ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ, ΗΠΑ, 24 Απριλίου (Υ.Α)–Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres προειδοποίησε την Παρασκευή ότι η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψει την περαιτέρω επιδείνωση της κατάστασης στη Μέση Ανατολή πριν να γίνει μη αναστρέψιμη. 

«Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι ένας καρκίνος που κινδυνεύει να εξαπλωθεί και να κάνει μετάσταση. Εάν συνεχίσει έτσι, οι μελλοντικές εξελίξεις θα μπορούσαν να ξεφύγουν από τον έλεγχο, ανεξάρτητα από τη θέλησή μας και με όλο και πιο επικίνδυνες διεθνείς συνέπειες», προειδοποίησε ο κ. Guterres στο πλαίσιο της ομιλίας του προς το Συμβούλιο Ασφαλείας στη Νέα Υόρκη. 

Ο Ύπατος Αρμοστής δήλωσε επίσης ότι οι διάχυση της σύγκρουσης στην περιοχή γύρω από τη Συρία λαμβάνει δραματικές διαστάσεις. «Δέκα τέσσερα εκατομμύρια άνθρωποι βρίσκονται πλέον εκτοπισμένοι λόγω των διασυνδεδεμένων κρίσεων στη Συρία και το Ιράκ. Οι απειλές εναντίον της ασφάλειας στις γειτονικές χώρες αυξάνονται συνεχώς. Ως εκ τούτου, είμαστε μάρτυρες μιας σταθερής επιδείνωσης στο πεδίο της προστασίας των Σύρων που προσπαθούν να ξεφύγουν από τη σύρραξη», δήλωσε ο κ. Guterres. Πρόσθεσε ότι η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) έχει παρατηρήσει μια αυξανόμενη κόπωση από την πλευρά των χωρών υποδοχής, και σε ορισμένες περιοχές, την επιβολή αυστηρότερων πολιτικών στους πρόσφυγες. Υπήρχαν επίσης αυξανόμενες εντάσεις μεταξύ των κοινοτήτων. Στο μεταξύ, ανθρωπιστικές οργανώσεις όπως η Υ.Α. και το Παγκόσμιο Επισιτιστικό Πρόγραμμα αγωνίζονται να ικανοποιήσουν τις ανάγκες. Πολλοί άνθρωποι, απελπισμένοι να ξεφύγουν, διακινδυνεύουν τη ζωή τους διασχίζοντας τη Μεσόγειο. 

Ανέφερε επίσης ότι σημειώνουν αύξηση και οι επικίνδυνοι μηχανισμοί ανταπόκρισης, και όλο και περισσότερες οικογένειες αναγκάζονται να στείλουν τα παιδιά τους να εργαστούν ή να παντρέψουν τις έφηβες κόρες τους. Υπάρχουν επίσης αναφορές για πρόσφυγες που καταφεύγουν στη σεξουαλική συνεύρεση για λόγους επιβίωσης προκειμένου να ανταπεξέλθουν. 

Ο κ. Guterres δήλωσε ότι μόνο μια πολιτική λύση θα μπορούσε να βάλει τέλος στα δεινά αυτών των ανθρώπων, αλλά τόνισε ότι όσο αυτή παραμένει μια μακρινή προοπτική η διεθνής κοινότητα πρέπει να καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια για να αποτρέψει τον εκτροχιασμό της κρίσης. «Αρχικά, πρέπει να βρεθούν λύσεις σε άμεσες προτεραιότητες: να δοθεί περισσότερη ανθρωπιστική βοήθεια στους πρόσφυγες και στις ευάλωτες κοινότητες υποδοχής και να σταματήσει η τραγική απώλεια ζωών στη Μεσόγειο», τόνισε. 

«Δεύτερον, πρέπει να ενισχυθεί μαζικά η υποστήριξη στις γειτονικές χώρες. Η χρηματοδότηση που ανακοινώθηκε τον περασμένο μήνα στο Κουβέιτ για την υποστήριξη του Περιφερειακού Σχεδίου για τους Πρόσφυγες και την Αποκατάσταση (Regional Refugee and Resilience Plan, 3RP) αποτελεί ένα σημαντικό σημάδι ελπίδας και πρέπει να δοθεί άμεσα. Αλλά είναι επίσης εξαιρετικής σημασίας τα διαρθρωτικά επενδυτικά προγράμματα που έχουν παρουσιάσει οι κυβερνήσεις υποδοχής να λάβουν αναπτυξιακή χρηματοδότηση από τη διεθνή κοινότητα».

Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ζήτησε την επανεξέταση των πολιτικών αναπτυξιακής συνεργασίας προκειμένου να βοηθηθούν οι χώρες υποδοχής να ανταπεξέλθουν καλύτερα στο επιπρόσθετο βάρος. 

