Ιστορία της Ύπατης Αρμοστείας
Ένας Παγκόσμιος Ανθρωπιστικός Οργανισμός
Η Ύπατη Αρμοστεία δημιουργήθηκε μετά το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου για να βοηθήσει τους Ευρωπαίους που είχαν εκτοπιστεί εξαιτίας αυτού του πολέμου. Το Γραφείο της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες ιδρύθηκε στις 14 Δεκεμβρίου του 1950, από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, αρχικά για τρία χρόνια. Στις 28 Ιουλίου της επόμενης χρονιάς, υιοθετήθηκε η Σύμβαση του ΟΗΕ σχετικά με το Καθεστώς των Προσφύγων, που αποτελεί τον θεμέλιο λίθο για τη νομική κατοχύρωση της παροχής βοήθειας προς τους πρόσφυγες , καθώς και το βασικό κείμενο που καθοδηγεί το έργο της Ύπατης Αρμοστείας.
Ήδη από το 1956, η Ύπατη Αρμοστεία αντιμετώπισε την πρώτη της μεγάλη κρίση: τα προσφυγικά ρεύματα που ακολούθησαν τη συντριβή της Ουγγρικής Επανάστασης από τις σοβιετικές δυνάμεις. Οποιαδήποτε πρόβλεψη ότι η Ύπατη Αρμοστεία δεν θα είχε λόγο ύπαρξης δεν προέκυψε ποτέ ξανά. Κατά τη δεκαετία του ‘60, το τέλος της αποικιοκρατίας στην Αφρική προκάλεσε την πρώτη από τις πολλές προσφυγικές κρίσεις στη συγκεκριμένη ήπειρο, που χρειάστηκαν την παρέμβαση της Ύπατης Αρμοστείας.
Μέσα στις επόμενες δύο δεκαετίες, η Ύπατη Αρμοστεία βοήθησε σε κρίσεις εκτοπισμού στην Ασία και τη Λατινική Αμερική. Μέχρι τα τέλη του αιώνα, προέκυψαν νέα προσφυγικά προβλήματα στην Αφρική και καινούρια κύματα προσφύγων στην Ευρώπη εξαιτίας των πολέμων στα Βαλκάνια.
Στις αρχές του 21ου αιώνα, η Ύπατη Αρμοστεία βοήθησε σε μεγάλες προσφυγικές κρίσεις στην Αφρική, όπως στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Σομαλία, καθώς και στην Ασία, ιδιαίτερα σε σχέση με το διάρκειας 30 ετών προσφυγικό πρόβλημα στο Αφγανιστάν. Την ίδια στιγμή, ζητήθηκε από την Ύπατη Αρμοστεία, λόγω της τεχνογνωσίας και της εμπειρίας της, να βοηθήσει και πολλούς ανθρώπους που είχαν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας τους εξαιτίας συγκρούσεων.
Χωρίς μεγάλη προβολή, η Ύπατη Αρμοστεία διεύρυνε το ρόλο της βοηθώντας και ανιθαγενείς, μια ομάδα που περνάει συχνά απαρατήρητη και που απαριθμεί εκατομμύρια ανθρώπους οι οποίοι κινδυνεύουν να στερηθούν βασικά δικαιώματα επειδή δεν έχουν υπηκοότητα. Σε μερικά μέρη του κόσμου, όπως στην Αφρική και τη Λατινική Αμερική, η αρχική εντολή της Ύπατης Αρμοστείας, όπως διαμορφώθηκε το 1951, ενισχύθηκε μέσω περιφερειακών νομικών κειμένων. Το 2011, η Ύπατη Αρμοστεία γιορτάζει επίσης τα 50 χρόνια από τη Σύμβαση του 1961 για την Εξάλειψη της Ανιθαγένειας.
Το 1954, ο νεοσύστατος οργανισμός κερδίζει το Νόμπελ Ειρήνης για το σημαντικό του έργο στους πρόσφυγες της Ευρώπης. Η εντολή του είχε μόλις παραταθεί μέχρι το τέλος της δεκαετίας. Αρκετά χρόνια αργότερα, το 1981, η Ύπατη Αρμοστεία τιμάται με το Νόμπελ Ειρήνης για τη βοήθεια που προσφέρει στους πρόσφυγες όλου του κόσμου, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα πολιτικά κωλύματα που αντιμετωπίζει ο οργανισμός. Από τα 34 μόλις μέλη που απασχολούσε η Ύπατη Αρμοστεία όταν ιδρύθηκε, τώρα απασχολεί 6.650 μέλη προσωπικού, εκ των οποίων τα 740 βρίσκονται στα κεντρικά γραφεία της στη Γενεύη. Ο οργανισμός έχει γραφεία σε 118 χώρες ενώ τα μέλη του βρίσκονται σε περισσότερες από 100 κεντρικές περιοχές, σε περιφερειακά και εθνικά γραφεία, καθώς και σε σχεδόν 150 γραφεία σε πιο απομακρυσμένα μέρη.
Ο προϋπολογισμός έχει αυξηθεί από 300.000 δολάρια τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του οργανισμού σε περισσότερα από 3 δισεκατομμύρια δολάρια το 2010. Η Ύπατη Αρμοστεία φροντίζει σήμερα για 34,4 εκατομμύρια ανθρώπους : 15,6 εκατομμύρια εσωτερικά εκτοπισμένους, 10.4 εκατομμύρια πρόσφυγες, 2 εκατομμύρια επαναπατρισθέντες, 6.6 εκατομμύρια ανιθαγενείς και πάνω από 800.000 αιτούντες άσυλο. Καθώς η Ύπατη Αρμοστεία μπαίνει στην έβδομη δεκαετία ζωής της, οι ανθρωπιστικές ανάγκες είναι απίθανο να εξαλειφθούν.
