ΓΕΝΕΥΗ, 2 Σεπτεμβρίου (Υ.Α.) –Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) είπε την Τρίτη ότι οι διαμάχες στην ανατολική Ουκρανία, και συγκεκριμένα γύρω από το Donetsk, το Luhansk και τις γειτονικές πόλεις, εκτοπίζουν περισσότερους ανθρώπους από τις εστίες τους και αυξάνουν την ανάγκη για ανθρωπιστική βοήθεια. 

Ο Vincent Cochetel, διευθυντής του Γραφείου Ευρώπης της Υ.Α., είπε σε δημοσιογράφους στη Γενεύη ότι ο αριθμός των εκτοπισμένων στο εσωτερικό της Ουκρανίας είχε υπερδιπλασιαστεί τις τελευταίες τέσσερις εβδομάδες. Η Υ.Α. εκτιμά ότι, μέχρι τη Δευτέρα, οι εκτοπισμένοι ήταν 260.000 σε σύγκριση με τους 117.000 που είχαν υπολογιστεί μέχρι τις αρχές Αυγούστου.

Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres δήλωσε ότι η απότομη αύξηση του αριθμού των εκτοπισμένων τις τελευταίες τρεις εβδομάδες είναι βαθιά ανησυχητική. «Αν η κρίση αυτή δεν σταματήσει γρήγορα, δεν θα έχει μόνο καταστροφικές ανθρωπιστικές συνέπειες αλλά δυνητικά μπορεί να αποσταθεροποιήσει ολόκληρη την περιοχή. Μετά τα διδάγματα των Βαλκανίων, είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως θα μπορούσε να εκτυλιχθεί μια σύγκρουση τέτοιων διαστάσεων στην Ευρώπη», είπε. 

Οι περισσότεροι εσωτερικά εκτοπισμένοι -το 94 τοις εκατό- είναι από την ανατολική Ουκρανία και παραμένουν στις περιοχές του Donetsk, του Kharkiv και του Κιέβου. Η Υ.Α. πιστεύει πως ο πραγματικός αριθμός των εκτοπισμένων είναι μεγαλύτερος, καθώς πολλοί μένουν σε συγγενείς και φίλους και επιλέγουν να μην καταγραφούν από τις αρχές.

«Λόγω της έλλειψης ανασφάλειας, οι ανθρωπιστικοί φορείς δεν έχουν μπορέσει να εκτιμήσουν την κατάσταση των εκτοπισμένων στην περιοχή Luhansk», είπε ο Cochetel, προσθέτοντας πως η Υ.Α. σχεδιάζει να πραγματοποιήσει διερευνητική αποστολή αργότερα μέσα στην εβδομάδα. Οι Ουκρανικές αρχές αναφέρουν ότι αυτή τη στιγμή ο αριθμός των ανθρώπων που παραμένουν σε εμπόλεμες περιοχές είναι 2,2 εκατομμύρια.

Ο αριθμός όσων χρησιμοποιούν τους τρεις «διαδρόμους» που δημιούργησαν οι Ουκρανικές αρχές ως οδούς διαφυγής από εμπόλεμες περιοχές μειώνεται, κυρίως λόγω των πρόσφατων επεισοδίων κατά τα οποία άμαχοι πολίτες έχασαν τη ζωή τους από επιθέσεις. Περίπου 6.000 άτομα φέρονται να έχουν διαφύγει μέσω των διαδρόμων αυτών από το τέλος του Ιουλίου. 

Στην περιοχή του Donetsk, οι τοπικές αρχές ανέφεραν ότι από την περασμένη Τρίτη περίπου 10.000 άνθρωποι διέφυγαν από τη Μαριούπολη προς το Zaporizhzhia, το Berdiansk και άλλες τοποθεσίες, έπειτα από στρατιωτικές επιχειρήσεις των αντι-κυβερνητικών δυνάμεων στο Novoazovsk.

Ο Cochetel ανέφερε πως οι βομβαρδισμοί έχουν περιορίσει την πρόσβαση των ανθρώπων που βρίσκονται σε εμπόλεμες περιοχές σε τροφή, νερό και άλλα βασικά είδη ανάγκης. Στο Donetsk, στο Makiivka και στο Gorlovka οι τοπικές αρχές υπολογίζουν πως υπάρχουν 20.000 άτομα με ειδικές ανάγκες που χρειάζονται βοήθεια.

