No. 46/08

Τρίτη, 7 Οκτωβρίου 2008

ΓΕΝΕΥΗ - Η ευημερία των φτωχών και ξεριζωμένων ατόμων βρίσκεται σε ολοένα μεγαλύτερο κίνδυνο καθώς η διεθνής κοινότητα αντιμετωπίζει ένα συνδυασμό δυσμενών οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών τάσεων που απειλούν να πυροδοτήσουν ακόμα περισσότερους εκτοπισμούς στα επόμενα χρόνια, όπως δήλωσε τη Δευτέρα ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτέρρες.

Ανοίγοντας τη συνάντηση της διοικητικής Εκτελεστικής Επιτροπής της Υ.Α., ο Γκουτέρρες δήλωσε ότι οι αρχικές μεταψυχροπολεμικές ελπίδες για παγκόσμια ειρήνη και ευημερία έχουν πλέον επισκιαστεί εξαιτίας διάφορων δύσκολων παγκόσμιων συγκυριών, από τις περιβαλλοντικές αλλαγές και τις τεράστιες οικονομικές ανισότητες μέχρι τον αυξανόμενο ανταγωνισμό για πόρους. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο περίπλοκη εξαιτίας των αναταράξεων στις οικονομικές αγορές, της επιδεινούμενης παγκόσμιας οικονομικής κατάστασης και των συνταρακτικών εξελίξεων στο πολιτικό σκηνικό.

«Ο ανταγωνισμός για τους λιγοστούς πόρους έχει μετατραπεί σε όλο και πιο σημαντικό παράγοντα πρόκλησης και διαιώνισης της βίας», ανέφερε ο Γκουτέρρες στους εκπροσώπους των 76 κρατών-μελών της επιτροπής στο Παλάτι των Εθνών στη Γενεύη. «Αντιμετωπίζουμε μια σειρά αλληλένδετων συγκρούσεων σε ένα τόξο κρίσεων που εκτείνεται από τη Νοτιο-Δυτική Ασία έως τη Μέση Ανατολή και το Κέρας της Αφρικής. Κάποιες από αυτές επιδεινώνονται, με σημαντικότερες επιπτώσεις για την παγκόσμια ασφάλεια».

Οι περιβαλλοντικές αλλαγές, η ακραία φτώχεια και οι συγκρούσεις συνδέονται όλο και περισσότερο, δήλωσε. Ως αποτέλεσμα, αυξάνονται οι βίαιοι εκτοπισμοί και μαζί με αυτό και οι απαιτήσεις από την Υ.Α. Στα τέλη του 2007, υπήρχαν 11.4 εκατομμύρια πρόσφυγες, και ο αριθμός αυξάνεται. Ο αριθμός των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων – αυτών που, αντίθετα με τους πρόσφυγες, δεν έχουν περάσει τα σύνορα αλλά παραμένουν ξεριζωμένοι στο εσωτερικό της χώρας τους - επίσης αυξάνεται. Από τα 26 εκατομμύρια άτομα που έχουν εκτοπιστεί εσωτερικά από ένοπλες συγκρούσεις, η Υ.Α. σήμερα ασχολείται με περίπου 14 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους σε 28 χώρες - πάνω από το διπλάσιο αριθμό σε σχέση με το 2005.

«Τους τελευταίους 18 μήνες, έχουμε παράσχει έκτακτη βοήθεια σε περισσότερες από 40 χώρες,» δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής, ο οποίος έκανε έκκληση για σοβαρό και συστηματικό διάλογο ώστε να αντιδράσει η διεθνής κοινότητα στην αυξανόμενη κλίμακα και περιπλοκότητα του βίαιου εκτοπισμού. «Το 2007, αναπτύξαμε συνολικά 197 μονάδες έκτακτης ανάγκης. Φέτος έχουμε ήδη ξεπεράσει τον αριθμό αυτό.»

