύγων έγραψαν ιστορία την Παρασκευή το απόγευμα παρελαύνοντας στο πασίγνωστο Στάδιο Maracanã κατά την Τελετή Έναρξης των Ολυμπιακών Αγώνων 2016 στο Ρίο. Η Rose Nathike Lokonyen, μια 23χρονη δρομέας από το Νότιο Σουδάν, ήταν επικεφαλής της πρώτης στα χρονικά Ολυμπιακής Ομάδας Προσφύγων και μπήκε στο στάδιο κρατώντας τη σημαία της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής (IOC/ΔΟΕ). Το στάδιο βοούσε από τα χειροκροτήματα και τα λόγια στήριξης του εκστασιασμένου κοινού.   Οι νεαροί αθλητές, που κατάγονται από το Νότιο Σουδάν, τη Συρία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και την Αιθιοπία, έχουν κερδίσει πολλούς φίλους και θαυμαστές στη Βραζιλία με τις εκπληκτικές ιστορίες τους που επιδεικνύουν τον θρίαμβο απέναντι στις αντιξοότητες.  

Η Rose ήταν οχτώ ετών όταν τράπηκε σε φυγή λόγω του πολέμου και βρήκε ασφάλεια στον απομακρυσμένο προσφυγικό καταυλισμό Kakuma στη βόρεια Κένυα, στον οποίο διαμένει μέχρι σήμερα.

«Είμαι τόσο ενθουσιασμένη! Αυτή είναι η πρώτη ευκαιρία που έχουν οι πρόσφυγες να συμμετέχουν σε Ολυμπιακούς Αγώνες και να νιώσουν ελπίδα, αλλά και να ενθαρρύνουν τις νέες γενιές προσφύγων που παραμένουν στους καταυλισμούς να συνεχίσουν να αξιοποιούν το ταλέντο τους», δήλωσε στην Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) σε συνέντευξή της πριν την τελετή.

«Το ότι είμαστε πρόσφυγες δε σημαίνει ότι δεν είμαστε άνθρωποι»

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Barak Obama έστειλε μήνυμα συμπαράστασης στους πρόσφυγες αθλητές λίγο πριν εισέλθουν στο στάδιο, πριν από τη Βραζιλία που φιλοξενεί φέτος τους Ολυμπιακούς Αγώνες.

«Σήμερα, η πρώτη #TeamRefugees θα σταθεί ενώπιον όλου του κόσμου και θα αποδείξει ότι οποιοσδήποτε μπορεί να τα καταφέρει απ’ όπου κι αν προέρχεται», σημείωσε.

Για τη Rose και τους συναθλητές της, η προοπτική μιας εμφάνισης στους Ολυμπιακούς Αγώνες – η κορύφωση της αθλητικής επιτυχίας – μόλις πριν από λίγους μήνες αποτελούσε ένα πολύ μακρινό και άπιαστο όνειρο.

«Για εμάς, ξεκίνησε λίγους μήνες πριν. Επομένως, δεν μπορούμε να συγκρίνουμε τους χρόνους μας με άλλων αθλητών υψηλού επιπέδου, αλλά θα κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε… Το ότι είμαστε πρόσφυγες δε σημαίνει ότι δεν είμαστε άνθρωποι σαν όλους τους άλλους, ακόμα κι αν υπονομεύτηκε η ύπαρξή μας. Μπορούμε να κάνουμε ό,τι μπορούν να κάνουν και οι άλλοι», δήλωσε στην Υ.Α. κατά τη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξής της ύστερα από μια εξουθενωτική προπόνηση.

Η Τελετή Έναρξης ξεκίνησε με έναν θεαματικό φόρο τιμής στην τέχνη και τον πολιτισμό της Βραζιλίας. Σε σχεδόν ένα δισεκατομμύριο θεατές από ολόκληρο τον πλανήτη, η Βραζιλία έδειξε την περίφημη μουσική και τους διάσημους χορούς της.

