ΓΕΝΕΥΗ – Ο αριθμός των αιτούντων άσυλο στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες συνέχισε την πτωτική του πορεία το 2010, πέφτοντας σχεδόν στο ήμισυ των επιπέδων του 2001, στις αρχές της χιλιετίας. 

Είναι μία από τις βασικές διαπιστώσεις της στατιστικής έκθεσης για τις αιτήσεις ασύλου σε 44 βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες* που έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες. Η έκθεση εξετάζει τις νέες αιτήσεις ασύλου και όχι τον αριθμό των ανθρώπων στους οποίους χορηγήθηκε προσφυγικό καθεστώς.

Σύμφωνα με τα πορίσματά της, 385.800 αιτήσεις ασύλου κατατέθηκαν στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες πέρυσι –αριθμός μειωμένος κατά 5% σε σύγκριση με το 2009 και περίπου 42% χαμηλότερος σε σύγκριση με τα υψηλότερα επίπεδα της δεκαετίας, το 2001, όταν κατατέθηκαν σχεδόν 620.000 αιτήσεις.

«Η παγκόσμια δυναμική του ασύλου αλλάζει. Οι αιτήσεις ασύλου στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες είναι πολύ λιγότερες από ό,τι πριν από μία δεκαετία ενώ σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, τα επίπεδα έχουν αυξηθεί μόνο σε μερικές χώρες», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, Αντόνιο Γκουτέρες. «Πρέπει να μελετήσουμε τα βαθύτερα αίτια ώστε να δούμε αν η πτώση αυτή οφείλεται σε λιγότερους παράγοντες παρώθησης στις περιοχές καταγωγής, ή στον αυστηρότερο μεταναστευτικό έλεγχο στις χώρες ασύλου».

Μείωση των αριθμών στις περισσότερες περιοχές

Ο περσινός συνολικός αριθμός νέων αιτήσεων ασύλου ήταν ο τέταρτος χαμηλότερος της τελευταίας δεκαετίας. Σε σύγκριση με το 2009, μείωση καταγράφηκε στις περισσότερες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της Ευρώπης, της Βόρειας Αμερικής και της Βόρειας Ασίας. Εντός της Ευρώπης, η μεγαλύτερη μείωση καταγράφηκε στη νότια Ευρώπη, όπου οι αιτήσεις ασύλου μειώθηκαν κατά 33% σε σύγκριση με το 2009. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι λιγότεροι άνθρωποι αιτήθηκαν προστασία στη Μάλτα, την Ιταλία και την Ελλάδα**. Ωστόσο, η μείωση αυτή αντισταθμίστηκε από αυξήσεις αλλού, ιδιαίτερα στη Γερμανία (49%), τη Σουηδία (32%), τη Δανία (30%), την Τουρκία (18%), το Βέλγιο (16%) και τη Γαλλία (13%). Στις σκανδιναβικές χώρες, οι αυξήσεις στη Δανία και τη Σουηδία αντισταθμίστηκαν από τις σημαντικές μειώσεις στη Νορβηγία (-42%) και τη Φιλανδία (-32%).

Σε επίπεδο ηπείρων, μόνο η Αυστραλία δέχθηκε περισσότερες αιτήσεις ασύλου σε σύγκριση με το 2009. Η Αυστραλία δέχθηκε 8.250 αιτήσεις, αύξηση της τάξης του 33%. Παρόλα αυτά, οι αιτήσεις εκεί ήταν σαφώς λιγότερες σε σύγκριση με τα επίπεδα που καταγράφηκαν σε άλλες βιομηχανικά ανεπτυγμένες και μη χώρες, ενώ ήταν μειωμένες κατά περισσότερο από ένα τρίτο σε σύγκριση με το 2001.

Οι ΗΠΑ στην κορυφή του καταλόγου των αποδεκτών αιτημάτων ασύλου

Σε επίπεδο μεμονωμένων χωρών, οι ΗΠΑ παρέμειναν ο μεγαλύτερος αποδέκτης αιτήσεων ασύλου για πέμπτη συνεχόμενη χρονιά, δεχόμενες μία στις έξι αιτήσεις ασύλου στις βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες που καλύπτει η έκθεση. Ο αριθμός των αιτήσεων στις ΗΠΑ αυξήθηκε κατά 6.500, εν μέρει λόγω μιας αύξησης στον αριθμό των Κινέζων και των Μεξικανών αιτούντων άσυλο.
Η Γαλλία διατήρησε τη θέση της ως αποδέκτης του δεύτερου μεγαλύτερου αριθμού νέων αιτήσεων, με 47.800 αιτήσεις το 2010, κυρίως από Σέρβους, Ρώσους και Κογκολέζους αιτούντες άσυλο. Η Γερμανία έγινε η τρίτη μεγαλύτερη αποδέκτρια χώρα, με μια αύξηση της τάξης του 49%. Οι αυξήσεις μπορεί εν μέρει να αποδοθούν στον μεγαλύτερο αριθμό αιτούντων άσυλο από τη Σερβία και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται ευρέως στην κατάργηση του καθεστώτος θεωρήσεων εισόδου στην Ε.Ε. για τους πολίτες των δύο αυτών χωρών τον Δεκέμβριο του 2009.

