Ο πρόσφυγες που έχουν καταφύγει σε γειτονικές χώρες εξαιτίας του πολέμου στη Συρία ξεπερνούν πλέον τα 4 εκατομμύρια, επιβεβαιώνοντας ότι η κρίση αυτή αποτελεί τη μεγαλύτερη προσφυγική κρίση που έχει αντιμετωπίσει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α./UNHCR) τα τελευταία 25 χρόνια. 

Οι νέες αφίξεις στην Τουρκία και τα επικαιροποιημένα στοιχεία των τουρκικών αρχών για τους πρόσφυγες που βρίσκονται ήδη εκεί έχουν ανεβάσει τον συνολικό αριθμό των Σύρων προσφύγων στις γειτονικές χώρες σε περισσότερους από 4.013.000 ανθρώπους. 

Επίσης, τουλάχιστον 7,6 εκατομμύρια επιπλέον άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί εντός της Συρίας – πολλοί από αυτούς μάλιστα βρίσκονται σε δυσχερείς συνθήκες και σε περιοχές που είναι δύσκολα προσβάσιμες. 

«Ο προσφυγικός αυτός πληθυσμός είναι ο μεγαλύτερος που έχει επιφέρει ποτέ μία και μόνο σύρραξη σε μία γενιά. Είναι ένας πληθυσμός που ενώ έχει ανάγκη τη στήριξη όλου του κόσμου, αντιθέτως ζει σε δυσμενείς συνθήκες και βυθίζεται όλο και πιο βαθιά στη φτώχεια», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες António Guterres.

Δυστυχώς, χωρίς να διαφαίνεται κάποιο τέλος στον πόλεμο της Συρίας που διανύει πλέον το πέμπτο έτος του, η κρίση ολοένα και εντείνεται και ο αριθμός των προσφύγων αυξάνεται. Μόλις σε 10 μήνες, από τα 3 εκατομμύρια πρόσφυγες φτάσαμε στο σημείο καμπή των 4 εκατομμυρίων. Με τους τωρινούς ρυθμούς, η Υ.Α. περιμένει ότι ο αριθμός θα φτάσει τα 4,27 εκατομμύρια περίπου ως τα τέλη του 2015.

«Οι επιδεινούμενες συνθήκες αναγκάζουν ολοένα και περισσότερους ανθρώπους να στραφούν προς την Ευρώπη και ακόμα πιο πέρα, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία εξακολουθεί να παραμένει στην περιοχή», προσέθεσε ο Guterres. «Δεν έχουμε το περιθώριο να αφήσουμε τους ανθρώπους αυτούς και τις κοινότητες που τους φιλοξενούν να βυθιστούν ακόμα πιο πολύ στην απελπισία.» 

Στο πλαίσιο της εξόδου των προσφύγων από τη Συρία τον Ιούνιο του 2015, 24.000 άνθρωποι έφτασαν στην Τουρκία από το Tel Abyad και από άλλες περιοχές της βόρειας Συρίας. Η Τουρκία φιλοξενεί σήμερα σχεδόν το 45% του συνόλου των Σύρων προσφύγων στην περιοχή. 

Στα 4 εκατομμύρια περιλαμβάνονται 1.805.255 Σύροι πρόσφυγες στην Τουρκία, 249.726 στο Ιράκ, 629.128 στην Ιορδανία, 132.375 στην Αίγυπτο, 1.172.753 στον Λίβανο, και 24.055 αλλού στη Β. Αφρική. Στον αριθμό αυτό δε συμπεριλαμβάνονται πάνω από 270.000 αιτήσεις ασύλου Σύρων στην Ευρώπη, αλλά και χιλιάδες άλλοι πρόσφυγες που έχουν μετεγκατασταθεί σε τρίτες χώρες.

Στο μεταξύ, η χρηματοδότηση του προγράμματος για τους πρόσφυγες της Συρίας αποτελεί ένα εξίσου επείγον ζήτημα. Για το σύνολο του 2015, η Υ.Α. και οι εταίροι της έκαναν έκκληση για 5,5 δισεκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, ως τα τέλη Ιουνίου, μόνο το ένα τέταρτο της έκκλησης για ανθρωπιστική χρηματοδότηση είχε καλυφθεί. Αυτό σημαίνει ότι οι πρόσφυγες αντιμετωπίζουν νέες μειώσεις στην παροχή επισιτιστικής βοήθειας και παλεύουν να έχουν πρόσβαση σε ζωτικής σημασίας υπηρεσίες υγείας ή να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο. 

Η ζωή για τους Σύρους που βρίσκονται στην εξορία γίνεται ολοένα και πιο σκληρή. Περίπου το 86% των προσφύγων που δεν φιλοξενούνται σε καταυλισμούς στην Ιορδανία ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας με 3,2 δολάρια την ημέρα. Στον Λίβανο, το 55% των προσφύγων διαβιούν σε ανεπαρκή καταλύματα. 

Σε όλη την περιοχή, η ελπίδα επιστροφής στην πατρίδα λιγοστεύει όσο επιτείνεται η κρίση. Οι πρόσφυγες φτωχαίνουν ακόμα περισσότερο και δυσάρεστα φαινόμενα όπως η παιδική εργασία, η επαιτεία και οι παιδικοί γάμοι αυξάνονται συνεχώς. Ο ανταγωνισμός για πρόσβαση σε εργασία, στέγη, νερό και ενέργεια στις ήδη ευάλωτες κοινότητες που τους φιλοξενούν δυσχεραίνουν τη δυνατότητα των κοινοτήτων αυτών να ανταπεξέλθουν στους συντριπτικούς αριθμούς προσφύγων και να διατηρήσουν τη στήριξη που τους παρέχουν.