Στο πρόγραμμα συμμετείχαν μερικοί από τους κορυφαίους μουσικούς της Βραζιλίας, όπως ο συνθέτης Caetano Veloso, ο Gilberto Gil, η τραγουδίστρια ποπ μουσικής Anitta, η φανκ μουσικός Ludmilla και η MC Soffia, μια 12-χρονη ράπερ.

Η τελετή ξεκίνησε με ένα υπερθέαμα ήχου και φώτων που έδειχνε τις απαρχές της ζωής στη ζούγκλα της Βραζιλίας, με τους Πορτογάλους εξερευνητές να καταφτάνουν σε ιστιοφόρα ανάμεσα σε αυτόχθονες φυλές. Ακολούθησε ένα κομμάτι που παρουσίαζε την άφιξη εκατομμυρίων Αφρικανών σκλάβων σε περίοδο 400 ετών.

Κατόπιν, παρουσιάστηκε η δημιουργία των πόλεων τον 20ό αιώνα, μέσω μιας χορογραφίας όπου αθλητές έκαναν ακροβατικά πάνω σε μεγάλους στοιβαγμένους κύβους που θύμιζαν ουρανοξύστες. Η τελετή ολοκληρώθηκε με μια προειδοποίηση για τους κινδύνους του φαινομένου του θερμοκηπίου. Οι νεαροί αθλητές, με καταγωγή από το Νότιο Σουδάν, τη Συρία, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και την Αιθιοπία έχουν κερδίσει πολλούς φίλους και θαυμαστές στη Βραζιλία με τις εκπληκτικές ιστορίες τους που επιδεικνύουν τον θρίαμβο απέναντι στις αντιξοότητες.

Όταν άκουσε τα νέα η οικογένεια της Rose στον προσφυγικό καταυλισμό Kakuma χάρηκε πάρα πολύ.

«Είμαι τόσο χαρούμενος που η αδερφή μου θα είναι αυτή που θα κρατάει τη σημαία», είπε ο μικρότερος αδερφός της Rose, Tom Namilo. «Θα χαρώ πολύ όταν δω την αδερφή μου να κρατάει τη σημαία των προσφύγων».

Πριν από ένα χρόνο, η συναθλήτριά της Yusra Mardini κολυμπούσε για να σώσει τη ζωή της όταν η φουσκωτή βάρκα στην οποία επέβαινε για να διασχίσει το Αιγαίο από την Τουρκία προς την Ελλάδα άρχισε να βουλιάζει. Σήμερα, σε μια απρόσμενη αλλαγή της τύχης, η 18χρονη από τη Συρία αγωνίζεται μαζί με τους καλύτερους αθλητές του κόσμου.

«Δε μιλάμε την ίδια γλώσσα (και) καταγόμαστε από διαφορετικές χώρες, αλλά η Ολυμπιακή σημαία μας ενώνει και τώρα αντιπροσωπεύουμε περίπου 60 εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Είμαστε πολύ ευτυχισμένοι όλοι μαζί, σαν ομάδα. Θέλουμε να δώσουμε τον καλύτερό μας εαυτό ώστε να δείξουμε σε όλους ότι μπορούμε να κάνουμε τα πάντα για να γίνουμε καλοί αθλητές και καλοί άνθρωποι», είπε στην Υ.Α.

«Δε θα σκέφτομαι ποιος είναι δίπλα μου ή ποια είναι η εθνικότητά τους. Το μόνο που θα σκέφτομαι είναι πώς θα κολυμπήσω… Είναι πλέον χαραγμένο στο μυαλό μου ότι είμαι κολυμβήτρια.»

Νωρίτερα την περασμένη βδομάδα, ο Πρόεδρος της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής Thomas Bach παρουσίασε καθένα από τα δέκα μέλη της ομάδας σε όλα τα μέλη της ΔΟΕ. Ακόμη, απέτισε φόρο τιμής στην Υ.Α. για το ότι στάθηκε δίπλα στους αθλητές και βοήθησε να δημιουργηθούν οι ομάδες, στο πλαίσιο μιας μακρόχρονης συνεργασίας με τον Ολυμπιακό φορέα που πλέον αριθμεί 20 χρόνια.