Η Σουηδία και ο Καναδάς κατετάγησαν τέταρτη και πέμπτος αντίστοιχα. Από κοινού, οι πέντε χώρες στην κορυφή της λίστας δέχθηκαν περισσότερες από τις μισές (το 56%) όλων των αιτήσεων ασύλου που καλύπτει αυτή η έκθεση.

Οι περισσότερες αιτήσεις από τη Σερβία

Σε ό,τι αφορά τις χώρες καταγωγής, η μεγαλύτερη ομάδα αιτούντων άσυλο το 2010 ήταν από τη Σερβία (28.900, συμπεριλαμβανομένου του Κοσόβου). Η χώρα κατέγραψε μια αύξηση της τάξης του 54% σε σύγκριση με το 2009, όταν είχε καταταγεί έκτη. Ενδιαφέρον έχει το γεγονός πως ο αριθμός των αιτήσεων ασύλου το 2010 κινήθηκε σε παρόμοια επίπεδα με το 2001, λίγο μετά την κρίση του Κοσόβου.

Το Αφγανιστάν έπεσε στη δεύτερη θέση, με μια μείωση της τάξης του 9% σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά. Αντίθετα με το 2009, όταν οι περισσότερες αιτήσεις ασύλου από Αφγανούς είχαν κατατεθεί στη Νορβηγία και τη Βρετανία, το 2010 οι περισσότερες κατατέθηκαν στη Γερμανία και τη Σουηδία. Οι Κινέζοι αιτούντες άσυλο ήταν η τρίτη μεγαλύτερη ομάδα ασύλου το 2010, εν μέρει λόγω μιας σημαντικής μείωσης στον αριθμό των νέων αιτήσεων από το Ιράκ και τη Σομαλία. Για πρώτη φορά από το 2005, το Ιράκ δεν ήταν μία από τις δύο μεγαλύτερες χώρες καταγωγής των αιτούντων άσυλο. Έπεσε στην τέταρτη θέση, ακολουθούμενο από τη Ρωσία. Η Σομαλία, που είχε καταλάβει την τρίτη θέση το 2009, έπεσε το 2010 στην έκτη θέση. 

Θέτοντας τα τελευταία στοιχεία στο πλαίσιο των πρόσφατων κρίσεων στην Ακτή του Ελεφαντοστού και στη Λιβύη, ο Γκουτέρες σημείωσε: «Συνολικά, είναι ακόμα ο αναπτυσσόμενος κόσμος αυτός που επωμίζεται το μεγαλύτερο μερίδιο της ευθύνης για την υποδοχή των προσφύγων. Σε πείσμα των πολλών άλλων προκλήσεων που αντιμετωπίζουν, χώρες όπως η Λιβερία, η Τυνησία και η Αίγυπτος έχουν διατηρήσει τα σύνορά τους ανοιχτά για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη. Απευθύνω έκκληση σε όλες τις χώρες να τις στηρίξουν».

*Οι 44 βιομηχανικά ανεπτυγμένες χώρες που περιλαμβάνονται σε αυτή την έκθεση είναι: τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης καθώς και η Αλβανία, η Αυστραλία, η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, ο Καναδάς, η Κροατία, η Ισλανδία, η Ιαπωνία, η Δημοκρατία της Κορέας, το Λίχτενσταϊν, το Μαυροβούνιο, η Νέα Ζηλανδία, η Νορβηγία, η Σερβία, η Ελβετία, η Τουρκία, οι ΗΠΑ και η πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

** Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη, κατατέθηκαν 10.273 αιτήσεις ασύλου το 2010 - σε σύγκριση με 15.928 το 2009 -  ενώ οι αιτήσεις που εκκρεμούσαν στα τέλη του 2010 ήταν περισσότερες από 55.000. Αυτή η μείωση στις αιτήσεις ασύλου, ωστόσο, δεν σημαίνει απαραίτητα και μείωση του αριθμού των ατόμων που επιθυμούν να ζητήσουν άσυλο αλλά οφείλεται, μεταξύ άλλων, και σε ελλείψεις στις πρακτικές καταγραφής.

TΕΛΟΣ

Μπορείτε να βρείτε την πλήρη έκθεση «Επίπεδα και Τάσεις Ασύλου στις Βιομηχανικά Ανεπτυγμένες Χώρες για το 2010» (“Asylum Levels and Trends in Industrialized Countries 2010”) στην κεντρική ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας: www.unhcr.org/statistics

« Επιστροφή