Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η επιχείρηση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.) για την αποστολή ζωτικών προμηθειών στο Ιράκ ύστερα από την πρώτη πτήση ανθρωπιστικής βοήθειας της περασμένης Τετάρτης. Το δεύτερο Boeing 747 παρέδωσε περισσότερες σκηνές στο Erbil την Πέμπτη ενώ οι πτήσεις συνεχίστηκαν την Παρασκευή και το Σάββατο. Την Πέμπτη φορτώσαμε 16 ακόμη κοντέινερ με ανθρωπιστική βοήθεια (κουζίνικά σκεύη, κουβέρτες και δοχεία για μεταφορά υγρών) από τις αποθήκες μας στο Dubai σε ένα πλοίο που απέπλευσε το Σάββατο προς το Bandar Abbas στο Ιράν. Από εκεί φορτώθηκε σε φορτηγά με κατεύθυνση το Erbil. Οι αποστολές αυτές αποτελούν μέρος της γιγάντιας επιχείρησής μας για τη μεταφορά 2.140 τόνων ανθρωπιστικής βοήθειας δι’ αέρος, ξηράς και θαλάσσης εντός 10 ημερών για περίπου 500.000 εκτοπισμένους στο εσωτερικό του Ιράκ. 

Στη βορειοανατολική Συρία όπου χιλιάδες πρόσφυγες, κυρίως Yazidi, έχουν τραπεί σε φυγή από τις αρχές Αυγούστου, η αερομεταφορά προμηθειών από τη Δαμασκό στο Al Qamishly προχωρά ομαλά. Η τέταρτη από τις έξι συνολικά πτήσεις έφτασε την Πέμπτη με περισσότερες σκηνές, στρώματα, αναπηρικά καροτσάκια, είδη οικιακής χρήσης και επαναφορτιζόμενους ανεμιστήρες. Η βοήθεια έχει ως στόχο να βελτιώσει τις συνθήκες διαβίωσης στον καταυλισμό Newroz όπου επικρατεί συνωστισμός (αυτή τη στιγμή εκτιμάται ότι διαμένουν εκεί περίπου 6,000 άνθρωποι). Οι μετακινήσεις εισόδου και εξόδου από τον καταυλισμό έχουν σταθεροποιηθεί τις τελευταίες μέρες. 3.000 επιπλέον πρόσφυγες Yazidi μένουν σε γειτονικές πόλεις και χωριά. 

Στο μεταξύ, στο εσωτερικό του Ιράκ, η πρόσβαση σε κατάλληλο κατάλυμα παραμένει η βασική προτεραιότητα για τους εκτοπισμένους – πάρα πολλοί από τους οποίους ζουν υπό αξιοθρήνητες συνθήκες. Η περιοχή του Ιρακινού Κουρδιστάν φιλοξενεί τώρα κοντά 700.000 εκτοπισμένους Ιρακινούς, οι περισσότεροι από τους οποίους κατέφτασαν στις αρχές Ιουνίου. Παρότι ακριβή αριθμητικά στοιχεία δεν αναμένονται πριν τις αρχές Σεπτεμβρίου όταν και θα ολοκληρωθεί η καταγραφή, εκτιμούμε ότι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι ζουν σε οικοδομές, τζαμιά, εκκλησίες, πάρκα και σχολεία. Σύμφωνα με τις αρχές τα μισά από τα 5.746 σχολεία της Περιοχής του Κουρδιστάν προσφέρουν καταφύγιο σε εκτοπισμένους ή μέλη των ενόπλων δυνάμεων, προκαλώντας ανησυχία ως προς τη δυνατότητά τους να ανοίξουν όπως είναι προγραμματισμένο στις 10 Σεπτεμβρίου για τη νέα σχολική χρονιά. 