Τρίτον, ο Ύπατος Αρμοστής δήλωσε ότι «πρέπει να αναγνωρίσουμε την ολοένα και πιο παρατεταμένη φύση της παρούσας προσφυγικής κρίσης. Ο απώτερος στόχος της Υ.Α. εξακολουθεί να είναι ο εθελοντικός επαναπατρισμός με ασφάλεια και αξιοπρέπεια, που να συνάδει με την προτίμηση της πλειοψηφίας των προσφύγων. Αλλά πρέπει να παραδεχθούμε ότι για τους Σύρους, αυτή η επιλογή δεν είναι άμεσα ορατή». 

«Στο μεταξύ, οι γειτονικές χώρες θα χρειαστούν επαρκή βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τις τεράστιες οικονομικές, δημογραφικές και φορολογικές επιπτώσεις που θα προκύψουν από την εισροή των προσφύγων», σημείωσε ενώ πρόσθεσε ότι «με την παροχή περισσότερης στήριξης στην ευρύτερη περιοχή, θα μπορούσαμε να συνδράμουμε ώστε να μετατρέψουμε την κατάσταση των προσφύγων από κατάσταση εξάρτησης και μη βιωσιμότητας σε κατάσταση στην οποία η οικονομική αυτάρκειά τους να αποτελεί επιλογή που επίσης θα τους επιτρέπει να συνεισφέρουν στην ανάπτυξη των κοινοτήτων υποδοχής τους». 

Όμως ο κ. Guterres προέβλεψε πιο δυσμενείς συνθήκες στο μέλλον. «Ένα πράγμα είναι ξεκάθαρο: η κατάσταση στην περιοχή έχει μετατραπεί σε άκρως μη βιώσιμη. Μετά το Ιράκ που εμβυθίστηκε τόσο δραματικά στη συριακή σύγκρουση με τις επιθέσεις στη Μοσούλη και το Τικρίτ το περασμένο έτος, δεν ξέρω πού θα συμβεί το επόμενο αποδιοργανωτικό πλήγμα. Το μόνο που ξέρω είναι ότι θα συμβεί και ότι τα πράγματα τείνουν να γίνουν ακόμα χειρότερα», ανέφερε. 

Εν τω μεταξύ, η Ειδική Απεσταλμένη της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Angelina Jolie Pitt, η οποία έχει επισκεφθεί έντεκα φορές τους Σύρους πρόσφυγες στο Ιράκ, την Ιορδανία, τον Λίβανο, την Τουρκία και την Μάλτα από τον Μάρτιο του 2011 που ξέσπασε η κρίση, δήλωσε στο Συμβούλιο Ασφαλείας ότι τα Ηνωμένα Έθνη αποτυγχάνουν να βοηθήσουν το λαό της Συρίας. 

«Επομένως, εκ μέρους των Σύρων προσφύγων, απευθύνω τρεις εκκλήσεις προς τη διεθνή κοινότητα: η πρώτη είναι μια έκκληση για ενότητα. Έχει έρθει η στιγμή τα κράτη του Συμβουλίου Ασφαλείας να συνεργαστούν προκειμένου να βάλουν τέλος στη σύρραξη και να συμφωνήσουν σε ένα διακανονισμό που θα επίσης φέρει δικαιοσύνη και απόδοση ευθυνών όπου αρμόζει στον λαό της Συρίας», είπε. 

«Δεύτερον, επαναλαμβάνω ό,τι έχει ειπωθεί για την υποστήριξη των γειτονικών χωρών της Συρίας, που συνεισφέρουν με εξαιρετικό τρόπο», πρόσθεσε η κα Jolie Pitt. «Εάν δεν μπορούμε να βάλουμε τέλος στη σύρραξη, έχουμε αναντίρρητο ηθικό δικαίωμα να παρέχουμε βοήθεια στους πρόσφυγες και νόμιμες διόδους προς την ασφάλεια». Η Ειδική Απεσταλμένη είπε ότι η τρίτη της έκκληση αφορά μια ευρύτερη ανταπόκριση από τη διεθνή κοινότητα απέναντι στη βαρβαρότητα που επιδεικνύουν όσοι προκαλούν συστηματικά σεξουαλική βία. 

«Χρειάζεται επίσης να στείλουμε ένα σημάδι ότι αντιμετωπίζουμε πολύ σοβαρά την απόδοση ευθυνών στους υπαίτιους αυτών των εγκλημάτων, γιατί αυτή είναι η μόνη ελπίδα που έχουμε για να εδραιωθεί οποιοσδήποτε αποτρεπτικός μηχανισμός. Και καλώ τα κράτη μέλη να ξεκινήσουν τις ετοιμασίες τώρα ώστε οι γυναίκες από τη Συρία να εκπροσωπούνται πλήρως στις μελλοντικές ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις, σε συμφωνία με τις πολλαπλές αποφάσεις που έχει λάβει το Συμβούλιο Ασφαλείας».