Οι τεράστιοι σωροί από σωσίβια που απομένουν στις ειδυλλιακές ακτές της Λέσβου αποτελούν πειστήρια ενός συχνά οδυνηρού ταξιδιού που κάνουν χιλιάδες πρόσφυγες και μετανάστες με προορισμό την Ευρώπη.

Ωστόσο, πρόσφατα, και σε μια προσπάθεια να βρεθεί μια πρακτική χρήση των σωσιβίων από το να αποτελούν θλιβερό θέαμα συσσωρευμένο στις ακτές του νησιού, ένας μικρός αριθμός τους μετασκευάζεται σε στρώματα για τους πρόσφυγες, οι οποίοι, όντας στη στεριά, πρέπει να αντιμετωπίσουν το τσουχτερό κρύο του χειμώνα.

«Βλέπαμε το τεράστιο πρόβλημα στο νησί με τους σωρούς σωσιβίων που αναπόφευκτα δημιουργούνται, την ίδια στιγμή που οι πρόσφυγες κοιμούνται καταγής» λέει ο Mads Damgaard Peterson, εθελοντής από τη Δανία που αφιερώνει τον χρόνο του στο να βοηθά τους πρόσφυγες που καταφθάνουν στο νησί διαμέσου θαλάσσης από την Τουρκία.

Μαζί με την επίσης Δανή εθελόντρια Anezka Sokol, ο Damgaard Peterson σκέφθηκε τη λύση της μετατροπής των σωσιβίων επαναχρησιμοποιώντας τον αφρό από το εσωτερικό τους προκειμένου να κατασκευάσουν στρώματα για επείγουσες περιπτώσεις όπως αυτές.

«Η ιδέα μάς ήρθε καθώς χρησιμοποιούσαμε τα σωσίβια ως υποτυπώδη καθίσματα, επειδή έκανε κρύο και δε γινόταν να καθίσουμε στο έδαφος. Και τότε είπαμε: ‘ας φτιάξουμε ένα στρώμα’. Το δέσαμε με καλώδια και σε πέντε λεπτά το ‘προϊόν’ ήταν έτοιμο» λέει η Sokol καθώς μαζεύει καμιά δεκαριά σωσίβια αφημένα στην ακτή.

«Το υλικό είναι αεροστεγώς κλεισμένο, οπότε η χρήση του ενδείκνυται για σωσίβια. Προσφέρει καλή μόνωση επειδή είναι γεμάτο αέρα».

Περισσότεροι από 1 εκατομμύριο πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ευρώπη μέσω θαλάσσης πέρυσι, ενώ οι αγνοούμενοι, φθάνουν τις 3.735. Σχεδόν οι μισές από τις αφίξεις έγιναν στη Λέσβο.

Τα περισσότερα από τα σωσίβια –μερικές εκατοντάδες χιλιάδες- που οι πρόσφυγες άφησαν πίσω τους στις ακτές, κατέληξαν στη χωματερή του Μόλυβου, μέχρι που οι οικολόγοι Δανοί εθελοντές σκέφθηκαν τη λύση της μετατροπής των σωσιβίων σε στρώματα.

Χρησιμοποίησαν τρία σωσίβια για να φτιάξουν το πρώτο, δένοντάς τα στη σειρά με κορδόνι. Έφτιαξαν 20 και τα μοίρασαν στο Κέντρο Καταγραφής Προσφύγων στη Μόρια, όπου οι πρόσφυγες συχνά χρειάζεται να περιμένουν για αρκετές ημέρες έως ότου καταγραφούν από τις Αρχές.

«Οι άνθρωποι μένουν σε σκηνές και δεν έχουν πού να ξαπλώσουν. Τη δεύτερη μέρα της Πρωτοχρονιάς έκανε τσουχτερό κρύο, είχε -6 βαθμούς Κελσίου» εξηγεί η Σοκόλ. «Δεν υπήρχε περίπτωση να ξάπλωναν κατάχαμα για να κοιμηθούν».

Αρχικά, οι πρόσφυγες ήταν σκεπτικοί, επειδή τα σωσίβια τους θυμίζουν έντονα το δύσκολο ταξίδι που χρειάστηκε να κάνουν στη θάλασσα, στην οποία κατά μέσον όρο χάνονταν 10 ζωές την ημέρα πέρυσι.

Ένα άλλο θέμα που ανέκυπτε από την επανάχρηση των στρωμάτων ήταν εκείνο της υγιεινής. Η ομάδα των Δανών σχεδιάζει ένα συναρμολογούμενο σύστημα που μπορεί να τοποθετηθεί κάτω από το δάπεδο των σκηνών, δημιουργώντας μία άνετη και μονωμένη επιφάνεια που καθαρίζεται εύκολα με ένα πανί.

«Κατά βάθος είμαι πολύ περιβαλλοντικά ευαίσθητη και μου ραγίζει την καρδιά να βλέπω τόσο πολύ υλικό να καταλήγει στα αζήτητα», λέει η Sokol.

του Hez Holland, Λέσβος

« Επιστροφή