Παρόλο που η καταφυγή σε καταυλισμούς θεωρείται συχνά ως έσχατη λύση, οι εκτοπισμένοι Ιρακινοί εισρέουν σε αυτούς με τον ίδιο ρυθμό που στήνονται οι σκηνές, καταδεικνύοντας έτσι το μέγεθος της κρίσης και της απελπισμένης ανάγκης για καταφύγιο. Αυτή τη στιγμή, λειτουργούν δύο καταυλισμοί με σκηνές, το Badjet Kandela στο κυβερνείο Duhok και το Baharka στo Erbil που στεγάζουν περισσότερους από 21.000 ανθρώπους. Δώδεκα ακόμη καταυλισμοί αναμένεται να ανοίξουν σύντομα, τρεις στην Sulaymaniya, έξι στο Duhok και τρεις στο Erbil – οι οποίοι θα μπορούν να φιλοξενήσουν συνολικά περισσότερους από 85.000 πρόσφυγες. Υπάρχουν ακόμη μερικοί καταυλισμοί που λειτουργούν με ιδιωτική πρωτοβουλία στο Duhok. Αξιωματούχοι της κυβέρνησης της Περιοχής του Κουρδιστάν εξετάζουν τοποθεσίες για τη δημιουργία περισσότερων καταυλισμών. 

Πολλές οικογένειες χωρίς βασικά έγγραφα

Πέρα από την προσπάθειά τους να καλύψουν τις βασικές ανάγκες για τροφή, νερό και στέγη, ένα φλέγον ζήτημα για τους εκτοπισμένους που τράπηκαν σε φυγή χωρίς να πάρουν σχεδόν τίποτα μαζί τους είναι η έλλειψη επισήμων εγγράφων και πιστοποιητικών τα οποία είναι αποφασιστικής σημασίας για τη δυνατότητα καταγραφής και τη λήψη χρηματικής βοήθειας. Οι περισσότεροι εκτοπισμένοι αδυνατούν να αντικαταστήσουν βασικά επίσημα έγγραφα χωρίς να επιστρέψουν στην περιοχή καταγωγής τους – για παράδειγμα έγγραφα που εκδόθηκαν στη Μοσούλη δεν μπορούν προς το παρόν να αντικατασταθούν στην Βαγδάτη ή το Erbil. Η Υ.Α. παρέχει νομική συνδρομή στους εσωτερικά εκτοπισμένους για να τους βοηθήσει να αντικαταστήσουν βασικά έγγραφα προκειμένου να καταγραφούν για βοήθεια και να έχουν δυνατότητα ελεύθερης μετακίνησης. 

Υπάρχει επίσης μια επείγουσα ανάγκη να ενισχυθούν οι υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης για τους εκτοπισμένους, πολλοί από τους οποίους έχουν υποστεί σοβαρά ψυχικά τραύματα από την αιφνιδιαστική φυγή τους, τον θάνατο αγαπημένων τους, τον χωρισμό των οικογενειών τους, καθώς επίσης και από φρικιαστικές αναφορές για τη μοίρα ανθρώπων που έμειναν πίσω, σκοτώθηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν. Οι ομάδες προστασίας μας, μιλούν για συνεχείς αναφορές γυναικών, κυρίως μειονοτικών ομάδων, που απήχθησαν από ένοπλες ομάδες (στη Μοσούλη και το Sinjar) και κρατούνται σε διάφορες τοποθεσίες. Σύμφωνα με αυτές, κάποιες έχουν εξαναγκαστεί να ασπαστούν το Ισλάμ, ενώ υπάρχουν και αναφορές για άλλες που έχουν υπάρξει θύματα διακίνησης (trafficking) από ένοπλες ομάδες, εντός και εκτός του Ιράκ. 

Η Ύπατη Αρμοστεία εκτιμά την υποστήριξη που δίνουν οι δωρητές για την ανθρωπιστική της επιχείρηση στο Ιράκ, ιδιαίτερα το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας το οποίο έχει προσφέρει 88,3 εκατομμύρια δολάρια στην Υ.Α. ως μέρος μίας δωρεάς 500 εκατομμυρίων δολαρίων για τις επιχειρήσεις του ΟΗΕ συνολικά.