Οι πόροι που αντλούνται από το Επιχειρησιακό Ταμείο της Υ.Α. για την αντιμετώπιση έκτακτων αναγκών αυξήθηκαν από 34 εκατομμύρια δολάρια το 2006 σε περισσότερα από 87 εκατομμύρια δολάρια και αναμένεται να φτάσουν τα 150 εκατομμύρια δολάρια φέτος. Το 2008, οι παγκόσμιες δαπάνες της Υ.Α. θα αυξηθούν στα 1,6 δισεκατομμύρια δολάρια, σε σύγκριση με τα 1,1 δισεκατομμύρια δολάρια το 2006. Ο Γκουτέρρες δήλωσε ότι τα νούμερα αυτά μαρτυρούν τη δραματική πίεση που δέχεται η Υ.Α., η οποία κάνει  το καλύτερο δυνατό για να ελαχιστοποιήσει τα έξοδα μέσω μιας σειράς συνεχιζόμενων μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησαν το 2006.

"Θέλουμε να μετατραπούμε σε ένα πιο αποτελεσματικό, δραστικό και ευέλικτο οργανισμό που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των δικαιούχων μας,» ανέφερε ο Ύπατος Αρμοστής σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις, προσθέτοντας ότι το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών της Υ.Α. σε σχεδόν 120 χώρες είναι στις περιοχές των κρίσεων, συχνά σε απομακρυσμένα και δύσκολα σημεία.

Οι αλλαγές περιλαμβάνουν τον εξορθολογισμό των κεντρικών γραφείων της Υ.Α. στη Γενεύη για να διαθέσουν όσο περισσότερους πόρους είναι δυνατό στις επιχειρήσεις σε περιοχές κρίσεων. Ο Γκουτέρρες δήλωσε ότι το προσωπικό στα κεντρικά γραφεία μειώθηκε σήμερα από 1.047 άτομα που ήταν στις αρχές του 2006 στα 747 άτομα. Ο αριθμός αναμένεται να πέσει κάτω από τα 700 μέχρι τα μέσα του 2009. Το ποσοστό του προϋπολογισμού της Υ.Α. που προορίζεται για τα κεντρικά γραφεία αναμένεται φέτος να φτάσει το 9% από το 13.9 που ήταν το 2006. Παγκοσμίως, το ποσοστό των δαπανών σε προσωπικό έπεσε από 42,5% το 2006 στο αναμενόμενο 33.3% μέχρι το ερχόμενο έτος. Πολλές από τις θέσεις εργασίας των κεντρικών γραφείων μεταφέρθηκαν στο παγκόσμιο κέντρο υπηρεσιών της Υ.Α. στη Βουδαπέστη, μια κίνηση που αναμένεται να εξοικονομήσει τουλάχιστον 9 εκατομμύρια δολάρια ετησίως με απαρχή το 2009. Ο Γκουτέρρες δήλωσε ότι περισσότερες θέσεις ανοίγουν στις περιοχές κρίσεων, πιο κοντά στους δικαιούχους της Υ.Α., μέσω ενός εν εξελίξει προγράμματος αποκέντρωσης και περιφερειοποίησης που αναμένεται να ολοκληρωθεί στα μέσα του 2009.

Ο Γκουτέρρες ανέφερε ότι περισσότερα από 22 εκατ. δολάρια που εξοικονομούνται από τις μεταρρυθμίσεις, που περιλαμβάνουν μια γενική επιθεώρηση της πολιτικής ανθρώπινου δυναμικού, έχουν ήδη κάνει «αισθητή διαφορά στις ζωές των δικαιούχων μας», πληρώντας κρίσιμα κενά που υπάρχουν σχετικά με τη μαλάρια, τον υποσιτισμό και την αναπαραγωγική υγεία, καθώς και τη σεξουαλική και σεξιστική βία σε διάφορες χώρες.

Δηλώνοντας ότι «οι δικαιούχοι δεν είναι αριθμοί, αλλά άνθρωποι με δικαιώματα και ανάγκες», ο Γκουτέρρες είπε ότι ήταν καιρός να αλλάξει η Υ.Α. τις παραδοσιακές διαδικασίες σχεδιασμού του προϋπολογισμού της ώστε να βασίζονται σε αυτές τις ανάγκες και όχι στα προβλεπόμενα επίπεδα υποστήριξης που η υπηρεσία αναμένει να λάβει από δωρητές. Ως αποτέλεσμα, η Υ.Α. έχει ξεκινήσει μια πιλοτική διαδικασία Αξιολόγησης Παγκόσμιων Αναγκών σε οκτώ χώρες. Τελικά η διαδικασία αυτή θα κυριαρχήσει σε όλες τις επιχειρήσεις.

