ΓΕΝΕΥΗ - Τιμώντας την Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων, ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες Αντόνιο Γκουτέρες δήλωσε την Παρασκευή πως η παροχή προστασίας στους πρόσφυγες σήμερα είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι όταν ξεκίνησε το έργο της η Υ.Α., το 1951, προσπαθώντας να βρει λύσεις για τους Ευρωπαίους που είχαν εκτοπιστεί εξαιτίας του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
«Πολλά παλαιότερα εμπόδια στην ανθρώπινη κινητικότητα έχουν πλέον καταρριφθεί και νέα επαναλαμβανόμενα μοτίβα μετακινήσεων έχουν αναδυθεί, συμπεριλαμβανομένων και μορφών βεβιασμένου εκτοπισμού που δεν θα μπορούσε να είχε λάβει υπόψη το 1951 η Σύμβαση του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες», δήλωσε ο Γκουτέρες από την Κένυα, όπου είδε από πρώτο χέρι χιλιάδες Σομαλούς πρόσφυγες εκτοπισμένους από την σπαρασσόμενη πατρίδα τους, καθώς και Κενυάτες στη Ρηξιγενή Κοιλάδα που εκτοπίστηκαν εξαιτίας της πρόσφατης μετεκλογικής βίας.
Τα παγκόσμια στατιστικά στοιχεία για τους πρόσφυγες και τους εσωτερικά εκτοπισμένους που έδωσε στη δημοσιότητα η Ύπατη Αρμοστεία για τους Πρόσφυγες την Πέμπτη αναφορικά με το 2007, αποκάλυψαν πως οι Σομαλοί είναι η πέμπτη μεγαλύτερη ομάδα προσφύγων και η έκτη μεγαλύτερη ομάδα εσωτερικά εκτοπισμένων υπό τη φροντίδα της Υ.Α. παγκοσμίως, και η δεύτερη μεγαλύτερη ομάδα αιτούντων άσυλο έπειτα από τους Ιρακινούς. Τα νέα στατιστικά στοιχεία έδειξαν πως σε ολόκληρο τον κόσμο, υπήρχαν στα τέλη του 2007 11,4 εκατομμύρια πρόσφυγες εκτός της πατρίδας τους, και 26 εκατομμύρια ακόμα εσωτερικά εκτοπισμένοι εξαιτίας συγκρούσεων ή διωγμών∙ συνολικά, ένας πρωτοφανής αριθμός εκτοπισμένων ανθρώπων τελεί σήμερα υπό την αιγίδα της Υ.Α.
Έπειτα από πενταετή μείωση του αριθμού των προσφύγων, μεταξύ 2001-2005, είναι η δεύτερη συνεχόμενη χρονιά που καταγράφεται αύξηση των προσφύγων και των εκτοπισμένων ανθρώπων.
«Μπορεί οι συγκρούσεις να υποκινούνται σήμερα από πολιτικά ζητήματα, σε ένα βαθύτερο επίπεδο όμως, είναι επίσης πιθανό να οφείλονται στην ένδεια, την κακή διακυβέρνηση, καθώς και την κλιματική αλλαγή που οδηγεί σε ανταγωνισμό για τις λιγοστές πηγές», δήλωσε ο Γκουτέρες. «Οι πρόσφατες ελλείψεις σε τρόφιμα και καύσιμα είχαν άμεσες και δραματικές επιπτώσεις στους φτωχούς και τους στερημένους, συμπεριλαμβανομένων των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων. Οι ακραίες αυξήσεις των τιμών παράγουν αστάθεια και συγκρούσεις σε πολλές περιοχές, με τον πολύ πραγματικό κίνδυνο πυροδότησης περισσότερων εκτοπισμών», προειδοποίησε.
Οι νέες αυτές προκλήσεις, δήλωσε ο Γκουτέρες, καθιστούν ακόμα πιο σημαντική την εξεύρεση τρόπων αντιμετώπισης των γενεσιουργών αιτίων του ξεριζωμού.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες επικεντρώνεται στην προστασία των δικαιωμάτων και της υγείας των προσφύγων, προσπαθώντας μεταξύ άλλων να διασφαλίσει πως όσοι τρέπονται σε φυγή εξαιτίας βιαιοτήτων και διωγμών έχουν πρόσβαση στην ασφάλεια και μια σωτήρια για τη ζωή τους βοήθεια, καθώς και μακροπρόθεσμη στήριξη στη διάρκεια της εξορίας και, εν τέλει, βιώσιμες λύσεις ώστε να μπορέσουν να ξαναχτίσουν τη ζωή τους.
«Το έργο μας όμως γίνεται όμως όλο και πιο δύσκολο σε πολλές περιοχές του κόσμου. Σε ορισμένες χώρες, οι προσπάθειες ελέγχου της παράνομης μετανάστευσης δεν καταφέρνουν να κάνουν τον πρέποντα διαχωρισμό ανάμεσα στους ανθρώπους που επιλέγουν να μετακινηθούν και εκείνους που τρέπονται σε φυγή εξαιτίας διωγμών και βιαιοτήτων», δήλωσε ο Γκουτέρες. «Πάρα πολύ συχνά, βλέπουμε πρόσφυγες να απωθούνται στα σύνορα κρατών όπου ήλπιζαν να βρουν ασφάλεια και άσυλο».
Επι ευκαιρία της Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων, ο Γκουτέρες απέτισε φόρο τιμής σε όλους όσοι έχουν εκτοπιστεί δια της βίας καθώς και στα πολλά μέλη ανθρωπιστικών οργανώσεων που τους βοηθούν.
«Οι πρόσφυγες επιδεικνύουν εκπληκτικό θάρρος και εγκαρτέρηση ξεπερνώντας τεράστια εμπόδια προκειμένου να ξαναχτίσουν τη ζωή τους», δήλωσε. «Η εξασφάλιση της προστασίας που δικαιούνται είναι ένας ευγενής σκοπός διότι τα δικαιώματα των προσφύγων είναι ανθρώπινα δικαιώματα και δικαιώματα που ανήκουν σε όλους μας».
Στις 116 χώρες όπου δραστηριοποιείται η Υ.Α. ανά τον κόσμο, μέλη του προσωπικού, πρόσφυγες και ανθρωπιστικοί εταίροι τίμησαν την Παγκόσμια Ημέρα των Προσφύγων με ένα ευρύ φάσμα εκδηλώσεων, ανάμεσά τους η εμπειρία της ζωής ως πρόσφυγα σε έναν καταυλισμό της Υ.Α., ο φωτισμός γεφυρών, αθλητικές εκδηλώσεις, συναυλίες, εκθέσεις φωτογραφίας και φεστιβάλ κινηματογράφου.