Στο Luhansk, οι κάτοικοι αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε τροφή και νερό, καθώς και διακοπές ηλεκτρικού ρεύματος και προβλήματα στην επικοινωνία, εδώ και ένα μήνα. Τα κτήρια και οι δρόμοι έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, και έτσι παρεμποδίζονται οι προσπάθειες παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Στο Yasynuvata, περίπου 150 άνθρωποι φέρονται να έχουν βρει καταφύγιο σε υπόγεια χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα. Πολλοί από αυτούς είναι ηλικιωμένοι. Προσφάτως εκτοπισμένοι άνθρωποι καταφτάνουν με περιορισμένους πόρους και εξαρτώνται περισσότερο από την ανθρωπιστική βοήθεια. 

Αφότου η Ουκρανική κυβέρνηση ανέκτησε τον έλεγχο διαφόρων πόλεων στα βόρεια της περιοχής του Donetsk στις αρχές Ιουλίου, πολλοί εσωτερικά εκτοπισμένοι έσπευσαν να επιστρέψουν. Για παράδειγμα, περίπου 20.000 εκτοπισμένοι επέστρεψαν στο Slovyansk από άλλες περιοχές του Donetsk.

Στο μεταξύ, ο αριθμός των Ουκρανών που αναζητούν άσυλο στη Ρωσική Ομοσπονδία αυξήθηκε κατά 66.000 τον Αύγουστο. Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Μετανάστευσης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, 121.190 Ουκρανοί έχουν υποβάλει αίτηση για να αναγνωριστούν ως πρόσφυγες ή για να λάβουν προσωρινό άσυλο από την 1η Ιανουαρίου μέχρι σήμερα.

Από τα τέλη του Ιουλίου, οι ποσοστώσεις για προσωρινό άσυλο που έχουν οριστεί για πολλές περιοχές μεταξύ των οποίων η Μόσχα, η Αγία Πετρούπολη, το Rostov και η Τσετσενία έχουν συμπληρωθεί, πράγμα που σημαίνει ότι οι Ουκρανοί πολίτες πρέπει να αναζητήσουν άσυλο σε άλλες περιοχές. Επιπλέον, 138.825 Ουκρανοί έχουν υποβάλλει αίτηση για άλλου είδους νόμιμη διαμονή, όπως η προσωρινή/μόνιμη άδεια παραμονής ή το πρόγραμμα «μετεγκατάστασης για συμπατριώτες».

Ένας μεγαλύτερος αριθμός Ουκρανών φτάνει στη Ρωσία με ένα καθεστώς που τους επιτρέπει να απαλλάσσονται από την ανάγκη θεώρησης εισόδου (visa-free regime). Σύμφωνα με τις Ρωσικές Αρχές περίπου 814.000 Ουκρανοί έχουν εισέλθει στη Ρωσία από τις αρχές του χρόνου. Ο αριθμός αυτός περιλαμβάνει όσους έχουν κάνει αίτηση για προσφυγικό καθεστώς/προσωρινό άσυλο και άλλες επιλογές νόμιμης διαμονής. 

Οι περισσότεροι Ουκρανοί που φτάνουν στη Ρωσία μένουν με συγγενείς, φίλους ή νοικιάζουν δικά τους διαμερίσματα ή χώρους σε σπίτια άλλων οικογενειών.  Οι Ρωσικές αρχές έχουν θεσπίσει διάφορους κανονισμούς προκειμένου να διευκολύνουν την προσωρινή διαμονή των Ουκρανών.

Η Υ.Α. συνεχίζει να υποστηρίζει την τοπική αυτοδιοίκηση και την κοινωνία των πολιτών, καθώς και να παρέχει βοήθεια στους πιο ευάλωτους. Μέχρι στιγμής, η Υ.Α. έχει διανείμει πάνω από 150 τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας στις περιοχές Donetsk και Kharkiv, οι οποίες φιλοξενούν περισσότερους από 100.000 εκτοπισμένους. Η Υ.Α. έχει επίσης συντονίσει την διανομή τροφίμων που παρέχεται από διάφορα ιδρύματα. 

Συνολικά 4.106 Ουκρανοί έχουν ζητήσει άσυλο στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τον Ιανουάριο μέχρι και τον Ιούλιο 2014, σε σύγκριση με τους 903 που είχαν υποβάλει αίτηση ολόκληρο το 2013. Οι περισσότερες αιτήσεις Ουκρανών για άσυλο ήταν στην Πολωνία (1.082), στη Γερμανία (556) και στη Σουηδία (500). Επιπλέον, 380 Ουκρανοί έχουν αναζητήσει άσυλο στη Λευκορωσία.