Κλείνοντας, ο Ύπατος Αρμοστής υπενθύμισε στην Εκτελεστική Επιτροπή, που εγκρίνει τον ετήσιο προϋπολογισμό της Υ.Α., ότι η υπηρεσία πρέπει να λάβει την κατάλληλη χρηματοδότηση προκειμένου να εκπληρώσει την εντολή προστασίας που έχει λάβει. Ο προτεινόμενος αναθεωρημένος ετήσιος προϋπολογισμός της Υ.Α. για το 2009 είναι 1.275 δισεκατομμύρια δολάρια, με επιπλέον προβλεπόμενα 535 εκατ. δολάρια για συμπληρωματικά προγράμματα.

«Ενώ βάζουμε τα δυνατά μας για να μειώσουμε τις δαπάνες, ο προϋπολογισμός μας δεν μας επιτρέπει να ανταποκριθούμε στις παγκόσμιες ανάγκες των δικαιούχων μας," δήλωσε. «Με τις υψηλές τιμές σε τρόφιμα και ενέργεια, η ευημερία τους βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο. Ταυτόχρονα, υπάρχει το αίτημα να κάνουμε ακόμα περισσότερα και να ανταποκριθούμε σε ακόμα μεγαλύτερες απαιτήσεις».

«Αναγνωρίζω πλήρως τις προκλήσεις της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης», συνέχισε. «Ταυτόχρονα, πρέπει να τονίσω ότι οι απαιτούμενοι πόροι για την υποστήριξη των 31 εκατομμυρίων ατόμων που φροντίζουμε είναι πραγματικά λίγοι σε σύγκριση με τα ποσά που δαπανώνται για να επέλθει ισορροπία στο διεθνές χρηματοοικονομικό σύστημα. Θα ήταν τραγικό αν οι πόροι που είναι διαθέσιμοι για την ανθρωπιστική κοινότητα γενικότερα και συγκεκριμένα για την Υ.Α. μειώνονταν την ίδια στιγμή που οι απαιτήσεις προς εμάς αυξάνονται τόσο δραματικά.»

Σημειώνοντας ότι «ο πεινασμένος άνθρωπος είναι και οργισμένος», ο Γκουτέρρες προειδοποίησε ότι αν η διεθνής κοινότητα δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις βασικές ανάγκες των φτωχών του κόσμου, «τότε μπορούμε μόνο να αναμένουμε περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές στα επόμενα χρόνια».

Σημειώνοντας ότι «ο πεινασμένος άνθρωπος είναι και οργισμένος», ο Γκουτέρρες προειδοποίησε ότι αν η διεθνής κοινότητα δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις βασικές ανάγκες των φτωχών του κόσμου, «τότε μπορούμε μόνο να αναμένουμε περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές στα επόμενα χρόνια».

Σημειώνοντας ότι «ο πεινασμένος άνθρωπος είναι και οργισμένος», ο Γκουτέρρες προειδοποίησε ότι αν η διεθνής κοινότητα δεν καταφέρει να ανταποκριθεί στις βασικές ανάγκες των φτωχών του κόσμου, «τότε μπορούμε μόνο να αναμένουμε περισσότερες κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές στα επόμενα χρόνια».

Στην έναρξη της συνάντησης μαζί με τον Γκουτέρρες παραβρέθηκε και ο Πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής του Ερυθρού Σταυρού, Γιάκομπ Κελλενμπέργκερ.  Αργά τη Δευτέρα ο Γκουτέρρες παρουσίασε το Βραβείο Προσφύγων Νάνσεν για το 2008 στο Κέντρο Συντονισμού Αποναρκοθέτησης του Νοτίου Λιβάνου, με υπεύθυνο τον κ. Κρίστοφερ Κλάρκ.

« Επιστροφή