Με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) παραχώρησε χθες Συνέντευξη Τύπου στην Αθήνα, παρουσιάζοντας τις πρόσφατες εξελίξεις σε θέματα ασύλου και προστασίας προσφύγων στην Ελλάδα, καθώς και τις προτάσεις του Οργανισμού.  

Την εκδήλωση άνοιξε η κ. Καίτη Κεχαγιόγλου, Υπεύθυνη Επικοινωνίας κι Ενημέρωσης της Υ.Α., η οποία αναφέρθηκε στην εκστρατεία του Οργανισμού για την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, η οποία φέτος στόχο έχει  να αναδείξει την ανθρώπινη ιστορία πίσω από τα στατιστικά (www.unhcr.gr/refugeestories). 

Στη συνέχεια, ο Επικεφαλής του Γραφείου της Υ.Α. στην Ελλάδα, κ. Γιώργος Τσαρμπόπουλος, έκανε μια περιγραφή της κατάστασης γύρω από τους πρόσφυγες και το άσυλο στην Ελλάδα, επισημαίνοντας τα θετικά βήματα που έχουν γίνει αλλά και τα προβλήματα που παραμένουν. Συγκεκριμένα, ο κ. Τσαρμπόπουλος ανέφερε  ότι ένα χρόνο μετά την έναρξη λειτουργίας της νέας Υπηρεσίας Ασύλου, έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην ποιότητα της διαδικασίας, που αντανακλάται και στα ποσοστά χορήγησης καθεστώτος διεθνούς προστασίας. Από την άλλη, τόνισε την ανάγκη συνέχισης της πολιτικής στήριξης ώστε να αντιμετωπιστούν μια σειρά από προκλήσεις αλλά και την ανάγκη άμεσης λήψης μέτρων για τα προβλήματα που εξακολουθούν να υφίστανται εκεί που εφαρμόζεται ακόμη η παλαιά διαδικασία ασύλου. 

Ως προς τις αφίξεις στα σύνορα, ο κ. Τσαρμπόπουλος αναφέρθηκε στην λειτουργία της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, η οποία σηματοδότησε την αρχή μιας αλλαγής προς τη σωστή κατεύθυνση σε σχέση με το παρελθόν. «Οι νεοεισερχόμενοι αλλοδαποί βρήκαν απέναντί τους όχι ένα σύστημα καταστολής, αλλά συμπεριφορά που αρμόζει στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια», τόνισε. Βέβαια, και σε αυτή την περίπτωση, υπογραμμίστηκε η ανάγκη μεγαλύτερης στήριξης από την Πολιτεία για να καταστεί το εγχείρημα βιώσιμο, αποτελεσματικό και να επεκταθεί  σε όλα τα βασικά σημεία εισόδου της χώρας.

Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στις ολοένα αυξανόμενες αφίξεις στα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου (λόγω και της δυσχέρανσης διέλευσης από τα χερσαία σύνορα στον Έβρο) και τους κινδύνους που συνεπάγεται το επικίνδυνο θαλάσσιο πέρασμα για τη ζωή και την ασφάλεια των νεο-αφιχθέντων, που στην πλειοψηφία τους σήμερα είναι πρόσφυγες. Ο κ. Τσαρμπόπουλος επισήμανε την ανάγκη για αντιμετώπιση του ζητήματος σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με επίκεντρο την προστασία της ανθρώπινης ζωής και την προστασία των προσφύγων, μεταξύ άλλων και με τη δημιουργία διόδων νόμιμης διέλευσης ώστε να αποφεύγεται η επιλογή επικίνδυνων παράτυπων μετακινήσεων. Αναφέρθηκε επίσης στις συνεχιζόμενες μαρτυρίες προσφύγων και μεταναστών για άτυπες αναγκαστικές επιστροφές στα σύνορα, που απαιτούν σε βάθος διερεύνηση των περιστατικών τα οποία, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, παρουσιάζουν χαρακτηριστικά ενός παρεμφερούς τρόπου δράσης των συνοριακών αρχών.  

Ο κ. Τσαρμπόπουλος αναφέρθηκε επίσης στις πολιτικές και πρακτικές της γενικευμένης διοικητικής κράτησης των αλλοδαπών (μεταξύ των οποίων και άτομα που εμπίπτουν στην Εντολή του Οργανισμού), οι οποίες εγείρουν σοβαρά ζητήματα προστασίας των δικαιωμάτων του ανθρώπου, και ζήτησε ανάκληση της Υπουργικής Απόφασης που αφορά την παράταση της κράτησης πέραν του ανωτάτου ορίου των 18 μηνών που προβλέπει η εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επισήμανε τέλος τις συστημικές ανεπάρκειες στον τομέα της υποδοχής των αιτούντων άσυλο και των ασυνόδευτων ανηλίκων,  την απουσία μέτρων ενταξιακής πολιτικής που περιορίζουν τη δυνατότητα των δικαιούχων διεθνούς προστασίας για απόλαυση των δικαιωμάτων τους, αλλά και την έξαρση της ρατσιστικής βίας στο μεγαλύτερο διάστημα του 2013. Ως προς το τελευταίο, χαρακτήρισε ως θετικό βήμα την πρόσφατη υιοθέτηση ρύθμισης για την προστασία των θυμάτων εγκληματικών επιθέσεων, έστω και με τη μορφή Υπουργικής Απόφασης.   

Την πραγματικότητα και τις αγωνίες που βιώνουν καθημερινά οι πρόσφυγες που βρίσκονται στην Ελλάδα περιέγραψε στη συνέχεια  ο Πρόεδρος του Ελληνικού Φόρουμ Προσφύγων, Γιονούς Μοχαμαντί. «Οι άνθρωποι αυτοί, οι πρόσφυγες, έρχονται εδώ για να σώσουν τη ζωή τους. Είναι η τελευταία τους ελπίδα για να βρουν ασφάλεια για τους ίδιους και τα παιδιά τους. Δεν τους φοβίζουν ούτε οι φράχτες, ούτε οι συνθήκες κράτησης, όταν πίσω στην πατρίδα έχουν να αντιμετωπίσουν τον θάνατο», τόνισε ο κ. Μοχαμαντί. 

Ακολούθησαν παρεμβάσεις από τη Διευθύντρια της Υπηρεσίας Ασύλου, κ. Μαρία Σταυροπούλου, τον Διευθυντή της Υπηρεσίας Πρώτης Υποδοχής, κ. Παναγιώτη Νίκα, καθώς και από εκπροσώπους κοινοτήτων προσφύγων. 

Κατά τη διάρκεια της Συνέντευξης Τύπου, προβλήθηκε νέο βίντεο της Υ.Α. («Πρόσφυγες στην Ελλάδα: το Επικίνδυνο Θαλάσσιο Πέρασμα»), το οποίο μπορείτε να δείτε εδώ: http://bit.ly/1jCxcVD

Ολόκληρη τη Συνέντευξη Τύπου, η οποία μεταδόθηκε μέσω livestreaming, μπορείτε να την παρακολουθήσετε εδώ: http://www.unhcr.gr/index.php?id=222

Το κείμενο των θέσεων της Υ.Α. για Επίκαιρα Ζητήματα Προσφυγικής Προστασίας είναι διαθέσιμο εδώ: http://bit.ly/1nkPkEL