«Οι αθλητές αυτοί θέτουν το παράδειγμα της ειρηνικής συνύπαρξης σε όλο τον κόσμο. Δείχνουν ότι είναι εφικτό να ανταγωνιστούν και να ζήσουν παράλληλα όλοι μαζί με ειρήνη. Αυτό είναι το αυθεντικό πνεύμα της Ολυμπιακής ενότητας και της πολυπολιτισμικότητας», ανέφερε και ευχαρίστησε την Υ.Α. που βοήθησε ώστε να δημιουργηθεί η ομάδα αυτή.

«Χωρίς τη βοήθειά της δεν θα ήταν εφικτό να επιλεχθούν, να προπονηθούν και να ταξιδέψουν οι πρόσφυγες, ώστε να είναι σήμερα εδώ. Η συμμετοχή τους στους Ολυμπιακούς Αγώνες είναι ένα μήνυμα ελπίδας προς όλους τους πρόσφυγες παγκοσμίως. Δεν είχαν μια χώρα ή μια σημαία για να αγωνιστούν. Αλλά τώρα έχουν», είπε.

Η συμπατριώτισσα της Rose, Yiech Pur Biel, 21 ετών, επίσης δρομέας, είναι πρόσφυγας σχεδόν τη μισή ζωή της. Είπε ότι θεωρεί τη ΔΟΕ και την Υ.Α. σαν τους γονείς της, τους οποίους γνώρισε ελάχιστα.

«Ο κόσμος νομίζει ότι δε κάνουμε τίποτα σε έναν προσφυγικό καταυλισμό, αλλά κάνουμε. Δε θα ξεχάσουμε ποτέ τι έκανε η ΔΟΕ και η Υ.Α. για εμάς, σαν μητέρα και σαν πατέρας μας. Νιώθουμε ότι ανήκουμε σε μια κοινότητα, σαν ίσοι άνθρωποι. Οι Αγώνες αυτοί είναι η αρχή της ζωής και θα αλλάξουν τη ζωή μας για πάντα. Σας ευχαριστούμε όλους και ο Θεός να σας έχει καλά».

Η Rose Lokonyen, 23 ετών, ηγείται της ομάδας των προσφύγων στην τελετή των Ολυμπιακών Αγώνων του Ρίο.

Μέσα σε δάκρυα και χαμόγελα χαράς, ο κόσμος πανηγυρίζει για τους αθλητές από τη μέρα που έφτασαν στο Ρίο για τους Αγώνες. Την περασμένη Πέμπτη, δέχθηκαν επίσκεψη από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Ban Ki-moon. Τους ευχήθηκε καλή επιτυχία και τους είπε ότι γράφουν ιστορία για τους πρόσφυγες όλου του κόσμου.

 Ο Πάπας ευχήθηκε κι αυτός όπως και εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο καλή επιτυχία στην Ολυμπιακή Ομάδα Προσφύγων.

 «Στέλνω τους χαιρετισμούς μου και εύχομαι καλή επιτυχία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο – και εύχομαι το κουράγιο και η δύναμή σας να βρουν τρόπο να εκφραστούν μέσα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες και να αποτελέσουν ένα ηχηρό μήνυμα ειρήνης και αλληλεγγύης. Μέσα από εσάς ίσως μπορέσει να κατανοήσει η ανθρωπότητα ότι η ειρήνη είναι εφικτή», έγραψε ο Πάπας σε ένα μήνυμα συμπαράστασης προς τους αθλητές.

Ο Επίτιμος Πρόεδρος της ΔΟΕ Jacques Rogge, ένας από τους βασικούς δημιουργούς της ομάδας, μίλησε πολύ θερμά για τη σημασία που έχουν τα αθλήματα στη ζωή των νεαρών προσφύγων και εκτοπισμένων ανθρώπων.

 «Πρόκειται για νέους ανθρώπους, ως επί το πλείστον. Έχουν να κερδίσουν πολλά στη ζωή τους και έχουν το δικαίωμα να θεωρούνται κανονικοί πολίτες», πρόσθεσε. 

του Jonathan Clayton 

« Επιστροφή